دسته بندی موضوعی احکام شرعی - سفر

نرم افزارهای رایگان تلفن همراهخدمات به مشترکین اپراتوربازی و سرگرمیمحتوای «متون»قرآنمفاتیحنهج البلاغهصحیفه سجادیهاوقات شرعیمسائل شرعیتالار قاصدکگنجینه معنویآشپزیمناسبت هاالحان قرآن

1-اقامت در سفر
        تمام بودن نماز کسی که شغلش مسافرت است اگر شک کند در جایی ده رو
        1314 - کسی که شغلش مسافرت است ، اگر شک کند که در وطن خود یا جای دیگرده روز مانده یا نه ، باید نماز را تمام بخواند.

2-انصراف از سفر
        تمام بودن نماز اگر پیش از رسیدن به 4 فرسخ از قصد خود برگردد
        1287 - اگر بعد از رسیدن به چهار فرسخ ازمسافرت منصرف شود چنانچه تصمیم داشته باشد که همان جا بماند یا بعد از ده روز برگردد یا در برگشتن و ماندن مرددباشد، باید نماز را تمام بخواند.

        شکسته بودن نماز اگر بعد از رسیدن به فرسخ منصرف شود و نخواهد ده روز در آنجا توقف کند
        1288 - اگر بعد از رسیدن به چهار فرسخ از مسافرت منصرف شود و تصمیم داشته باشد که برگردد باید نماز را شکسته بخواند.

        شکسته بودن نماز اگر بین راه مقصدش را عوض کند و مسیر پیموده شده فرسخ باشد
        1289 - اگر برای رفتن به محلی حرکت کند و بعد از رفتن مقداری از راه بخواهد جای دیگری برود، چنانچه از محل اولی که حرکت کرده تا جایی که می خواهدبرود هشت فرسخ باشد، باید نماز را شکسته بخواند.

        شکسته بودن نماز اگر قبل از فرسخ مردد شود و بی درنگ تصمیم بگیرد که بقیه راه را برود
        1290 - اگر پیش از آن که به هشت فرسخ برسد مردد شود که بقیه راه را برودیا نه ، و در موقعی که مردد است راه نرود و بعد تصمیم بگیرد که بقیه راه رابرود باید تا آخر مسافرت نماز را شکسته بخواند.

        شکسته بودن نماز اگر قبل از فرسخ مردد شود و بعد از پیمودن مقداری راه دوباره تصمیم بگیرد فرسخ دیگر سیر کند
        1291 - اگر پیش از آن که به هشت فرسخ برسد، مردد شود که بقیه راه رابرود یا نه ، و در موقعی که مردد است مقداری راه برود و بعد تصمیم بگیرد که هشت فرسخ دیگر برود یا چهار فرسخ برود و برگردد تا آخر مسافرت باید نماز راشکسته بخواند.

        وظیفه کسی که قبل از فرسخ مردد شود و بعد از پیمودن مقداری راه دوباره تصمیم بگیرد بقیه راه را نرود
        1292 - اگر پیش از آنکه به هشت فرسخ برسد مردد شود که بقیه راه را برودیا نه ، و در موقعی که مردد است مقداری راه برود و بعد تصمیم بگیرد که بقیه راه را برود چنانچه باقیمانده سفر او هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد ولی بخواهد برود و برگردد باید نماز را شکسته بخواند ، ولی اگر راهی که پیش ازمردد شدن و راهی که بعد از آن می رود روی هم هشت فرسخ باشد بنابر احتیاطنماز را هم شکسته و هم تمام بخواند اگر چه جمع واجب نیست و نماز شکسته است .

        تمام بودن نماز اگر مسافر قبل از رسیدن به هشت فرسخی مردد شود
        1353 - اگر مسافر بعد از رسیدن به هشت فرسخ ، سی روز در محلی بماند و در تمام سی روز در رفتن و ماندن مردد باشد بعد از گذشتن سی روز اگر چه مقدار کمی در آن جابماند باید نماز را تمام بخواند ولی اگر پیش از رسیدن به هشت فرسخ ، دررفتن بقیه راه مردد شود، از وقتی که مردد می شود باید نماز را تمام بخواند.

3-برگشت از سفر
        لزوم تمام خواندن نماز وقتی مسافر دیوار وطن خود را ببیند و صدای اذان را بشنود
        1319 - مسافری که به وطنش برمی گردد، وقتی دیوار وطن خود را ببیند و صدای اذان آن را بشنود باید نماز را تمام بخواند ولی مسافری که می خواهد ده روز درمحلی بماند وقتی دیوار آن جا را ببیند و صدای اذانش را بشنود. بنابر احتیاطواجب باید نماز را تأخیر بیندازد تا به منزل برسد، یا نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.

4-تابع در سفر
        لزوم تبعیت نوکر و همسر و امثال آنها از کسی که همراه او مسافرت می کنند
        1284 - کسی که در سفر به اختیار دیگری است مانند نوکری که با آقای خود مسافرت می کند، چنانچه بداند سفر او هشت فرسخ است ، باید نماز را شکسته بخواند.

        تمام بودن نماز اگر کسی که در سفر باختیار دیگری است بداند یا گمان داشته باشد قبل از فرسخ از او جدا می شود
        1285 - کسی که در سفر به اختیار دیگری است اگر بداند یا گمان داشته باشد که پیش از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا می شود باید نماز را تمام بخواند.

        تمام بودن نماز اگر کسی که در سفر به اختیار دیگری است شک داشته باشد که قبل از فرسخ از او جدا می شود یا نه
        1286 - کسی که در سفر به اختیار دیگری است اگر شک دارد که پیش از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا می شود یا نه باید نماز را شکسته بخواند و نیزاگر شک او از این جهت است که احتمال می دهد مانعی برای سفر او پیش آید چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا نباشد باید نمازش را شکسته بخواند.

        شکسته بودن نماز اگر کسی که در سفر به اختیار دیگری است توهم کند مانعی برای سفر پیش می آید
        1286 - کسی که در سفر به اختیار دیگری است اگر شک دارد که پیش از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا می شود یا نه باید نماز را شکسته بخواند و نیزاگر شک او از این جهت است که احتمال می دهد مانعی برای سفر او پیش آید چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا نباشد باید نمازش را شکسته بخواند.

5-تاخير در سفر
        تمام بودن نماز اگر مسافر نماز نخواند و پیش از تمام شدن وقت به وطن برسد
        1367 - مسافری که نماز نخوانده اگر پیش از تمام شدن وقت به وطنش برسد، یابه جایی برسد که می خواهد ده روز در آنجا بماند باید نماز را تمام بخواند و کسی که مسافر نیست اگر در اول وقت نماز نخواند و مسافرت کند در سفر باید نماز راشکسته بخواند.

6-تعقيب در سفر
        استحباب سی مرتبه تسبیحات اربعه بعد از هر نماز که مسافر بجا می آورد
        1369 - مستحب است مسافر بعد از هر نمازی که شکسته می خواند سی مرتبه بگوید: "سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر" و در تعقیب نماز ظهر و عصر و عشا بیشتر سفارش شده است . بلکه بهتر است در تعقیب این سه نماز شصت مرتبه بگوید.

7-تمام خواندن در سفر انصراف از اقامت
        تمام بودن نماز بعد از قصد اقامت و خواندن یک نماز چهار رکعتی هر چند از قصد خود منصرف شده باشد
        1352 - اگر به خیال این که رفقایش می خواهند ده روز در محلی بمانند قصد کند که ده روز در آن جا بماند و بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی بفهمد که آنهاقصد نکرده اند اگر چه خودش هم از ماندن منصرف شود، تا مدتی که در آن جا هست باید نماز را تمام بخواند.

8-روزه در سفر
        صحت روزه مستحبی و نماز جمعه و نافله ظهر و عصر و عشا در محلی که قصد اقامت ده روز نموده است
        1348 - مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند باید روزه واجب را بگیرد ومی تواند روزه مستحبی را هم به جا آورد و نماز جمعه و نافله ظهر و عصر و عشارا هم بخواند.

        جواز روزه در سفر اگر نذر کرده باشد روز معینی روزه بگیرد
        1716 - اگر غیر روزه رمضان روزه معین دیگری بر انسان واجب باشد، بنا براحتیاط واجب نباید در آن روز مسافرت کند، و اگر در سفر باشد، باید قصد کند که ده روز در جایی بماند و آن روز را روزه بگیرد، ولی اگر نذر کرده باشد روز معینی را روزه بگیرد، می تواند در آن روز مسافرت نماید.

        لزوم ترک سفر در روزه واجب معین غیر ماه رمضان
        1716 - اگر غیر روزه رمضان روزه معین دیگری بر انسان واجب باشد، بنا براحتیاط واجب نباید در آن روز مسافرت کند، و اگر در سفر باشد، باید قصد کند که ده روز در جایی بماند و آن روز را روزه بگیرد، ولی اگر نذر کرده باشد روز معینی را روزه بگیرد، می تواند در آن روز مسافرت نماید.

        جواز روزه نذری در سفر اگر روز معینی را قصد کرده باشد
        1717 - اگر نذر کند روزه بگیرد و روز آن را معین نکند، نمی تواند آن را درسفر بجا آورد. ولی چنانچه نذر کند که روز معینی را در سفر روزه بگیرد، بایدآن را در سفر بجا آورد. و نیز اگر نذر کند روز معینی را چه مسافر باشد یا نباشد،روزه بگیرد، باید آن روز را اگرچه مسافر باشد روزه بگیرد.

        عدم جواز روزه نذری در سفر اگر روز آن را معین نکرده باشد
        1717 - اگر نذر کند روزه بگیرد و روز آن را معین نکند، نمی تواند آن را درسفر بجا آورد. ولی چنانچه نذر کند که روز معینی را در سفر روزه بگیرد، بایدآن را در سفر بجا آورد. و نیز اگر نذر کند روز معینی را چه مسافر باشد یا نباشد،روزه بگیرد، باید آن روز را اگرچه مسافر باشد روزه بگیرد.

9-سفر براى حرام
        تمام بودن نماز اگر برای کار حرامی مثل دزدی سفر کند
        1294 - کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، باز هم باید نماز را تمام بخواند ولی اگر باقیمانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود وبرگردد باید نماز را شکسته بخواند.

10-سفر براى روزه دار
        عدم سقوط کفاره پس از ابطال روزه با سفر
        1674 - کسی که عمدا روزه خود را باطل کرده ، اگر بعد از ظهر مسافرت کند، یاپیش از ظهر برای فرار از کفاره سفر نماید، کفاره از او ساقط نمی شود، بلکه اگر قبل از ظهر مسافرتی برای او پیش آمد کند، بنابر احتیاط کفاره بر اوواجب است .

11-سفر بعداز ظهر
        لزوم اتمام روزه برای مسافری که بعد از ظهر سفر کند
        1721 - اگر روزه دار بعد از ظهر مسافرت نماید، باید روزه خود را تمام کند، و اگر پیش از ظهر مسافرت کند، وقتی به حد ترخص برسد، یعنی به جایی برسد که دیوار شهر را نبیند و صدای اذان آن را نشنود، باید روزه خود راباطل کند، و اگر پیش از آن روزه را باطل کند، بنابر احتیاط کفاره نیز بر اوواجب است .

12-سفر بعداز وقت
        شکسته بودن نماز در سفر هر چند در اول وقت مسافر نباشد و عمدا نماز نخواند
        1367 - مسافری که نماز نخوانده اگر پیش از تمام شدن وقت به وطنش برسد، یابه جایی برسد که می خواهد ده روز در آنجا بماند باید نماز را تمام بخواند و کسی که مسافر نیست اگر در اول وقت نماز نخواند و مسافرت کند در سفر باید نماز راشکسته بخواند.

13-سفر به كربلا
        استحباب غسل برای سفر خصوصا سفر زیارت امام حسین علیه السلام
        645 - پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام خانه کعبه حرم مدینه شهر مدینه مسجد پیغمبر مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان علیهم السلام رجاءا غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله شود یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفررفتن خصوصا سفر زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگریکی از غسلهایی را که در این مسأله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو راباطل می نماید مثلا بخوابد غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد.

14-سفر تفريحى
        شکسته بودن نماز در مسافرتهای تفریحی و گردشی
        1300 - اگر به قصد تفریح و گردش مسافرت کند حرام نیست و باید نماز را شکسته بخواند.

15-سفر حج
        لازم نبودن رضایت شوهر برای سفر حج واجب
        1294 - کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، باز هم باید نماز را تمام بخواند ولی اگر باقیمانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود وبرگردد باید نماز را شکسته بخواند.

        شکسته بودن نماز در سفر زیارت یا حج اگرچه شغلش مسافرت باشد
        1306 - اگر صحرانشین برای زیارت یا حج یا تجارت و مانند اینها مسافرت کند، باید نماز را شکسته بخواند.

16-سفر حرام
        تمام بودن نماز اگر سفر حرام باشد مثل آنکه برای او ضرر یا خطر داشته باشد
        1294 - کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، باز هم باید نماز را تمام بخواند ولی اگر باقیمانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود وبرگردد باید نماز را شکسته بخواند.

        تمام بودن نماز اگر برای فرار از دست طلبکار مسافرت کرده باشد
        1297 - اگر مخصوصا برای آن که کار واجبی را ترک کند مسافرت نماید نمازش تمام است پس کسی که بدهکار است اگر بتواند بدهی خود را بدهد و طلبکار هم مطالبه کند چنانچه در سفر نتواند بدهدی خود را بدهد مخصوصا برای فرار از دادن قرض مسافرت نماید باید نماز را تمام بخواند ولی اگر مخصوصا برای ترک واجب مسافرت نکند باید نماز را شکسته بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته وهم تمام بخواند.

        تمام بودن نماز اگر به منظور ترک کار واجب سفر کند
        1297 - اگر مخصوصا برای آن که کار واجبی را ترک کند مسافرت نماید نمازش تمام است پس کسی که بدهکار است اگر بتواند بدهی خود را بدهد و طلبکار هم مطالبه کند چنانچه در سفر نتواند بدهدی خود را بدهد مخصوصا برای فرار از دادن قرض مسافرت نماید باید نماز را تمام بخواند ولی اگر مخصوصا برای ترک واجب مسافرت نکند باید نماز را شکسته بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته وهم تمام بخواند.

        تمام بودن نماز در سفر با ظالم اگر مسافرت او کمک به ظالم باشد
        1299 - کسی که با ظالم مسافرت می کند اگر ناچار نباشد و مسافرت او کمک به ظالم باشد باید نماز را تمام بخواند و اگر ناچار باشد یا مثلا برای نجات دادن مظلومی با او مسافرت کند، نمازش شکسته است .

        شکسته بودن نماز در مراجعت از سفر معصیت اگر برگشت سفر مشکلی به حساب آید
        1302 - کسی که برای معصیت سفر کرده ، موقعی که از سفر برمی گردد اگر توبه کرده ، باید نماز را شکسته بخواند و اگر توبه نکرده ، و چیزی هم که بازگشت را از جزئیت سفر معصیت خارج کند حادث نشده باشد باید تمام بخواند و احتیاطمستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.

        شکسته بودن نماز در مراجعت از سفر معصیت به شرطی که توبه کرده باشد
        1302 - کسی که برای معصیت سفر کرده ، موقعی که از سفر برمی گردد اگر توبه کرده ، باید نماز را شکسته بخواند و اگر توبه نکرده ، و چیزی هم که بازگشت را از جزئیت سفر معصیت خارج کند حادث نشده باشد باید تمام بخواند و احتیاطمستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.

17-سفر زن
        تمام بودن نماز زن اگر بدون اجازه شوهرش به مسافرت برود
        1294 - کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، باز هم باید نماز را تمام بخواند ولی اگر باقیمانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود وبرگردد باید نماز را شکسته بخواند.

        لازم نبودن رضایت شوهر برای سفر حج واجب
        1294 - کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، باز هم باید نماز را تمام بخواند ولی اگر باقیمانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود وبرگردد باید نماز را شکسته بخواند.

18-سفر شكار
        باطل بودن روزه در سفر شکار اگرچه هدفش ازدیا ثروت باشد
        1300 - اگر به قصد تفریح و گردش مسافرت کند حرام نیست و باید نماز را شکسته بخواند.

        تمام بودن نماز اگر برای سرگرمی و خوشگذرانی به شکار برود
        1301 - اگر برای لهو و خوشگذرانی به شکار رود نمازش تمام است و چنانچه برای تهیه معاش به شکار رود نمازش شکسته است و اگر برای کسب و زیاد کردن مال برود احتیاط واجب آن است که نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند و باید روزه نگیرد.

        شکسته بودن نماز اگر برای تهیه معاش خود به شکار برود
        1301 - اگر برای لهو و خوشگذرانی به شکار رود نمازش تمام است و چنانچه برای تهیه معاش به شکار رود نمازش شکسته است و اگر برای کسب و زیاد کردن مال برود احتیاط واجب آن است که نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند و باید روزه نگیرد.

        لزوم جمع خواندن نماز اگر برای ازدیاد مال به شکار برود
        1301 - اگر برای لهو و خوشگذرانی به شکار رود نمازش تمام است و چنانچه برای تهیه معاش به شکار رود نمازش شکسته است و اگر برای کسب و زیاد کردن مال برود احتیاط واجب آن است که نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند و باید روزه نگیرد.

19-سفر فرزند
        تمام بودن نماز فرزند اگر با مسافرت خود باعث اذیت پدر و مادر شود
        1295 - سفری که اسباب اذیت پدر و مادر باشد حرام است و انسان باید در آن سفر نماز را تمام بخواند و روزه هم بگیرد.

20-شغل سفر
        تمام بودن نماز صحراگردان و صحرانشینان
        1304 - کسی که برای معصیت سفر نکرده اگر در بین راه قصد کند که بقیه راه رابرای معصیت برود، باید نماز را تمام بخواند ولی نمازهایی را که شکسته خوانده صحیح است .

        شکسته بودن نماز در سفر زیارت یا حج اگرچه شغلش مسافرت باشد
        1306 - اگر صحرانشین برای زیارت یا حج یا تجارت و مانند اینها مسافرت کند، باید نماز را شکسته بخواند.

        تمام بودن نماز کسی که شغلش مسافرت است در سفر زیارتی و امثال آن
        1307 - کسی که شغلش مسافرت است اگر برای کار دیگری مثلا برای زیارت یا حج مسافرت کند، باید نماز را شکسته بخواند ولی اگر مثلا شوفر، اتومبیل خود رابرای زیارت کرایه دهد و در ضمن خودش هم زیارت کند، باید نماز را تمام بخواند.

        تمام بودن نماز حمله دار و رئیس کاروانهای زیارتی اگر شغلشان مسافرت باشد
        1308 - حمله دار یعنی کسی که برای رساندن حاجیها به مکه مسافرت می کندچنانچه شغلش مسافرت باشد باید نماز را تمام بخواند، و اگر شغلش مسافرت نباشد، باید شکسته بخواند.

        تمام بودن نماز کسی که در تمام یا بیشتر سال شغلش مسافرت است
        1309 - کسی که شغل او حمله داری است و حاجیها را از راه دور به مکه می برد، چنانچه تمام سال یا بیشتر سال را در راه باشد، باید نماز را تمام بخواند.

        استحباب جمع خواندن نماز اگر در بخشی از سال شغلش مسافرت باشد
        1310 - کسی که درمقداری از سال شغلش مسافرت است ، مثل شوفری که فقط درتابستان یا زمستان اتومبیل خود را کرایه می دهد، باید در سفری که مشغول به کارش هست نماز را تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.

        شکسته بودن نماز راننده داخل شهر اگر اتفاقا سفر فرسخی برود
        1311 - راننده و دوره گردی که در دو سه فرسخی شهر رفت و آمد می کند، چنانچه اتفاقا سفر هشت فرسخی برود ، باید نماز را شکسته بخواند.

        شکسته بودن نماز در اولین سفر بعد از توقف ده روزه در وطن نسبت به کسی که شغلش مسافرت است
        1312 - کسی که شغلش مسافرت است ، اگر ده روز یا بیشتر در وطن خود بماند،چه از اول قصد ماندن ده روز را داشته باشد چه بدون قصد بماند، باید در سفر اولی که بعد از ده روز می رود، نماز را شکسته بخواند.

        شکسته بودن نماز در اولین سفر بعد از توقف ده روهز در غیر وطن برای برای کسی شغلش سفر است
        1313 - کسی که شغلش مسافرت است ، اگر در غیر وطن خود ده روز بماند درسفراولی که بعد از ده روز می رود، باید نماز را شکسته بخواند چه از اول قصدماندن ده روز را داشته باشد یا نداشته باشد.

        تمام بودن نماز کسی که شغلش مسافرت است اگر شک کند در جایی ده روز توقف داشته یا نه
        1314 - کسی که شغلش مسافرت است ، اگر شک کند که در وطن خود یا جای دیگرده روز مانده یا نه ، باید نماز را تمام بخواند.

21-غسل سفر
        استحباب غسل برای سفر خصوصا سفر زیارت امام حسین علیه السلام
        645 - پیش از داخل شدن در حرم مکه شهر مکه مسجدالحرام خانه کعبه حرم مدینه شهر مدینه مسجد پیغمبر مستحب است انسان غسل کند و برای داخل شدن در حرم امامان علیهم السلام رجاءا غسل کند و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود یک غسل کافی است و کسی که می خواهد در یک روز داخل حرم مکه و مسجدالحرام و خانه کعبه شود اگر به نیت همه یک غسل کند کافی است و نیز اگر در یک روز بخواهد داخل حرم مدینه و شهر مدینه و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله شود یک غسل برای همه کفایت می کند و برای زیارت پیغمبر و امامان از دور یا نزدیک و برای حاجت خواستن از خداوند عالم و همچنین برای توبه و نشاط به جهت عبادت و برای سفررفتن خصوصا سفر زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مستحب است انسان غسل کند و اگریکی از غسلهایی را که در این مسأله گفته شد بجا آورد و بعد کاری کند که وضو راباطل می نماید مثلا بخوابد غسل او باطل می شود و مستحب است دوباره غسل را بجاآورد.

22-فراموش كردن سفر
        لزوم اتمام نماز به صورت دو رکعتی اگر قبل از رکوع رکعت سوم یادش بیاید که مسافر است
        1364 - اگر مشغول نماز چهار رکعتی شود و در بین نماز یادش بیاید که مسافر است یا ملتفت شود که سفر او هشت فرسخ است چنانچه به رکوع رکعت سوم نرفته ، بایدنماز را دو رکعتی تمام کند و اگر به رکوع رکعت سوم رفته نمازش باطل است ودر صورتی که به مقدار خواندن یک رکعت هم وقت داشته باشد باید نماز را شکسته بخواند.

23-قصد سفر
        تمام بودن نماز کسی که نمی داند سفرش چند فرسخ است مثل آنکه به دنبال گمشده ای باشد
        1281 - کسی که نمی داند سفرش چند فرسخ است مثلا برای پیدا کردن گمشده ای مسافرت می کند و نمی داند که چه مقدار باید برود تا آن را پیدا کند باید نماز را تمام بخواند ولی در برگشتن چنانچه تا وطنش یا جایی که می خواهد ده روز در آن جا بماندهشت فرسخ یا بیشتر باشد باید نماز را شکسته بخواند و نیز اگر در بین رفتن قصدکند که چهار فرسخ برود و برگردد چنانچه رفتن و برگشتن هشت فرسخ شود باید نمازرا شکسته بخواند.

        تمام بودن نماز اگر حرکت کند تا اگر همسفری یافت مسافرت کند
        1282 - مسافر در صورتی باید نماز را شکسته بخواند که تصمیم داشته باشد هشت فرسخ برود پس کسی که از شهر بیرون می رود و مثلا قصدش این است که اگر رفیق پیداکند سفر هشت فرسخی برود چنانچه اطمینان دارد که رفیق پیدا می کند باید نماز راشکسته بخواند و اگر اطمینان ندارد باید تمام بخواند.

        تمام بودن نماز اگر پیش از رسیدن به فرسخ از قصد خود برگردد
        1286 - کسی که در سفر به اختیار دیگری است اگر شک دارد که پیش از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا می شود یا نه باید نماز را شکسته بخواند و نیزاگر شک او از این جهت است که احتمال می دهد مانعی برای سفر او پیش آید چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا نباشد باید نمازش را شکسته بخواند.

24-قضاء در سفر
        لزوم قضا نماز تمام به صورت چهار رکعتی اگرچه در سفر بجا آورده شود
        1368 - اگر از مسافری که باید نماز را شکسته بخواند نماز ظهر یا عصر یا عشاءقضا شود باید آن را دو رکعتی قضا نماید اگرچه در غیر سفر بخواهد قضای آن را به جاآورد و اگر از کسی که مسافر نیست یکی از این سه نماز قضا شود باید چهار رکعتی قضا نماید اگرچه در سفر بخواهد آن را قضا نماید.

25-مسافت سفر
        تمام بودن نماز اگر نسبت به مسافت شک داشته باشد و تحقیق برایش مشقت داشته باشد
        1274 - اگر سفر، مختصری از هشت فرسخ کمتر باشد یا انسان نداند که سفر اوهشت فرسخ است یا نه ، نباید نماز را شکسته بخواند و چنانچه شک کند که سفر اوهشت فرسخ است یا نه ، در صورتی که تحقیق کردن برایش مشقت دارد باید نمازش را تمام بخواند و اگر مشقت ندارد بنابر احتیاط واجب باید تحقیق کند که اگر دوعادل بگویند، یا بین مردم معروف باشد که سفر او هشت فرسخ است نماز را شکسته بخواند.

        شکسته نبودن نماز اگر سفر مختصری از هشت فرسخ کمتر باشد
        1274 - اگر سفر، مختصری از هشت فرسخ کمتر باشد یا انسان نداند که سفر اوهشت فرسخ است یا نه ، نباید نماز را شکسته بخواند و چنانچه شک کند که سفر اوهشت فرسخ است یا نه ، در صورتی که تحقیق کردن برایش مشقت دارد باید نمازش را تمام بخواند و اگر مشقت ندارد بنابر احتیاط واجب باید تحقیق کند که اگر دوعادل بگویند، یا بین مردم معروف باشد که سفر او هشت فرسخ است نماز را شکسته بخواند.

        لزوم تحقیق از مسافت اگر نسبت به هشت فرسخ بودن آن شک داشته باشد
        1274 - اگر سفر، مختصری از هشت فرسخ کمتر باشد یا انسان نداند که سفر اوهشت فرسخ است یا نه ، نباید نماز را شکسته بخواند و چنانچه شک کند که سفر اوهشت فرسخ است یا نه ، در صورتی که تحقیق کردن برایش مشقت دارد باید نمازش را تمام بخواند و اگر مشقت ندارد بنابر احتیاط واجب باید تحقیق کند که اگر دوعادل بگویند، یا بین مردم معروف باشد که سفر او هشت فرسخ است نماز را شکسته بخواند.

        لزوم احتیاط نسبت به نماز و روزه اگر یک عادل بگوید که سفر فرسخ است
        1275 - اگر یک عادل خبر دهد که سفر انسان هشت فرسخ است بنابر احتیاطواجب باید نماز را هم شکسته بخواند و هم تمام بخواند و روزه بگیرد و قضای آن راهم بجا آورد.

        لزوم اعاده یا قضا نماز بطو چهار رکعتی اگر متوجه شود سفرش ... فرسخ نبوده است
        1276 - کسی که یقین دارد سفر او هشت فرسخ است اگر نماز را شکسته بخواند و بعدبفهمد که هشت فرسخ نبوده باید آن را چهار رکعتی بجا آورد و اگر وقت گذشته قضا نماید.

        لزوم تکرار نماز به صورت شکسته اگر در بین راه بفهمد که مسیر فرسخ بوده است
        1277 - کسی که یقین دارد سفرش هشت فرسخ نیست یا شک دارد که هشت فرسخ هست یا نه ، چنانچه در بین راه بفهمد که سفر او هشت فرسخ بوده اگر چه کمی از راه باقی باشد باید نماز را شکسته بخواند، و اگر بعد از تمام خواندن نمازفهمید سفرش هشت فرسخ بوده بنابر اقوی باید نماز را دوباره شکسته اعاده نماید و در صورتی که وقت گذشته باشد باید بنابر احتیاط واجب نماز رادوباره قضا نماید.

        لزوم شکسته خواندن نماز اگر در بین راه بفهمد که مسیر... فرسخ بوده است
        1277 - کسی که یقین دارد سفرش هشت فرسخ نیست یا شک دارد که هشت فرسخ هست یا نه ، چنانچه در بین راه بفهمد که سفر او هشت فرسخ بوده اگر چه کمی از راه باقی باشد باید نماز را شکسته بخواند، و اگر بعد از تمام خواندن نمازفهمید سفرش هشت فرسخ بوده بنابر اقوی باید نماز را دوباره شکسته اعاده نماید و در صورتی که وقت گذشته باشد باید بنابر احتیاط واجب نماز رادوباره قضا نماید.

        تمام بودن نماز اگر بین دو محلی که فاصله آنها کمتر از فرسخ است چند مرتبه رفت و آمد کند
        1278 - اگر بین دو محلی که فاصله آنها کمتر از چهار فرسخ است چند مرتبه رفت و آمد کند اگر چه روی هم رفته هشت فرسخ شود باید نماز را تمام بخواند.

        لزوم شکسته خواندن نمار اگرچه مقصد راه دیگری نیز داشته باشد که کمتر از فرسخ باشد
        1279 - اگر محلی دو راه داشته باشد یک راه آن کمتر از هشت فرسخ و راه دیگر آن هشت فرسخ یا بیشتر باشد چنانچه انسان از راهی که هشت فرسخ است به آنجا برودباید نماز را شکسته بخواند و اگر از راهی که هشت فرسخ نیست ، برود باید تمام بخواند.

        تمام بودن نماز اگر از اول قصد فرسخ راه را نداشته باشد
        1280 - اگر شهر دیوار دارد باید ابتدای هشت فرسخ را از دیوار شهرحساب کند، و اگر دیوار ندارد باید از خانه های آخر شهر حساب نماید.

        دیوارهای شهر یا خانه های آخر شهر ابتدای هشت فرسخ در سفر
        1280 - اگر شهر دیوار دارد باید ابتدای هشت فرسخ را از دیوار شهرحساب کند، و اگر دیوار ندارد باید از خانه های آخر شهر حساب نماید.

26-معصيت در سفر
        شکسته بودن نماز در سفر هر چند در طول راه مرتکب معصیت شود
        1296 - کسی که سفر او حرام نیست و برای کار حرام هم سفر نمی کند اگر چه در سفر،معصیتی انجام دهد مثلا غیبت کند یا شراب بخورد باید نماز را شکسته بخواند.

27-نافله در سفر
        صحت روزه مستحبی و نماز جمعه و نافله ظهر و عصر و عشا در محلیکه قصد اقامت ده روز نموده است
        1348 - مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند باید روزه واجب را بگیرد ومی تواند روزه مستحبی را هم به جا آورد و نماز جمعه و نافله ظهر و عصر و عشارا هم بخواند.

28-نماز در سفر
        دو رکعتی شدن نمازهای چهار رکعتی در سفر
        728 - در سفر باید نمازهای چهار رکعتی را با شرایطی که گفته می شود، دو رکعت خواند.

        شکسته شدن نماز در سفری که رفت و برگشت آن 8 فرسخ باشد به شرط آنکه رفتن آن کمتر از 4 فرسخ نباشد
        1272 - کسی که رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است اگر رفتن او کمتر از چهارفرسخ نباشد باید نماز را شکسته بخواند بنابر این اگر رفتن سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ باشد باید نماز را تمام کند.

        شکسته شدن نماز در سفر خواه همان روز یا شب برگردد یا نه
        1273 - اگر رفتن و برگشتن هشت فرسخ باشد باید نماز را شکسته بخواند چه همان روز و شب بخواهد برگردد یا غیر آن روز و شب .

29-نوافل در سفر
        جواز خواندن نافله عشا در سفر رجاء ا
        767 - نافله ظهر و عصر را در سفر نباید خواند. ولی نافله عشا را به نیت اینکه شاید مطلوب باشد، می تواند بجا آورد.

        سقوط نافله ظهر و عصر در سفر
        767 - نافله ظهر و عصر را در سفر نباید خواند. ولی نافله عشا را به نیت اینکه شاید مطلوب باشد، می تواند بجا آورد.

30-نوكر در سفر
        لزوم تبعیت نوکر و همسر و امثال آنها از کسی که همراه او مسافرت می کنند
        1284 - کسی که در سفر به اختیار دیگری است مانند نوکری که با آقای خود مسافرت می کند، چنانچه بداند سفر او هشت فرسخ است ، باید نماز را شکسته بخواند.

        لزوم تبعیت نوکر و همسر و امثال آنها از کسیکه همراه او مسافتر می کند
        1284 - کسی که در سفر به اختیار دیگری است مانند نوکری که با آقای خود مسافرت می کند، چنانچه بداند سفر او هشت فرسخ است ، باید نماز را شکسته بخواند.

31-همسر در سفر
        لزوم تبعیت نوکر و همسر و امثال آنها از کسیکه همراه او مسافرت می کنند
        1284 - کسی که در سفر به اختیار دیگری است مانند نوکری که با آقای خود مسافرت می کند، چنانچه بداند سفر او هشت فرسخ است ، باید نماز را شکسته بخواند.

32-تمام خواندن در سفر
        تمام بودن نماز اگر از اول قصد فرسخ راه را نداشته باشد
        1280 - اگر شهر دیوار دارد باید ابتدای هشت فرسخ را از دیوار شهرحساب کند، و اگر دیوار ندارد باید از خانه های آخر شهر حساب نماید.

        تمام بودن نماز کسی که نمی داند سفرش چند فرسخ است مثل آنکه به دنبال گمشده ای باشد
        1281 - کسی که نمی داند سفرش چند فرسخ است مثلا برای پیدا کردن گمشده ای مسافرت می کند و نمی داند که چه مقدار باید برود تا آن را پیدا کند باید نماز را تمام بخواند ولی در برگشتن چنانچه تا وطنش یا جایی که می خواهد ده روز در آن جا بماندهشت فرسخ یا بیشتر باشد باید نماز را شکسته بخواند و نیز اگر در بین رفتن قصدکند که چهار فرسخ برود و برگردد چنانچه رفتن و برگشتن هشت فرسخ شود باید نمازرا شکسته بخواند.

        تمام بودن نماز اگر حرکت کند تا اگر همسفری یافت مسافرت کند
        1282 - مسافر در صورتی باید نماز را شکسته بخواند که تصمیم داشته باشد هشت فرسخ برود پس کسی که از شهر بیرون می رود و مثلا قصدش این است که اگر رفیق پیداکند سفر هشت فرسخی برود چنانچه اطمینان دارد که رفیق پیدا می کند باید نماز راشکسته بخواند و اگر اطمینان ندارد باید تمام بخواند.

        تمام بودن نماز اگر هر روز آنقدر کم راه برود که نگویند مسافر است
        1283 - کسی که قصد هشت فرسخ دارد اگر چه در هر روز مقدار کمی راه برود وقتی به جایی برسد که دیوار شهر را نبیند و اذان آن را نشنود باید نماز را شکسته بخواند ولی اگر در هر روز مقدار خیلی کمی راه برود که نگویند مسافر است بایدنمازش را تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.

        تمام بودن نماز اگر کسی که در سفر باختیار دیگریشت بداند یا گمان داشته باشد قبل از فرسخ از او جدا می شود
        1285 - کسی که در سفر به اختیار دیگری است اگر بداند یا گمان داشته باشد که پیش از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا می شود باید نماز را تمام بخواند.

        تمام بودن نماز اگر پیش از رسیدن به فرسخ از قصد خود برگردد
        1286 - کسی که در سفر به اختیار دیگری است اگر شک دارد که پیش از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا می شود یا نه باید نماز را شکسته بخواند و نیزاگر شک او از این جهت است که احتمال می دهد مانعی برای سفر او پیش آید چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا نباشد باید نمازش را شکسته بخواند.

        تمام بودن نماز اگر کسی که در سفر به اختیار دیگری است شک داشته باشد که قبل از فرسخ از او جدا می شود یا نه
        1286 - کسی که در سفر به اختیار دیگری است اگر شک دارد که پیش از رسیدن به چهار فرسخ از او جدا می شود یا نه باید نماز را شکسته بخواند و نیزاگر شک او از این جهت است که احتمال می دهد مانعی برای سفر او پیش آید چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا نباشد باید نمازش را شکسته بخواند.

        تمام بودن نماز اگر پیش از رسیدن به 4 فرسخ از قصد خود برگردد
        1287 - اگر بعد از رسیدن به چهار فرسخ ازمسافرت منصرف شود چنانچه تصمیم داشته باشد که همان جا بماند یا بعد از ده روز برگردد یا در برگشتن و ماندن مرددباشد، باید نماز را تمام بخواند.

        تمام بودن نماز اگر پیش از رسیدن به فرسخی از وطن خود بگذرد
        1292 - اگر پیش از آنکه به هشت فرسخ برسد مردد شود که بقیه راه را برودیا نه ، و در موقعی که مردد است مقداری راه برود و بعد تصمیم بگیرد که بقیه راه را برود چنانچه باقیمانده سفر او هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد ولی بخواهد برود و برگردد باید نماز را شکسته بخواند ، ولی اگر راهی که پیش ازمردد شدن و راهی که بعد از آن می رود روی هم هشت فرسخ باشد بنابر احتیاطنماز را هم شکسته و هم تمام بخواند اگر چه جمع واجب نیست و نماز شکسته است .

        تمام بودن نماز اگر پیش از رسیدن به فرسخی بخواهد ده روز در محلی توقف کند
        1292 - اگر پیش از آنکه به هشت فرسخ برسد مردد شود که بقیه راه را برودیا نه ، و در موقعی که مردد است مقداری راه برود و بعد تصمیم بگیرد که بقیه راه را برود چنانچه باقیمانده سفر او هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد ولی بخواهد برود و برگردد باید نماز را شکسته بخواند ، ولی اگر راهی که پیش ازمردد شدن و راهی که بعد از آن می رود روی هم هشت فرسخ باشد بنابر احتیاطنماز را هم شکسته و هم تمام بخواند اگر چه جمع واجب نیست و نماز شکسته است .

        تمام بودن نماز اگر نداند پیش از رسیدن به فرسخی از وطنش می گذرد یا نه
        1293 - کسی که نمی داند پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش می گذرد یا نه ،یا ده روز در محلی می ماند یا نه ، باید نماز را تمام بخواند.

        تمام بودن نماز اگر از توقف ده روز یا عبور از وطن منصرف شود
        1294 - کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، باز هم باید نماز را تمام بخواند ولی اگر باقیمانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود وبرگردد باید نماز را شکسته بخواند.

        تمام بودن نماز اگر باری کار حرامی مثل دزدی سفر کند
        1294 - کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، باز هم باید نماز را تمام بخواند ولی اگر باقیمانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود وبرگردد باید نماز را شکسته بخواند.

        تمام بودن نماز اگر سفر حرام باشد مثل آنکه برای او ضرر یا خطر داشته باشد
        1294 - کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، باز هم باید نماز را تمام بخواند ولی اگر باقیمانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود وبرگردد باید نماز را شکسته بخواند.

        تمام بودن نماز زن اگر بدون اجازه شوهرش به مسافرت برود
        1294 - کسی که می خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، باز هم باید نماز را تمام بخواند ولی اگر باقیمانده راه هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود وبرگردد باید نماز را شکسته بخواند.

        تمام بودن نماز فرزند اگر با مسافرت خود باعث اذیت پدر و مادر شود
        1295 - سفری که اسباب اذیت پدر و مادر باشد حرام است و انسان باید در آن سفر نماز را تمام بخواند و روزه هم بگیرد.

        تمام بودن نماز اگر برای فرار از دست طلبکار مسافرت کرده باشد
        1297 - اگر مخصوصا برای آن که کار واجبی را ترک کند مسافرت نماید نمازش تمام است پس کسی که بدهکار است اگر بتواند بدهی خود را بدهد و طلبکار هم مطالبه کند چنانچه در سفر نتواند بدهدی خود را بدهد مخصوصا برای فرار از دادن قرض مسافرت نماید باید نماز را تمام بخواند ولی اگر مخصوصا برای ترک واجب مسافرت نکند باید نماز را شکسته بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته وهم تمام بخواند.

        تمام بودن نماز اگر به منظور ترک کار واجب سفر کند
        1297 - اگر مخصوصا برای آن که کار واجبی را ترک کند مسافرت نماید نمازش تمام است پس کسی که بدهکار است اگر بتواند بدهی خود را بدهد و طلبکار هم مطالبه کند چنانچه در سفر نتواند بدهدی خود را بدهد مخصوصا برای فرار از دادن قرض مسافرت نماید باید نماز را تمام بخواند ولی اگر مخصوصا برای ترک واجب مسافرت نکند باید نماز را شکسته بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته وهم تمام بخواند.

        تمام بودن نماز در سفر یا ظالم اگر مسافرت او کمک به ظالم باشد
        1299 - کسی که با ظالم مسافرت می کند اگر ناچار نباشد و مسافرت او کمک به ظالم باشد باید نماز را تمام بخواند و اگر ناچار باشد یا مثلا برای نجات دادن مظلومی با او مسافرت کند، نمازش شکسته است .

        تمام بودن نماز اگر برای سرگرمی و خوشگذرانی به شکار برود
        1301 - اگر برای لهو و خوشگذرانی به شکار رود نمازش تمام است و چنانچه برای تهیه معاش به شکار رود نمازش شکسته است و اگر برای کسب و زیاد کردن مال برود احتیاط واجب آن است که نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند و باید روزه نگیرد.

        تمام بودن نماز صحراگردان و صحرانشینان
        1304 - کسی که برای معصیت سفر نکرده اگر در بین راه قصد کند که بقیه راه رابرای معصیت برود، باید نماز را تمام بخواند ولی نمازهایی را که شکسته خوانده صحیح است .

        تمام بودن نماز حمله دار و رئیس کاروانهای زیارتی اگر شغلشان مسافرت باشد
        1308 - حمله دار یعنی کسی که برای رساندن حاجیها به مکه مسافرت می کندچنانچه شغلش مسافرت باشد باید نماز را تمام بخواند، و اگر شغلش مسافرت نباشد، باید شکسته بخواند.

        تمام بودن نماز کسی که در تمام یا بیشتر سال شغلش مسافرت است
        1309 - کسی که شغل او حمله داری است و حاجیها را از راه دور به مکه می برد، چنانچه تمام سال یا بیشتر سال را در راه باشد، باید نماز را تمام بخواند.

        تمام بودن نماز کسی که شغلش مسافرت است اگر شک کند در جای ده روز توقف داشته یا نه
        1314 - کسی که شغلش مسافرت است ، اگر شک کند که در وطن خود یا جای دیگرده روز مانده یا نه ، باید نماز را تمام بخواند.

        تمام بودن نماز کسی که همسه در حال سیاحت است و وطنی ندارد
        1315 - کسی که در شهرها سیاحت می کند و برای خود وطنی اختیار نکرده ، بایدنماز را تمام بخواند.

        تمام بودن نماز وقتی بجائی برسد که دیوار وطن را ببیند و اذان آن را بشنود
        1319 - مسافری که به وطنش برمی گردد، وقتی دیوار وطن خود را ببیند و صدای اذان آن را بشنود باید نماز را تمام بخواند ولی مسافری که می خواهد ده روز درمحلی بماند وقتی دیوار آن جا را ببیند و صدای اذانش را بشنود. بنابر احتیاطواجب باید نماز را تأخیر بیندازد تا به منزل برسد، یا نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.

        تمام بودن نماز مسافر اگر شک داشته باشد که به حد ترخص رسیده است یا نه
        1326 - اگر بخواهد در محلی نماز بخواند که شک دارد به حد ترخص ، یعنی جایی که اذان را نشنود و دیوار را نبیند رسیده یا نه ، باید نماز را تمام بخواند، و در موقع برگشتن اگر شک کند که به حد ترخص رسیده یا نه ، باید شکسته بخواند، و چون در بعضی موارد اشکال پیدا می کند باید آن جا نماز نخواندیا هم شکسته و هم تمام بخواند.

        تمام بودن نماز مسافری که از وطن خود عبور می کند بعد از آنکه دیوار وطن را ببیند و اذان آن را بشنود
        1327 - مسافری که در سفر از وطن خود عبور می کند وقتی به جایی برسد که دیوار وطن خود را ببیند و صدای اذان آن را بشنود باید نماز را تمام بخواند.

        تمام بودن نماز مسافری که در بین راه به وطن خود رسیده است مادام که در آنجا بماند
        1328 - مسافری که در بین مسافرت به وطنش رسیده ، تا وقتی در آن جا هست باید نماز را تمام بخواند ولی اگر بخواهد از آن جا هشت فرسخ برود یا چهار فرسخ برود و برگردد وقتی به جایی برسد که دیوار وطن را نبیند و صدای اذان آن را نشنود باید نماز را شکسته بخواند.

        تمام بودن نماز مسافر در محلی که قصد دارد ده روز پی در پی بماند
        1335 - مسافری که قصد دارد ده روز پشت سرهم در محلی بماند، یا می داند که بدون اختیار ده روز در محلی می ماند، در آن محل باید نماز را تمام بخواند.

        تمام بودن نماز مسافر در محلی که می داند بدون اختیار ده روز خواهد ماند
        1335 - مسافری که قصد دارد ده روز پشت سرهم در محلی بماند، یا می داند که بدون اختیار ده روز در محلی می ماند، در آن محل باید نماز را تمام بخواند.

        تمام بودن نماز مسافری که قصد ده روزه کرده است اگر بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی از قصد خود برگردد
        1342 - اگر مسافر قصد کند ده روز در محلی بماند، چنانچه پیش از خواندن یک نماز چهار رکعتی از ماندن منصرف شود، یا مردد شود که در آن جا بماند یا به جای دیگر برود، باید نماز را شکسته بخواند واگر بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی ازماندن منصرف شود یا مردد شود تا وقتی در آن جا هست باید نماز را تمام بخواند.

        تمام بودن نمازهای مسافری که قصد ده روزه کرده و سپس منصرف شده است و نمی داند پیش از انصراف نماز رکعتی خوانده است یا نه
        1344 - مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند اگر از ماندن منصرف شود و شک کند پیش از آن که از قصد ماندن برگردد، یک نماز چهار رکعتی خوانده ، یانه باید نمازهای خود را شکسته بخواند.

        تمام بودن نماز اگر مسافر قبل از رسیدن به هشت فرسخی مردد شود
        1353 - اگر مسافر بعد از رسیدن به هشت فرسخ ، سی روز در محلی بماند و در تمام سی روز در رفتن و ماندن مردد باشد بعد از گذشتن سی روز اگر چه مقدار کمی در آن جابماند باید نماز را تمام بخواند ولی اگر پیش از رسیدن به هشت فرسخ ، دررفتن بقیه راه مردد شود، از وقتی که مردد می شود باید نماز را تمام بخواند.

        تمام بودن نماز بعد از سی روز توقف و بلاتکلیفی در 8 فرسخ
        1353 - اگر مسافر بعد از رسیدن به هشت فرسخ ، سی روز در محلی بماند و در تمام سی روز در رفتن و ماندن مردد باشد بعد از گذشتن سی روز اگر چه مقدار کمی در آن جابماند باید نماز را تمام بخواند ولی اگر پیش از رسیدن به هشت فرسخ ، دررفتن بقیه راه مردد شود، از وقتی که مردد می شود باید نماز را تمام بخواند.

        تمام بودن نماز در روز سی و یکم اگر چند بار قصد اقامت کمتر از ده روز کرده باشد
        1354 - مسافری که می خواهد نه روز یا کمتر در محلی بماند اگر بعد از آن که نه روز یا کمتر در آن جا ماند بخواهد دوباره نه روز دیگر یا کمتر بماند همین طور تاسی روز، روز سی و یکم باید نماز را تمام بخواند.

        تمام بودن نماز بعد از سی روز بلاتکلیفی بشرطی که در یک محل مانده باشد
        1355 - مسافری که سی روز مردد بوده ، در صورتی باید نماز را تمام بخواند که سی روز را در یک جا بماند، پس اگر مقداری از آن را در جایی و مقداری را در جای دیگر بماند، بعد از سی روز هم باید نماز را شکسته بخواند.

        جواز تمام خواندن نماز در مسجد الحرام و مسجد النبی و مسجد کوفه و اطراف ضریح مقدس امام حسین ع
        1356 - مسافری می تواند در مسجد الحرام و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم و مسجد کوفه نمازش را تمام بخواند. ولی اگر بخواهد در جایی که اول جزو این مساجد نبوده و بعد به این مساجد اضافه شده نماز بخواند احتیاط مستحب آن است که شکسته بخواند اگر چه اقوی ، صحت تمام است و نیز مسافر می تواند درحرم و رواق حضرت سید الشهدا علیه السلام بلکه در مسجد متصل به حرم نماز را تمام بخواند.

33-جمع خواندن در سفر
        استحباب جمع خواندن نماز در موردی که روزانه مقدار خیلی کمی سیر کند
        1283 - کسی که قصد هشت فرسخ دارد اگر چه در هر روز مقدار کمی راه برود وقتی به جایی برسد که دیوار شهر را نبیند و اذان آن را نشنود باید نماز را شکسته بخواند ولی اگر در هر روز مقدار خیلی کمی راه برود که نگویند مسافر است بایدنمازش را تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.

        لزوم جمع خواندن نماز اگر در زمین غصبی سفر کند
        1298 - اگر سفر او سفر حرام نباشد ولی حیوان سواری یا مرکب دیگری که سواراست غصبی باشد نمازش شکسته است ولی اگر در زمین غصبی مسافرت کند بنابر احتیاط واجب باید نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.

        لزوم جمع خواندن نماز اگر برای ازدیاد مال به شکار برود
        1301 - اگر برای لهو و خوشگذرانی به شکار رود نمازش تمام است و چنانچه برای تهیه معاش به شکار رود نمازش شکسته است و اگر برای کسب و زیاد کردن مال برود احتیاط واجب آن است که نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند و باید روزه نگیرد.

        لزوم جمع خواندن نماز اگر صحرانشین برای پیدا کردن منزل و چراگاه حیواناتش سفر کند و سفر او 8 فرسخ باشد
        1305 - اگر یکی از صحرانشینها برای پیدا کردن منزل و چراگاه حیواناتشان سفرکند، چنانچه سفر او هشت فرسخ باشد احتیاطا واجب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.

        استحباب جمع خواندن نماز اگر در بخشی از سال شغلش مسافرت باشد
        1310 - کسی که درمقداری از سال شغلش مسافرت است ، مثل شوفری که فقط درتابستان یا زمستان اتومبیل خود را کرایه می دهد، باید در سفری که مشغول به کارش هست نماز را تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.

        لزوم جمع خواندن نماز اگر مسافر بجایی برسد که اذان را نشنود ولی دیوار شهر را ببیند و یا برعکس
        1318 - کسی که به سفر می رود، اگر به جایی برسد که اذان را نشنود، ولی دیوار شهر را ببیند یا دیوارها را نبیند و صدای اذان را بشنود، چنانچه بخواهد درآن جا نماز بخواند، بنابر احتیاط واجب باید هم شکسته و هم تمام بخواند.

        وظیفه مسافری که می خواهد ده روز در محلی بماند وقتی دیوار آنجا را ببیند و اذانش را بشنود
        1319 - مسافری که به وطنش برمی گردد، وقتی دیوار وطن خود را ببیند و صدای اذان آن را بشنود باید نماز را تمام بخواند ولی مسافری که می خواهد ده روز درمحلی بماند وقتی دیوار آن جا را ببیند و صدای اذانش را بشنود. بنابر احتیاطواجب باید نماز را تأخیر بیندازد تا به منزل برسد، یا نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.