دسته بندی موضوعی احکام شرعی - ظرف

1-آبكشى ظرف
        لزوم 3 مرتبه آبکشی برای پاک شدن ظروف نجس با آب قلیل
        150 - ظرف نجس را با آب قلیل باید سه مرتبه شست ، بلکه در کر و جاری هم احتیاط سه مرتبه است ، اگر چه ارجح در کر و جاری یک مرتبه است . ولی ظرفی که سگ لیسیده یا از آن ظرف آب یا چیز روان دیگر خورده ، باید اول با خاک پاک ،خاک مال کرد و بعد بنابر احتیاط واجب دو مرتبه در کر یا جاری یا با آب قلیل شست . و همچنین ظرفی را که آب دهان سگ در آن ریخته ، بنابر احتیاط واجب بایدپیش از شستن خاک مال کرد.

        لزوم خاکمال کردن ظرفی که آب دهان سگ در آن ریخته و یا سگ لیسیده است
        150 - ظرف نجس را با آب قلیل باید سه مرتبه شست ، بلکه در کر و جاری هم احتیاط سه مرتبه است ، اگر چه ارجح در کر و جاری یک مرتبه است . ولی ظرفی که سگ لیسیده یا از آن ظرف آب یا چیز روان دیگر خورده ، باید اول با خاک پاک ،خاک مال کرد و بعد بنابر احتیاط واجب دو مرتبه در کر یا جاری یا با آب قلیل شست . و همچنین ظرفی را که آب دهان سگ در آن ریخته ، بنابر احتیاط واجب بایدپیش از شستن خاک مال کرد.

        کافی بودن یک مرتبه آبکشی با آب کر و جاری برای پاک شدن ظرف نجس
        150 - ظرف نجس را با آب قلیل باید سه مرتبه شست ، بلکه در کر و جاری هم احتیاط سه مرتبه است ، اگر چه ارجح در کر و جاری یک مرتبه است . ولی ظرفی که سگ لیسیده یا از آن ظرف آب یا چیز روان دیگر خورده ، باید اول با خاک پاک ،خاک مال کرد و بعد بنابر احتیاط واجب دو مرتبه در کر یا جاری یا با آب قلیل شست . و همچنین ظرفی را که آب دهان سگ در آن ریخته ، بنابر احتیاط واجب بایدپیش از شستن خاک مال کرد.

        کیفیت خاکمال کردن ظرفی که سگ لیسیده و دهانه آن تنگ است
        151 - اگر دهانه ظرفی که سگ دهن زده ، تنگ باشد و نشود آن را خاک مال کرد، چنانچه ممکن است باید کهنه به چوبی بپیچند و به توسط آن خاک را به آن ظرف بمالند، و در غیر این صورت پاک شدن ظرف اشکال دارد.

        لزوم 7 مرتبه آبکشی با آب قلیل یا کر یا جاری اگر ظرفی را خوک لیسیده یا از آن روانی چیز خورده باشد
        152 - ظرفی را که خوک از آن چیز روانی بخورد، با قلیل باید هفت مرتبه شست ، و در کر و جاری نیز هفت مرتبه باید شست به احتیاط واجب ، و لازم نیست آن را خاک مال کنند، اگر چه احتیاط مستحب آن است که خاک مال شود. و نیز لیسیدن خوک ملحق است به آب خوردن آن ، به احتیاط واجب .

        استحباب هفت مرتبه آبکشی با آب قلیل در مورد ظرفی که با شراب نجس شده است
        153 - اگر بخواهند ظرفی را که به شراب نجس شده با آب قلیل آب بکشند، باید سه مرتبه بشویند، و بهتر است هفت مرتبه شسته شود.

        لزوم 3 مرتبه آبکشی با آب قلیل برای پاک شدن ظرفی که به شراب نجس شده است
        153 - اگر بخواهند ظرفی را که به شراب نجس شده با آب قلیل آب بکشند، باید سه مرتبه بشویند، و بهتر است هفت مرتبه شسته شود.

        کیفیت آبکشی ظرف نجس با آب قلیل
        155 - ظرف نجس را با آب قلیل ، دو جور می شود آب کشید. یکی آنکه سه مرتبه پر کنند و خالی کنند، دیگر آن که سه دفعه قدری آب در آن بریزند و در هر دفعه آب را طوری در آن بگردانند که به جاهای نجس آن برسد و بیرون بریزند.

        کیفیت آبکشی ظروف بزرک مثل پاتیل و خمره نجس با آب قلیل
        156 - اگر ظرف بزرگی مثل پاتیل و خمره نجس شود، چنانچه سه مرتبه آن را ازآب پر کنند و خالی کنند، پاک می شود. و همچنین است اگر سه مرتبه از بالا آب در آن بریزند، به طوری که تمام اطراف آن را بگیرد و در هر دفعه آبی که ته آن جمع می شود بیرون آورند، و احتیاط واجب آن است که در هر دفعه ظرفی را که با آن آبها را بیرون می آورند، آب بکشند.

        کیفیت آبکشی ظرف و بدن نجس که چربی روی آن را گرفته باشد
        176 - اگر ظرف یا بدن نجس باشد و بعد به طوری چرب شود که جلوگیری از رسیدن آب به آنها کند، چنانچه بخواهند ظرف و بدن راآب بکشند، باید چربی را برطرف کنند تا آب به آنها برسد.

        پاک بودن آب کمی که بعد از آبکشی ظرف با آب قلیل در ظرف باقی می ماند
        215 - ظرف نجس را که با آب قلیل آب می کشند، بعد از جدا شدن آبی که برای پاک شدن ، روی آن ریخته اند، قطره های آبی که در آن می ماند پاک است .

2-خون در ظرف غذا
        نجس شدن تمام غذا و ظرف آن در صورت افتادن ذره ای خون در حال جوشیدن غذا
        103 - اگر موقع جوشیدن غذا ذره ای خون در آن بیفتد، تمام غذا و ظرف آن نجس می شود، و جوشیدن و حرارت و آتش پاک کننده نیست .

3-ظرف از مردار
        حرام بودن خوردن و آشامیدن از ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار ساخته شده باشد
        225 - ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار ساخته شده خوردن و آشامیدن ازآن ظرف حرام است و نباید آن ظرف را در وضو و غسل و کارهایی که باید با چیزپاک انجام داد، استعمال کنند. بلکه احتیاط واجب آن است که چرم سگ و خوک و مردار را اگر چه ظرف هم نباشد، استعمال نکنند.

        ممنوعیت استعمال ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار درست شده است در وضو و غسل
        225 - ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار ساخته شده خوردن و آشامیدن ازآن ظرف حرام است و نباید آن ظرف را در وضو و غسل و کارهایی که باید با چیزپاک انجام داد، استعمال کنند. بلکه احتیاط واجب آن است که چرم سگ و خوک و مردار را اگر چه ظرف هم نباشد، استعمال نکنند.

4-ظرف براى غسل
        ممنوعیت استعمال ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار درست شده است در وضو و غسل
        225 - ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار ساخته شده خوردن و آشامیدن ازآن ظرف حرام است و نباید آن ظرف را در وضو و غسل و کارهایی که باید با چیزپاک انجام داد، استعمال کنند. بلکه احتیاط واجب آن است که چرم سگ و خوک و مردار را اگر چه ظرف هم نباشد، استعمال نکنند.

5-ظرف براى وضوء
        ممنوعیت استعمال ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار درست شده است در وضو و غسل
        225 - ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار ساخته شده خوردن و آشامیدن ازآن ظرف حرام است و نباید آن ظرف را در وضو و غسل و کارهایی که باید با چیزپاک انجام داد، استعمال کنند. بلکه احتیاط واجب آن است که چرم سگ و خوک و مردار را اگر چه ظرف هم نباشد، استعمال نکنند.

6-ظرف شراب
        پاک شدن ظرف شراب بعد از سرکه شدن آن
        211 - اگر شراب سرکه شود، ظرف آن هم تا جایی که شراب موقع جوش آمدن به آن جا رسیده ، پاک می شود. و کهنه و چیزی هم که معمولا روی آن می گذارند، اگر به آن رطوبت نجس شود، پاک می گردد. بلکه اگر موقع جوشیدن سر برودو پشت ظرف به آن آلوده شود، بعد از سرکه شدن ، پشت ظرف هم پاک می شود.

7-ظرف طلا
        جواز نگهداری ظرف طلا و نقره نه به قصد استعمال
        226 - خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره و استعمال آنها حرام است . ولی استعمال آنها در زینت اتاق حرام نیست . و نگاه داشتن نیز حرام نمی باشد.

        حرام بودن خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره
        226 - خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره و استعمال آنها حرام است . ولی استعمال آنها در زینت اتاق حرام نیست . و نگاه داشتن نیز حرام نمی باشد.

        ممنوعیت استعمال ظرف طلا و نقره
        226 - خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره و استعمال آنها حرام است . ولی استعمال آنها در زینت اتاق حرام نیست . و نگاه داشتن نیز حرام نمی باشد.

        عدم حرمت ساختن ظرف طلا و نقره و اجرت آن
        227 - ساختن ظرف طلا و نقره و مزدی که برای آن می گیرند، حرام نیست .

        عدم حرمت خرید و فروش ظرف طلا و نقره و عوضی که فروشنده می گیرد
        228 - خرید و فروش ظرف طلا و نقره و پول عوضی هم که فروشنده می گیرد، حرام نیست .

        حرام بودن استعمال گیره استکان که از طلا و نقره می سازند اگر ظرف به حساب آید
        229 - گیره استکان که از طلا یا نقره می سازند اگر بعد از برداشتن استکان ،ظرف به آن گفته شود، استعمال آن چه به تنهایی و چه با استکان حرام است . واگر ظرف به آن گفته نشود، استعمال آن مانعی ندارد.

        جایز بودن استعمال ظروفی که روی آنها را آب طلا یا آب نقره داده اند
        230 - استعمال ظرفی که روی آن را آب طلا یا آب نقره داده اند، اشکال ندارد.

        جایز بودن استعمال ظرفی که از آلیاژ طلا و نقره درست شده است
        231 - اگر فلزی را با طلا یا نقره مخلوط کنند و ظرف بسازند، چنانچه مقدارآن فلز به قدری زیاد باشد که ظرف طلا یا نقره به آن ظرف نگویند، استعمال آن مانعی ندارد.

        جواز ریختن محتوای ظرف طلا و نقره در ظرف دیگر و استفاده از آن
        232 - اگر انسان غذایی را که در ظرف طلا یا نقره است در ظرف دیگر بریزد،این استعمال جایز است . ولی اگر بخواهد از ظرف دوم غذا بخورد و خالی کردن ظرف برای آن نباشد که غذا خوردن از ظرف طلا یا نقره جایز نیست ، این استعمال حرام می باشد.

        جواز استعمال بادگیر قلیان و غلاف شمشیر و قاب قرآن و کارد و چنگالی که از طلا و نقره بسازند
        233 - استعمال بادگیر قلیان و غلاف شمشیر و کارد و قاب قرآن ، اگر ازطلا یا نقره باشد، اشکال ندارد. و همچنین عطردان و سرمه دان و مثل اینها.

        جواز استعمال ظرف طلا و نقره حتی در وضو و غسل در حال ناچاری و تقیه
        234 - استعمال ظرف طلا یا نقره در حال ناچاری اشکال ندارد، و برای وضوو غسل هم در حال تقیه می شود ظرف طلا و نقره را استعمال کرد، بلکه گاهی واجب است .

        جواز استعمال ظرفی که معلوم نیست از طلا یا نقره است یا چیز دیگر
        235 - استعمال ظرفی که معلوم نیست از طلا یا نقره است یا از چیز دیگر، اشکال ندارد.

        وجوب تیمم در صورتی که آب وضو در ظرف غصبی یا طلا و نقره باشد
        273 - اگر آب وضو در ظرف غصبی است و غیر از آن آب دیگری ندارد بایدتیمم کند و چنانچه با آن آب وضو بگیرد باطل است و اگر آب مباح دیگری داردچنانچه در آن ظرف غصبی ، وضوی ارتماسی بگیرد و یا با آن ظرف ، آب به صورت ودستها بریزد وضویش باطل است ولی اگر با کف دست آب از آن ظرف بردارد و به صورت و دستها بریزد وضویش صحیح است اگر چه از جهت تصرف در ظرف غصبی فعل حرام ، مرتکب شده است و وضوی او از ظرف طلا و نقره به احتیاط واجب مثل وضوی از ظرف غصبی است .

8-ظرف غصبى
        وجوب تیمم در صورتی که آب وضو در ظرف غصبی یا طلا و نقره باشد
        273 - اگر آب وضو در ظرف غصبی است و غیر از آن آب دیگری ندارد بایدتیمم کند و چنانچه با آن آب وضو بگیرد باطل است و اگر آب مباح دیگری داردچنانچه در آن ظرف غصبی ، وضوی ارتماسی بگیرد و یا با آن ظرف ، آب به صورت ودستها بریزد وضویش باطل است ولی اگر با کف دست آب از آن ظرف بردارد و به صورت و دستها بریزد وضویش صحیح است اگر چه از جهت تصرف در ظرف غصبی فعل حرام ، مرتکب شده است و وضوی او از ظرف طلا و نقره به احتیاط واجب مثل وضوی از ظرف غصبی است .

9-ظرف نقره
        جواز نگهداری ظروف طلا و نقره نه به قصد استعمال
        226 - خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره و استعمال آنها حرام است . ولی استعمال آنها در زینت اتاق حرام نیست . و نگاه داشتن نیز حرام نمی باشد.

        حرام بودن خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره
        226 - خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره و استعمال آنها حرام است . ولی استعمال آنها در زینت اتاق حرام نیست . و نگاه داشتن نیز حرام نمی باشد.

        ممنوعیت استعمال ظرف طلا و نقره
        226 - خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره و استعمال آنها حرام است . ولی استعمال آنها در زینت اتاق حرام نیست . و نگاه داشتن نیز حرام نمی باشد.

        عدم حرمت ساختن ظرف طلا و نقره و اجرت آن
        227 - ساختن ظرف طلا و نقره و مزدی که برای آن می گیرند، حرام نیست .

        عدم حرمت خرید و فروش ظرف طلا و نقره و عوضی که فروشنده می گیرد
        228 - خرید و فروش ظرف طلا و نقره و پول عوضی هم که فروشنده می گیرد، حرام نیست .

        حرام بودن استعمال گیره استکان که از طلا و نقره می سازند اگر ظرف به حساب آید
        229 - گیره استکان که از طلا یا نقره می سازند اگر بعد از برداشتن استکان ،ظرف به آن گفته شود، استعمال آن چه به تنهایی و چه با استکان حرام است . واگر ظرف به آن گفته نشود، استعمال آن مانعی ندارد.

        جایز بودن استعمال ظروفی که روی آنها را آب طلا یا آب نقره داده اند
        230 - استعمال ظرفی که روی آن را آب طلا یا آب نقره داده اند، اشکال ندارد.

        جایز بودن استعمال ظرفی که از آلیاژ طلا و نقره درست شده است
        231 - اگر فلزی را با طلا یا نقره مخلوط کنند و ظرف بسازند، چنانچه مقدارآن فلز به قدری زیاد باشد که ظرف طلا یا نقره به آن ظرف نگویند، استعمال آن مانعی ندارد.

        جواز ریختن محتوای ظرف طلا و نقره در ظرف دیگر و استفاده از آن
        232 - اگر انسان غذایی را که در ظرف طلا یا نقره است در ظرف دیگر بریزد،این استعمال جایز است . ولی اگر بخواهد از ظرف دوم غذا بخورد و خالی کردن ظرف برای آن نباشد که غذا خوردن از ظرف طلا یا نقره جایز نیست ، این استعمال حرام می باشد.

        جواز استعمال بادگیر قلیان و غلاف شمشیر و قاب قرآن و کارد و چنگالی که از طلا و نقره بسازند
        233 - استعمال بادگیر قلیان و غلاف شمشیر و کارد و قاب قرآن ، اگر ازطلا یا نقره باشد، اشکال ندارد. و همچنین عطردان و سرمه دان و مثل اینها.

        جواز استعمال ظرف طلا و نقره حتی در وضو و غسل در حال ناچاری و تقیه
        234 - استعمال ظرف طلا یا نقره در حال ناچاری اشکال ندارد، و برای وضوو غسل هم در حال تقیه می شود ظرف طلا و نقره را استعمال کرد، بلکه گاهی واجب است .

        جواز استعمال ظرفی که معلوم نیست از طلا یا نقره است یا چیز دیگر
        235 - استعمال ظرفی که معلوم نیست از طلا یا نقره است یا از چیز دیگر، اشکال ندارد.

        وجوی تیمم در صورتی که آب وضو در ظرف غصبی یا طلا و نقره باشد
        273 - اگر آب وضو در ظرف غصبی است و غیر از آن آب دیگری ندارد بایدتیمم کند و چنانچه با آن آب وضو بگیرد باطل است و اگر آب مباح دیگری داردچنانچه در آن ظرف غصبی ، وضوی ارتماسی بگیرد و یا با آن ظرف ، آب به صورت ودستها بریزد وضویش باطل است ولی اگر با کف دست آب از آن ظرف بردارد و به صورت و دستها بریزد وضویش صحیح است اگر چه از جهت تصرف در ظرف غصبی فعل حرام ، مرتکب شده است و وضوی او از ظرف طلا و نقره به احتیاط واجب مثل وضوی از ظرف غصبی است .

10-ظرفهاى ممنوع
        حرام بودن خوردن و آشامیدن از ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار ساخته شده باشد
        225 - ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار ساخته شده خوردن و آشامیدن ازآن ظرف حرام است و نباید آن ظرف را در وضو و غسل و کارهایی که باید با چیزپاک انجام داد، استعمال کنند. بلکه احتیاط واجب آن است که چرم سگ و خوک و مردار را اگر چه ظرف هم نباشد، استعمال نکنند.

        ممنوعیت استعمال ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار درست شده است در وضو و غسل
        225 - ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار ساخته شده خوردن و آشامیدن ازآن ظرف حرام است و نباید آن ظرف را در وضو و غسل و کارهایی که باید با چیزپاک انجام داد، استعمال کنند. بلکه احتیاط واجب آن است که چرم سگ و خوک و مردار را اگر چه ظرف هم نباشد، استعمال نکنند.

        حرام بودن خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره
        226 - خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره و استعمال آنها حرام است . ولی استعمال آنها در زینت اتاق حرام نیست . و نگاه داشتن نیز حرام نمی باشد.

        ممنوعیت استعمال ظرف طلا و نقره
        226 - خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره و استعمال آنها حرام است . ولی استعمال آنها در زینت اتاق حرام نیست . و نگاه داشتن نیز حرام نمی باشد.

        حرام بودن استعمال گیره استکان که از طلا و نقره می سازند اگر ظرف به حساب آید
        229 - گیره استکان که از طلا یا نقره می سازند اگر بعد از برداشتن استکان ،ظرف به آن گفته شود، استعمال آن چه به تنهایی و چه با استکان حرام است . واگر ظرف به آن گفته نشود، استعمال آن مانعی ندارد.

11-عاريه ظرف طلا
        حکم عاریه دادن ظرف طلا و نقره
        2354 - اگر ظرف طلا و نقره را برای زینت اطاق عاریه بدهند اشکال ندارد،ولی اگر برای استفاده حرام بدهند باطل است .

12-عاريه ظرف نقره
        حکم عاریه دادن ظرف طلا و نقره
        2354 - اگر ظرف طلا و نقره را برای زینت اطاق عاریه بدهند اشکال ندارد،ولی اگر برای استفاده حرام بدهند باطل است .