دسته بندی موضوعی احکام شرعی - تعریف

نرم افزارهای رایگان تلفن همراهبازی و سرگرمیقرآنمفاتیحنهج البلاغهصحیفه سجادیهاوقات شرعیمسائل شرعیگنجینه معنویآشپزیمناسبت هاالحان قرآنصحیفه نور امام خمینی رهپنل عضویت

1-تعريف بيمه
        تعریف بیمه به قرار و عقد بین بیمه کننده مؤسسه و شرکت و یا شخصی که بیمه را می پذیرد
        2862 - بیمه قرار و عقدی است بین بیمه کننده و مؤسسه یا شرکت یا شخص که بیمه را می پذیرد. و این عقد مثل سایر عقدها محتاج به ایجاب و قبول است . و شرایطی که در موجب و قابل و عقد در سایر عقود، معتبر است در این عقد نیز معتبر است ، ومی توان این عقد را با هر لغتی و زبانی اجرا کرد.

        تعریف بیمه به قرار و عقد بین بیمه کننده و مؤسسه و شرکت و یا شخصی
        2862 - بیمه قرار و عقدی است بین بیمه کننده و مؤسسه یا شرکت یا شخص که بیمه را می پذیرد. و این عقد مثل سایر عقدها محتاج به ایجاب و قبول است . و شرایطی که در موجب و قابل و عقد در سایر عقود، معتبر است در این عقد نیز معتبر است ، ومی توان این عقد را با هر لغتی و زبانی اجرا کرد.

2-تعريف جعاله
        تعریف جعاله به قرار دادن مالی به ازای انجام کاری
        2218 - جعاله آن است که انسان قرار بگذارد در مقابل کاری که برای او انجام می دهند مال معینی بدهد، مثلا بگوید هر کس گمشده مرا پیدا کند ده تومان به اومی دهم و به کسی که این قرار را می گذارد "جاعل " و به کسی که کار را انجام می دهد"عامل " می گویند. و فرق بین جعاله و این که کسی را برای کاری اجیر کنند این است که در اجاره بعد از خواندن صیغه ، اجیر باید عمل را انجام دهد و کسی هم که او رااجیر کرده اجرت را به او بدهکار می شود، ولی در جعاله عامل می تواند مشغول عمل نشود و تا عمل را انجام ندهد جاعل بدهکار نمی شود.

3-تعريف خيار
        تعریف خیار به حق بهم زدن معامله و بیان موارد خیار
        2124 - حق به هم زدن معامله را خیار می گویند و خریدار و فروشنده در یازده صورت می توانند معامله را به هم بزنند: اول : آنکه از مجلس معامله متفرق نشده باشند، و این خیار را (خیار مجلس ) می گویند. دوم : آنکه مغبون شده باشند (خیارغبن ). سوم : در معامله قرارداد کنند که تا مدت معینی هر دو یا یکی از آنان بتوانند معامله را به هم بزنند (خیار شرط). چهارم : فروشنده یا خریدار مال خودرا بهتر از آنچه هست نشان دهد و طوری کند که قیمت مال در نظر مردم زیاد شود(خیار تدلیس ). پنجم : فروشنده یا خریدار شرط کند که کاری انجام دهد یا شرطکند مالی را که می دهد طور مخصوصی باشد و به آن شرط عمل نکند، که در این صورت دیگری می تواند معامله را به هم بزند (خیار تخلف شرط). ششم : در جنس یا عوض آن عیبی باشد (خیار عیب ).

4-تعريف رهن
        تعریف رهن به نهادن مالی نزد طلبکار برای برداشتن طلبش در صورت نپرداختن
        2300 - رهن آن است که بدهکار مقداری از مال خود را نزد طلبکار بگذارد که اگر طلب او را ندهد طلبش را از آن مال به دست آورد.

5-تعريف روزه
        تعریف روزه به ترک اموری از صبح تا مغرب به خاطر خدا
        1550 - لازم نیست انسان نیت روزه را از قلب خود بگذراند یا مثلا بگوید فردا راروزه می گیرم بلکه همین قدر که برای انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تامغرب کاری که روزه را باطل می کند انجام ندهد، کافی است و برای آن که یقین کندتمام این مدت را روزه بوده ، باید مقداری پیش از اذان صبح و مقداری هم بعد ازمغرب از انجام کاری که روزه را باطل می کند خودداری نماید.

6-تعريف شركت
        تعریف شرکت به مخلوط کردن مال با هم و خواندن صیغه شرکت
        2142 - اگر دو نفر بخواهند با هم شرکت کنند، چنانچه قبل از خواندن عقدشرکت یا بعد از آن هر کدام مقداری از مال خود را با مال دیگری به طوری مخلوط کندکه از یکدیگر تشخیص داده نشود و به عربی یا به زبان دیگر صیغه شرکت را بخوانند،یا کاری کنند که معلوم باشد می خواهند با یکدیگر شریک باشند، شرکت آنان صحیح است .

7-تعريف صلح
        تعریف صلح به مبادله حق یا منفعت یا مال به حق یا منفعت یا مال دیگر
        2160 - صلح آن است که انسان با دیگری سازش کند که مقداری از مال یامنفعت مال خود را ملک او کند، یا از طلب یا حق خود بگذرد، خواه در برابرعوض باشد یا بدون عوض .

8-تعريف عاريه
        تعریف عاریه به دادن مالی برای استفاده دیگری بدون عوض
        2344 - عاریه آن است که انسان مال خود را به دیگری بدهد که از آن استفاده کندو در عوض ، چیزی هم از او نگیرد.

9-تعريف غساله
        تعریف غساله به آبی که از چیزی که شسته می شود جدا می شود
        160 - اگر بخواهند چیزی را که به بول نجس شده با آب قلیل آب بکشند،چنانچه یک مرتبه آب روی آن بریزند و از آن جدا شود، در صورتی که بول در آن چیزنمانده باشد، یک مرتبه دیگر که آب روی آن بریزند پاک می شود. ولی در لباس و فرش و مانند اینها باید بعد از هر دفعه فشار دهند تا غساله آن بیرون آید. (وغساله آبی است که معمولا در وقت شستن و بعد از آن از چیزی که شسته می شود خود به خود یا به وسیله فشار می ریزد.)

10-تعريف غصب
        تعریف غصب به تسلط بر مال یا حق دیگری به ظلم و ستم
        2544 - اگر کسی زن خود را بدون این که او بفهمد طلاق دهد، چنانچه مخارج او رامثل وقتی که زنش بوده بدهد و مثلا بعد از یک سال بگوید: یک سال پیش تو را طلاق دادم و شرعا هم ثابت کند، می تواند چیزهایی را که در آن مدت برای زن تهیه نموده و او مصرف نکرده است از او پس بگیرد ولی چیزهایی را که مصرف کرده نمی تواند از او مطالبه نماید.

        تعریف غصب به تسلط عدوانی بر مال یا حق دیگری
        2544 - اگر کسی زن خود را بدون این که او بفهمد طلاق دهد، چنانچه مخارج او رامثل وقتی که زنش بوده بدهد و مثلا بعد از یک سال بگوید: یک سال پیش تو را طلاق دادم و شرعا هم ثابت کند، می تواند چیزهایی را که در آن مدت برای زن تهیه نموده و او مصرف نکرده است از او پس بگیرد ولی چیزهایی را که مصرف کرده نمی تواند از او مطالبه نماید.

11-تعريف فديه
        تعریف فدیه به یک مد یا ده سیر طعام
        1703 - اگر به واسطه مرضی روزه رمضان را نگیرد و مرض او تا رمضان سال بعد طول بکشد، قضای روزه هایی را که نگرفته بر او واجب نیست ، و باید برای هر روز یک مدکه تقریبا ده سیر است طعام ، یعنی گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد.ولی اگر به واسطه عذر دیگری ، مثلا برای مسافرت روزه نگرفته باشد و عذر او تارمضان بعد باقی بماند، روزه هایی را که نگرفته ، باید قضا کند، و احتیاطمستحب آن است که برای هر روز یک مد طعام هم به فقیر بدهد.

12-تعريف فقير
        جواز اخذ زکات برای کاسبی که درآمدش از مخارجش کمتر است
        1928 - صنعتگر یا مالک یا تاجری که درآمد او از مخارج سالش کمتراست می تواند برای کسری مخارجش زکات بگیرد و لازم نیست ابزار کار یا ملک یا سرمایه خود را به مصرف مخارج برساند.

13-تعريف كفالت
        تعریف کفالت به احضار بدهکار هنگام درخواست طلبکار
        2322 - کفالت آن است که انسان ضامن شود که هر وقت طلبکار بدهکار راخواست ، به دست او بدهد و همچنین اگر کسی بر دیگری حقی داشته باشد یاادعای حقی کند که دعوای او قابل قبول باشد چنانچه انسان ضامن شود که هر وقت صاحب حق یا مدعی طرف را خواست به دست او بدهد عملش را کفالت و به کسی که این طور ضامن می شود کفیل می گویند.

14-تعريف گنج
        تعریف گنج بمال پنهانی که کسی آن را پیدا میکند
        1806 - گنج مالی است که در زمین یا درخت یا کوه یا دیوار پنهان باشد و کسی آن را پیدا کند، و طوری باشد که به آن گنج بگویند.

15-تعريف مرتد
        ارتداد مسلمانی که منکر احکام ضروری دین شود
        2447 - مسلمانی که منکر خدا یا پیغمبر شود، یا حکم ضروری دین یعنی حکمی را که مسلمانان جزو دین اسلام می دانند مثل واجب بودن نماز و روزه انکار کند، درصورتی که منکر شدن آن حکم ، به انکار خدا یا پیغمبر برگردد مرتد است .

16-تعريف مزارعه
        تعریف مزارعه به در اختیار گذاشتن زمین برای زراعت به ازای مقداری از حاصل
        2228 - مزارعه آن است که مالک با زارع به این قسم معامله کند که زمین را در اختیار او بگذارد تا زراعت کند و مقداری از حاصل آن را به مالک بدهد.

17-تعريف مساقات
        تعریف مساقات به واگذار کردن پرورش درختهای میوه به کسی به ازای مقداری از میوه آن
        2238 - اگر انسان با کسی به این قسم معامله کند که درختهای میوه ای را که درختها یا منافع آن مال خود اوست و یا اختیار آن با اوست تا مدت معینی به آن کس واگذار کند که تربیت نماید و آب دهد و به مقداری که قرار می گذارند ازمیوه آن بردارد این معامله را مساقات می گویند.

18-تعريف مستطيع
        تعریف مستطیع به داشتن زاد و مرکب و سلامت و توانائی و وقت و مخارج زندگی
        2036 - حج : زیارت کردن خانه خدا و انجام اعمالی است که دستور داده اند در آن جا بجا آورده شود، و در تمام عمر بر کسی که این شرایط را دارا باشد یک مرتبه واجب می شود: اول : آنکه بالغ باشد. دوم : آنکه عاقل و آزاد باشد. سوم : به واسطه رفتن به حج مجبور نشود که کار حرامی را که اهمیتش در شرع از حج بیشتراست انجام دهد یا عمل واجبی را که از حج مهمتر است ترک نماید. چهارم : آنکه مستطیع باشد، و مستطیع بودن به چند چیز است : اول : آنکه توشه راه و چیزهایی راکه بر حسب حالش در سفر به آن محتاج است و در کتابهای مفصل گفته شده ، داراباشد، و نیز مرکب سواری یا مالی که بتواند آنها را تهیه کند داشته باشد. دوم :سلامت مزاج و توانایی آن را داشته باشد که بتواند مکه رود و حج را بجا آورد.سوم : در راه مانعی از رفتن نباشد و اگر راه بسته باشد یا انسان بترسد که در راه جان یا عرض او از بین برود، یا مال او را ببرند، حج بر او واجب نیست ، ولی اگراز راه دیگری بتواند برود، اگرچه دورتر باشد در صورتی که مشقت زیاد نداشته باشدو خیلی غیر متعارف نباشد، باید از آن راه برود. چهارم : به قدر بجا آوردن اعمال حج وقت داشته باشد. پنجم : مخارج کسانی را که خرجی آنان بر او واجب است مثل زن و بچه و مخارج کسانی را که مردم خرجی دادن به آنها را لازم می دانند داشته باشد.ششم : بعد از برگشتن ، کسب یا زراعت یا عایدی ملک یا راه دیگری برای معاش خودداشته باشد که مجبور نشود به زحمت زندگی کند

19-تعريف نذر
        تعریف نذر به التزام به کار خیر یا اجتناب کار بد برای رضای خدا
        2640 - نذر آن است که انسان ملتزم شود که کار خیری را برای خدا بجاآورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.

20-تعريف وصيت
        تعریف وصیت به سفارش انجام کارهائی پس از مرگ
        2694 - وصیت آن است که انسان سفارش کند بعد از مرگش برای او کارهایی انجام دهند، یا بگوید بعد از مرگش چیزی از مال او ملک کسی باشد یا برای اولادخود و کسانی که اختیار آنان با اوست ، قیم و سرپرست معین کند، و کسی را که به اووصیت می کنند وصی می گویند.

21-تعريف وطن
        تعریف وطن به جائی که انسان برای اقامت و زندگی اختیار می کند اگر چه در آنجا به دنیا نیامده باشد
        1329 - محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن اوست چه درآن جا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آن جا را برای زندگی اختیار کرده باشد.

        وطن بودن جائی که انسان قصد زندگی همیشگی در آنجا داشته باشد
        1331 - تا انسان قصد ماندن همیشگی در جایی که غیر وطن اصلی خودش است نداشته باشد وطن او حساب نمی شود مگر آن که بدون قصد ماندن آن قدر بماند که مردم بگویند این جا وطن او است .

22-تعريف وكالت
        تعریف وکالت به واگذار کردن کاری که حق دخالت در آن را دارد به دیگری
        2256 - انسان می تواند در مرضی که به آن مرض از دنیا می رود هر قدر از مال خودرا به مصرف خود و عیال و مهمان و کارهایی که اسراف شمرده نمی شود برساند. و نیز اگر مال خود را به کسی ببخشد یا ارزانتر از قیمت بفروشد یا اجاره دهدصحیح است .

        تعریف وکالت به واگذاری انجام کاری به دیگری
        2256 - انسان می تواند در مرضی که به آن مرض از دنیا می رود هر قدر از مال خودرا به مصرف خود و عیال و مهمان و کارهایی که اسراف شمرده نمی شود برساند. و نیز اگر مال خود را به کسی ببخشد یا ارزانتر از قیمت بفروشد یا اجاره دهدصحیح است .