دسته بندی موضوعی احکام شرعی - ذکر

نرم افزارهای رایگان تلفن همراهخدمات به مشترکین اپراتورمحتوای «متون»قرآنمفاتیحنهج البلاغهصحیفه سجادیهاوقات شرعیمسائل شرعیتالار قاصدکگنجینه معنویآشپزیمناسبت هاالحان قرآن

1-ذكر بحول الله وقوته
        لزوم گفتن بحول الله و قوته در حال برخاستن
        965 - موقعی که انسان در نماز می خواهد کمی جلو یا عقب رود یا کمی بدن را به طرف راست یا چپ حرکت دهد، باید چیزی نگوید، ولی "بحول الله و قوته اقوم واقعد" را باید در حال برخاستن بگوید، و در موقع گفتن ذکرهای واجب هم بدن بایدبی حرکت باشد. بلکه احتیاط واجب آن است که در موقع گفتن ذکرهای مستحبی نماز، باید بدنش آرام باشد.

2-ذكر خدا
        کراهت حرف زدن در حال تخلی مگر ذکر خدا
        79 - نشستن روبروی خورشید و ماه در موقع تخلی مکروه است ، ولی اگر عورت خودرا به وسیله ای بپوشاند مکروه نیست . و نیز در موقع تخلی نشستن روبروی باد، و درجاده و خیابان و کوچه و درب خانه ، و زیر درختی که میوه می دهد، و چیز خوردن وتوقف زیاد، و تطهیر کردن با دست راست مکروه است . و همچنین است حرف زدن درحال تخلی ، ولی اگر ناچار باشد یا ذکر خدا بگوید، اشکال ندارد.

3-ذكر در حال حركت
        لزوم دوباره خواندن قسمتی از حمد و سوره یا تسبیحات که در حال حرکت بدن خوانده است
        968 - اگر موقع خواندن حمد و سوره یا خواندن تسبیحات بی اختیار به قدری حرکت کند که از حال آرام بودن بدن خارج شود، احتیاط واجب آن است که بعد از آرام گرفتن بدن ، آنچه را در حال حرکت خوانده دوباره بخواند.

4-ذكر در نماز
        لزوم اعاده نماز اگر در حال حرکت بدن به قصد ذکری که در نماز دستور داده اند ذکر بگوید
        966 - اگر در حال حرکت بدن ذکر بگوید، مثلا موقع رفتن به رکوع یا رفتن به سجده تکبیر بگوید، چنانچه آن را به قصد ذکری که در نماز دستور داده اند بگوید، باید احتیاطا نماز را دوباره بخواند. و اگر به این قصد نگوید بلکه بخواهدذکری گفته باشد، نماز صحیح است .

5-ذكر ركوع
        لزوم سه مرتبه سبحان الله و یا یک مرتبه سبحان ربی العظیم و بحمده در رکوع
        1026 - کسی که دست یا زانوی او با دست و زانوی دیگران فرق دارد، مثلا دستش خیلی بلند است که اگر کمی خم شود به زانو می رسد یا زانوی او پایین تر ازمردم دیگراست که باید خیلی خم شود تا دستش به زانو برسد باید به انداره معمول خم شود.

        کفایت یک مرتبه سبحان الله به عنوان ذکر رکوع در تنگی وقت و ناچاری
        1026 - کسی که دست یا زانوی او با دست و زانوی دیگران فرق دارد، مثلا دستش خیلی بلند است که اگر کمی خم شود به زانو می رسد یا زانوی او پایین تر ازمردم دیگراست که باید خیلی خم شود تا دستش به زانو برسد باید به انداره معمول خم شود.

        کفایت مطلق ذکر در رکوع به شرطی که به مقدار مرتبه سبحان الله باشد
        1028 - انسان هر ذکری در رکوع بگوید کافی است ولی احتیاط واجب آن است که به قدر سه مرتبه "سبحان الله " یا یک مرتبه "سبحان ربی العظیم و بحمده "کمتر نباشد.

        استحباب ذکر یا یا مرتبه ذکر رکوع
        1029 - ذکر رکوع باید دنبال هم و به عربی صحیح گفته شود و مستحب است آن را سه یا پنچ یا هفت مرتبه بلکه بیشتر بگویند.

        لزوم عربی صحیح بودن ذکر رکوع
        1029 - ذکر رکوع باید دنبال هم و به عربی صحیح گفته شود و مستحب است آن را سه یا پنچ یا هفت مرتبه بلکه بیشتر بگویند.

        لزوم آرام بودن بدن به هنگام گفتن ذکر رکوع
        1030 - در رکوع باید به مقدار ذکر واجب ، بدن آرام باشد و در ذکر مستحب هم اگر آن را به قصد ذکری که برای رکوع دستور داده اند بگوید بنابر احتیاطواجب ، آرام بودن بدن لازم است .

        لزوم تجدید ذکر رکوع اگر در موقع ذکر بدنش حرکت کند
        1031 - اگر موقعی که ذکر واجب رکوع را می گوید، بی اختیار به قدری حرکت کند که از حال آرام بودن بدن خارج شود باید بعد از آرام گرفتن بدن بنابر احتیاطواجب دوباره ذکر را بگوید ولی اگر کمی حرکت کند که از حال آرام بودن بدن خارج نشود، یا انگشتان را حرکت دهد اشکال ندارد.

        بطلان نماز اگر پیش از خم شدن به مقدار رکوع عمدا ذکر بگوید
        1032 - اگر پیش از آن که به مقدار رکوع خم شود و بدن آرام گیرد عمدا ذکر رکوع را بگوید نمازش باطل است .

        بطلان نماز اگر پیش از تمام شدن ذکر واجب عمدا سر را از رکوع بردارد
        1033 - اگر پیش از تمام شدن ذکر واجب ، عمدا سر از رکوع بردارد نمازش باطل است ، و اگر سهوا سر بردارد چنانچه پیش از آنکه از حال رکوع خارج شود، یادش بیاید که ذکر رکوع راتمام نکرده ، باید در حال آرامی بدن دوباره ذکر را بگوید،و اگر بعد از آنکه از حال رکوع خارج شد، یادش بیاید، نماز او صحیح است .

        لزوم ذکر گفتن در حال برخاستن اگر نتواند به مقدار ذکر در رکوع بماند
        1034 - اگر نتواند به مقدار ذکر در رکوع بماند در صورتی که بتواند پیش ازآنکه از حد رکوع بیرون رود ذکر را بگوید، باید در آن حال تمام کند. و اگرنتواند، در حال برخاستن ذکر را به قصد رجاء بگوید.

        ترجمه اذکار واجب و مستحب رکوع و سجود
        1121 - اگر عمدا قنوت نخواند قضا ندارد و اگر فراموش کند و پیش از آن که به اندازه رکوع خم شود یادش بیاید مستحب است بایستد و بخواند و اگر در رکوع یادش بیاید مستحب است بعد از رکوع قضا کند و اگر در سجده یادش بیاید مستحب است بعد از سلام نماز قضا نماید.

6-ذكر سجده
        استحباب یا ... یا ... مرتبه گفتن سبحان ربی الاعلی و بحمده در سجده
        1049 - در سجده هر ذکری بگوید کافی است ولی احتیاط واجب آن است که مقدار ذکر از سه مرتبه "سبحان الله " یا یک مرتبه "سبحان ربی الأعلی و بحمده "کمتر نباشد و مستحب است "سبحان ربی الأعلی و بحمده " را سه یا پنچ یا هفت مرتبه بگوید.

        لزوم سه مرتبه سبحان الله یا یک مرتبه سبحان ربی الاعلی و بحمده در حال سجده
        1049 - در سجده هر ذکری بگوید کافی است ولی احتیاط واجب آن است که مقدار ذکر از سه مرتبه "سبحان الله " یا یک مرتبه "سبحان ربی الأعلی و بحمده "کمتر نباشد و مستحب است "سبحان ربی الأعلی و بحمده " را سه یا پنچ یا هفت مرتبه بگوید.

        کفایت مطلق ذکر در حال سجده به شرطی که به مقدار سه سبحان الله باشد
        1049 - در سجده هر ذکری بگوید کافی است ولی احتیاط واجب آن است که مقدار ذکر از سه مرتبه "سبحان الله " یا یک مرتبه "سبحان ربی الأعلی و بحمده "کمتر نباشد و مستحب است "سبحان ربی الأعلی و بحمده " را سه یا پنچ یا هفت مرتبه بگوید.

        لزوم آرام بودن بدن در موقع ذکر سجده
        1050 - در سجود باید به مقدار ذکر واجب ، بدن آرام باشد. و موقع گقتن ذکرمستحب هم اگر آن را به قصد ذکری که برای سجده دستور داده اند بگوید، آرام بودن بدن لازم است .

        لزوم تجدید ذکر سجده اگر پیش از آنکه پیشانی به زمین برسد و بدن آرام گیرد سهوا ذکر بگوید
        1052 - اگر پیش از آن که پیشانی به زمین برسد و بدن آرام گیرد سهوا ذکر سجده را بگوید و پیش از آن که سر از سجده بردارد، بفهمد اشتباه کرده باید دوباره درحال آرام بودن ذکر را بگوید.

        بطلان نماز اگر در حال ذکر یکی از هفت عضو را عمدا از زمین بردارد
        1054 - اگر موقعی که ذکر سجده را می گوید یکی از هفت عضو را عمدا از زمین بردارد ، نماز باطل می شود ولی موقعی که مشغول گفتن ذکر نیست اگر غیر پیشانی جاهای دیگر را از زمین بردارد و دوباره بگذارد، اشکال ندارد.

        جواز برداشتن و دوباره بر زمین گذاشتن غیر پیشانی در وقتی که مشغول ذکر نیست
        1054 - اگر موقعی که ذکر سجده را می گوید یکی از هفت عضو را عمدا از زمین بردارد ، نماز باطل می شود ولی موقعی که مشغول گفتن ذکر نیست اگر غیر پیشانی جاهای دیگر را از زمین بردارد و دوباره بگذارد، اشکال ندارد.

        جواز برداشتن و دوباره به زمین گذاشتن غیر پیشانی در سجده در وقتی که مشغول ذکر است
        1054 - اگر موقعی که ذکر سجده را می گوید یکی از هفت عضو را عمدا از زمین بردارد ، نماز باطل می شود ولی موقعی که مشغول گفتن ذکر نیست اگر غیر پیشانی جاهای دیگر را از زمین بردارد و دوباره بگذارد، اشکال ندارد.

        وظیفه کسی که پیش از تمام شدن ذکر سجده سهوا پیشانی یا جاهای دیگر را از زمین بردارد
        1055 - اگر پیش از تمام شدن ذکر سجده سهوا پیشانی را از زمین بردارد نمی توانددوباره به زمین بگذارد و باید آن را یک سجده حساب کند، ولی اگر جاهای دیگر راسهوا از زمین بردارد باید دو مرتبه به زمین بگذارد و ذکر را بگوید.

        جواز صلوات به قصد ذکر که در سجده واجب است
        1091 - در سجده چند چیز مستحب است :1- کسی که ایستاده نماز می خواند بعد از آنکه سر از رکوع برداشت و کاملا ایستاد وکسی که نشسته نماز می خواند بعد از آن که کاملا نشست برای رفتن به سجده تکبیربگوید.2- موقعی که مرد می خواهد به سجده برود اول دستها را و زن اول زانوها را به زمین بگذارد.3- بینی را به مهر یا چیزی که سجده بر آن صحیح است بگذارد.4- درحال سجده انگشتان دست را به هم بچسباند و برابر گوش بگذارد بطوری که سرآنها رو به قبله باشد.5- در سجده دعا کند و از خدا حاجت بخواهد و این دعا را بخواند: "یا خیرالمسؤولین و یا خیرالمعطین ارزقنی و ارزق عیالی من فضلک فانک ذوالفضل العظیم "، یعنی ای بهترین کسی که از او سؤال می کنند و ای بهترین عطا کنندگان ، روزی بده به من وعیال من از فضل خودت ، پس به درستی که تو دارای فضل بزرگی .6- بعد از سجده بر ران چپ بنشیند و روی پای راست را بر کف پای چپ بگذارد.7- بعد از هر سجده وقتی نشست و بدنش آرام گرفت تکبیر بگوید.8- بعد از سجده اول بدنش که آرام گرفت "استغفر الله ربی و اتوب الیه " بگوید.9- سجده را طول بدهد و در موقع نشستن دستها را روی رانها بگذارد.10- برای رفتن به سجده دوم در حال آرامی بدن "الله اکبر" بگوید.11- در سجده ها صلوات بفرستد و اگر آن را به قصد ذکری که در سجده ها دستورداده اند بگوید اشکال ندارد.12- در موقع بلند شدن ، دستها را بعد از زانوها از زمین بردارد .13- مردها آرنجها و شکم را به زمین نچسبانند و بازوها را از پهلو جدا نگاه دارندو زنها آرنجها و شکم را بر زمین بگذارند و اعضای بدن را به یکدیگر بچسبانند.و مستحبات دیگر سجده در کتابهای مفصل گفته شده است .

7-ذكر سجود
        ترجمه اذکار واجب و مستحب رکوع و سجود
        1121 - اگر عمدا قنوت نخواند قضا ندارد و اگر فراموش کند و پیش از آن که به اندازه رکوع خم شود یادش بیاید مستحب است بایستد و بخواند و اگر در رکوع یادش بیاید مستحب است بعد از رکوع قضا کند و اگر در سجده یادش بیاید مستحب است بعد از سلام نماز قضا نماید.

8-ذكر قنوت
        ذکری که در قنوت خواندنش بهتر است
        1119 - در قنوت هر ذکری بگوید اگر چه یک "سبحان الله " باشد کافی است . و بهتراست بگوید: "لا اله الا الله الحلیم الکریم ، لا اله الا الله العلی العظیم ، سبحان الله رب السموات السبع و رب الأرضین السبع و ما فیهن و ما بینهن و رب العرش العظیم و الحمد لله رب العالمین ".

        کفایت هر ذکری در قنوت اگر چه یک سبحان الله باشد
        1119 - در قنوت هر ذکری بگوید اگر چه یک "سبحان الله " باشد کافی است . و بهتراست بگوید: "لا اله الا الله الحلیم الکریم ، لا اله الا الله العلی العظیم ، سبحان الله رب السموات السبع و رب الأرضین السبع و ما فیهن و ما بینهن و رب العرش العظیم و الحمد لله رب العالمین ".