دسته بندی موضوعی احکام شرعی - عجز

نرم افزارهای رایگان تلفن همراهخدمات به مشترکین اپراتورمحتوای «متون»قرآنمفاتیحنهج البلاغهصحیفه سجادیهاوقات شرعیمسائل شرعیتالار قاصدکگنجینه معنویآشپزیمناسبت هاالحان قرآن

1-بدهكار ناتوان
        لزوم مهلت دادن به خریدار در صورت تپرداختن بها در موعد مقرر
        2107 - اگر جنسی را نسیه بفروشد، بعد از تمام شدن مدتی که قرار گذاشته اندمی تواند عوض آن را از خریدار مطالبه نماید، ولی اگر خریدار نتواند بپردازد بایداو را مهلت دهد.

2-عجز از تيمم
        استحباب خواندن نماز بدون تیمم و لزوم قضای آن اگر چیز پاکی برا ...
        688 - کسی که آب ندارد، اگر برف یا یخ داشته باشد، چنانچه ممکن است باید آن را آب کند و با آن وضو بگیرد یا غسل نماید. و اگر ممکن نیست و چیزی هم که تیمم به آن صحیح است ندارد، احتیاط مستحب آن است که نماز را بدون وضو وتیمم بخواند، و بنابر احتیاط واجب بعدا قضا کند.

        لزوم نائب گرفتن در تیمم اگر نتواند تیمم کند و کیفیت تیمم نائب
        711 - اگر وظیفه او تیمم است و نمی تواند تیمم کند، باید نایب بگیرد. وکسی که نایب می شود، باید او را با دست خود او تیمم دهد. و اگر ممکن نباشد،باید نایب دست خود را به چیزی که تیمم به آن صحیح است بزند و به پیشانی و پشت دستهای او بکشد.

3-عجز از ركوع
        وظیفه کسی که نمی تواند به اندازه رکوع خم شود
        1036 - هرگاه نتواند به اندازه رکوع خم شود باید به چیزی تکیه دهد و رکوع کندو اگر موقعی هم که تکیه داده نتواند به طور معمول رکوع کند باید به هر اندازه می تواند خم شود و اگر هیچ نتواند خم شود باید موقع رکوع بنشیند و نشسته رکوع کند، و احتیاط مستحب آن است که نماز دیگری هم بخواند و برای رکوع آن با سراشاره نماید.

        وظیفه کسی که در حال ایستاده یا نشسته نتواند رکوع کند
        1037 - کسی که می تواند ایستاره نماز بخواند اگر در حال ایستاده یا نشسته نتواند رکوع کند باید ایستاده نماز بخواند و برای رکوع با سر اشاره کند، و اگرنتواند اشاره کند باید به نیت رکوع چشمها را هم بگذارد و ذکر آن را بگوید وبه نیت برخاستن از رکوع چشمها را باز کند. و اگر از این هم عاجز است باید در قلب نیت رکوع کند و ذکر آن را بگوید.

        وظیفه کسی که برای رکوع فقط می تواند در حال نشسته کمی خم شود و در حال ایستاده با سر اشاره کند
        1038 - کسی که نمی تواند ایستاده یا نشسته رکوع کند و برای رکوع فقطمی تواند در حالی که نشسته است کمی خم شود یا در حالی که ایستاده است با سراشاره کند باید ایستاده نماز بخواند و برای رکوع با سر اشاره نماید و احتیاطمستحب آن است که نماز دیگری هم بخواند و موقع رکوع آن بنشیند و هر قدر می تواندبرای رکوع خم شود.

4-عجز از روزه
        خوردن روزه بواسطه ضعف و ناتوانی
        1583 - انسان نمی تواند برای ضعف روزه را بخورد، ولی اگر ضعف او به قدری است که معمولا نمی شود آن را تحمل کرد، خوردن روزه اشکال ندارد.

        لزوم فدیه بجای روزه برای کسی که نمی تواند یا سخت است که روزه بگیرد
        1725 - کسی که به واسطه پیری نمی تواند روزه بگیرد، یا برای او مشقت دارد،روزه بر او واجب نیست ، ولی در صورت دوم باید برای هر روز یک مد که تقریباده سیر است گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد.

        وجوب قضا روزه اگر نتواند به واسطه پیری در رمضان روزه بگیرد و بعد توانائی روزه پیدا کند
        1726 - کسی که به واسطه پیری روزه نگرفته ، اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید قضای روزهایی را که نگرفته بجا آورد.

        حکم کسی که بواسطه تشنگی نتواند یا سخت است که روزه بگیرد
        1727 - اگر انسان مرضی دارد که زیاد تشنه می شود و نمی تواند تشنگی را تحمل کند،یا برای او مشقت دارد، روزه بر او واجب نیست . ولی در صورت دوم بایدبرای هر روز یک مد گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد. و احتیاط واجب آن است که بیشتر از مقداری که ناچار است آب نیاشامد، و چنانچه بعد بتواند روزه بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید روزه هایی را که نگرفته قضا نماید.

5-عجز از سجده
        کیفیت سجده کسی که در پیشانی او دمل یا زخم باشد
        1066 - اگر در پیشانی دمل و مانند آن باشد، چنانچه ممکن است باید با جای سالم پیشانی سجده کند. و اگر ممکن نیست باید زمین را گود کند و دمل را در گودال و جای سالم را به مقداری که برای سجده کافی باشد بر زمین بگذارد.

        کیفیت سجده کسی که در پیاشنی او دمل یا زخم باشد
        1067 - اگر دمل یا زخم تمام پیشانی را گرفته باشد باید به یکی از دو طرف پیشانی سجده کند و اگر ممکن نیست ، به چانه و اگر به چانه هم ممکن نیست باید به هر جای از صورت که ممکن است سجده کند. و اگر به هیچ جای از صورت ممکن نیست ، باید با جلو سر سجده نماید.

        کیفیت سجده کسی که نمی تواند پیشانی را به زمین برساند
        1068 - کسی که نمیتواند پیشانی را به زمین برساند باید به قدری که می تواند خم شود و مهر یا چیز دیگری را که سجده بر آن صحیح است روی چیز بلندی گذاشته و طوری پیشانی را بر آن بگذارد که بگویند سجده کرده است ولی باید کف دستها وزانوها و انگشتان پا را به طور معمول به زمین بگذارد.

        کیفیت سجده کسی که هیج نمی تواند خم شود
        1069 - کسی که هیچ نمی تواند خم شود باید برای سجده بنشیند و با سراشاره کند، و اگر نتواند باید با چشمها اشاره نماید و در هر دو صورت احتیاطواجب آن است که اگر می تواند بقدری مهر را بلند کند که پیشانی را بر آن بگذارد و اگر نمی تواند احتیاط مستحب آن است که مهر را بلند کند و به پیشانی بگذاردو اگر با سر یا چشمها هم نمی تواند اشاره کند باید در قلب نیت سجده کند و بنابراحتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید.

        کیفیت سجده کسی که نمی تواند بنشیند
        1070 - کسی که نمی تواند بنشیند باید ایستاده نیت سجده کند و چنانچه می تواندبرای سجده با سر اشاره کند، و اگر نمی تواند با چشمها اشاره نماید، و اگر این راهم نمی تواند در قلب نیت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره نماید.

6-عجز از غسل
        لزوم تیمم بدل از غسل اگر بخواهد عملی را که برای آن غسل واجب است انجام دهد
        722 - کسی که نمی تواند غسل کند، اگر بخواهد عملی را که برای آن غسل واجب است انجام دهد، باید بدل از غسل تیمم نماید. و اگر نتواند وضو بگیرد و بخواهد عملی راکه برای آن وضو واجب است انجام دهد، باید بدل از وضو تیمم نماید.

7-عجز از قيام
        وظیفه کسی که در حال نماز احتیاط خواندن از ایستادن عاجز شود
        1213 - کسی که ایستاده نماز می خواند اگر موقع خواندن نماز احتیاط از ایستادن عاجز شود، باید مثل کسی که نماز را نشسته می خواند و حکم آن در مسأله پیش گفته شدنماز احتیاط را بجا آورد.

        لزوم عمل به وظیفه کسی که ایستاده نماز میخواند اگر در بین نماز احتیاط قادر شود بایستد
        1214 - کسی که نشسته نماز می خواند اگر موقع خواندن نماز احتیاط بتواند بایستد،باید به وظیفه کسی که نماز را ایستاده می خواند عمل کند.

8-عجز از وضوء
        لزوم نائب گرفتن برای وضو اگر خود شخص نتواند وضو بگیرد
        286 - کسی که نمی تواند وضو بگیرد، باید نایب بگیرد که او را وضو دهد. وچنانچه مزد هم بخواهد در صورتی که بتواند باید بدهد، ولی باید خود او نیت وضو کند و با دست خود مسح نماید، و اگر نمی تواند باید نایبش دست او رابگیرد و به جای مسح او بکشد. و اگر این هم ممکن نیست ، باید از دست او رطوبت بگیرند و با آن رطوبت سر و پای او را مسح کنند. و احتیاط واجب در صورت امکان ضم تیمم است .

        جایز نبودن عمل نائب نسبت به قسمتی که خود شخص قادر به شستن یا مسح آن است
        287 - هر کدام از کارهای وضو را که می تواند به تنهایی انجام دهد، نباید در آن کمک بگیرد.

        لزوم تیمم بدل از وضو اگر بخواهد عملی را که برای آن وضو واجب است انجام دهد
        722 - کسی که نمی تواند غسل کند، اگر بخواهد عملی را که برای آن غسل واجب است انجام دهد، باید بدل از غسل تیمم نماید. و اگر نتواند وضو بگیرد و بخواهد عملی راکه برای آن وضو واجب است انجام دهد، باید بدل از وضو تیمم نماید.

9-عجز وصى
        لزوم تعیین همکار برای وصی توسط حاکم در فرض ناتوانی وصی از انجام وصیت
        2716 - اگر وصی نتواند به تنهایی کارهای میت را انجام دهد حاکم شرع برای کمک او یک نفر دیگر را معین میکند.

10-ناتوانى از حج
        وجوب نائب گرفتن برای حج در صورت شدت پیری و مرض و ناتوانی
        2048 - اگر در سال اولی که مستطیع شده حج نکند و بعد به واسطه پیری یا مرض وناتوانی نتواند حج نماید و ناامید باشد از این که بعدا خودش حج کند باید دیگری را از طرف خود بفرستد، بلکه اگر در سال اولی که به قدر رفتن حج مال پیداکرده به واسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج کند، احتیاط مستحب آن است کسی را از طرف خود بفرستد که حج نماید.