دسته بندی موضوعی احکام شرعی - قبر

1-آب پاشى روى قبر
        استحباب آب پاشیدن روی قبر بعد از دفن میت
        630 - خوب است به امید این که مطلوب پروردگار است ، قبر را مربع یا مربع مستطیل بسازند و به اندازه چهار انگشت از زمین بلند کنند و نشانه ای روی آن بگذارند که اشتباه نشود و روی قبر آب بپاشند. و بعد از پاشیدن آب کسانی که حاضرند، دستها را بر قبر بگذارند و انگشتها را باز کرده در خاک فرو برند و هفت مرتبه سوره مبارکه "انا انزلناه " بخوانند و برای میت طلب آمرزش کنند و این دعارا بخوانند: "اللهم جاف الارض عن جنبیه و اصعد الیک روحه و لقه منک رضوانا واسکن قبره من رحمتک ما تغنیه به عن رحمة من سواک ".

2-اندازه قبر
        استحباب گود کردن قبر به اندازه قد یک انسان
        628 - خوب است به امید آنکه مطلوب پروردگار باشد قبر را به اندازه قدانسان متوسط گود کنند ومیت را در نزدیکترین قبرستان دفن نمایند مگر آنکه قبرستان دورتر از جهتی بهتر باشد مثل آنکه مردمان خوب در آنجا دفن شده باشند یا مردم برای فاتحه اهل قبور بیشتر به آنجا می روند و نیز جنازه را در چند ذرعی قبرزمین بگذارند و تا سه مرتبه کم کم نزدیک ببرند و در هر مرتبه زمین بگذارند وبردارند و در نوبت چهارم وارد قبر کنند و اگر میت مرد است در دفعه سوم طوری زمین بگذارند که سر او طرف پایین قبر باشد و در دفعه چهارم از طرف سر واردقبر نمایند و اگر زن است در دفعه سوم طرف قبله قبر بگذارند و به پهنا وارد قبرکنند و در موقع وارد کردن پارچه ای روی قبر بگیرند و نیز جنازه را به آرامی ازتابوت بگیرند و وارد قبر کنند و دعاهایی که دستور داده شده پیش از دفن و موقع دفن بخوانند و بعد از آنکه میت را در لحد گذاشتند گره های کفن را باز کنند وصورت میت را روی خاک بگذارند و بالشی از خاک زیر سر او بسازند و پشت میت خشت خام یا کلوخی بگذارند که میت به پشت برنگردد و پیش از آنکه لحد رابپوشانند دست راست را به شانه راست میت بزنند و دست چپ را به قوت بر شانه چپ میت بگذارند و دهان را نزد یک گوش او ببرند و به شدت حرکت دهند و سه مرتبه بگویند : "اسمع افهم یا فلان بن فلان ". و بجای فلان ، اسم میت و پدرش رابگویند. مثلا اگر اسم او محمد و اسم پدرش علی است ، سه مرتبه بگویند: "اسمع افهم یا محمد بن علی ". پس از آن بگویند: "هل انت علی العهد الذی فارقتنا علیه من شهادة ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا صلی الله علیه و آله عبده ورسوله و سید النبیین و خاتم المرسلین و ان علیا امیر المؤمنین و سید الوصیین وامام افترض الله طاعته علی العالمین و ان الحسن و الحسین و علی بن الحسین و محمدبن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمدو الحسن بن علی و القائم الحجة المهدی صلوات الله علیهم ائمه المؤمنین و حجج الله علی الخلق اجمعین و ائمتک ائمة هدی بک ابرار یا فلان بن فلان " و بجای فلان بن فلان اسم میت و پدرش را بگوید. و بعد بگوید: "اذا اتاک الملکان المقربان رسولین من عند الله تبارک و تعالی و سئلاک عن ربک و عن نبیک و عن دینک و عن کتابک و عن قبلتک و عن ائمتک فلا تخف و لا تحزن و قل فی جوابهما الله ربی ومحمد صلی الله علیه و آله نبیی و الاسلام دینی و القرآن کتابی و الکعبة قبلتی وامیر المؤمنین علی بن ابی طالب امامی و الحسن بن علی المجتبی امامی و الحسین بن علی الشهید بکربلا امامی و علی زین العابدین امامی و محمد الباقر امامی و جعفرالصادق امامی و موسی الکاظم امامی و علی الرضا امامی و محمد الجواد امامی و علی الهادی امامی و الحسن العسکری امامی و الحجة المنتظر امامی هؤلاء صلوات الله علیهم اجمعین ائمتی و سادتی و قادتی وشفعائی بهم اتولی و من اعدائهم اتبرءفی الدنیا و الاخره ثم اعلم یا فلان بن فلان " بجای فلان بن فلان اسم میت و پدرش رابگوید. بعد بگوید: "ان الله تبارک و تعالی نعم الرب و ان محمد صلی الله علیه وآله نعم الرسول و ان علی بن ابی طالب و اولاده المعصومین الائمة الاثنی عشر نعم الائمة و ان ما جاء به محمد صلی الله علیه و آله حق و ان الموت حق و سؤال منکر ونکیر فی القبر حق و البعث حق و النشور حق و الصراط حق و المیزان حق و تطایرالکتب حق و ان الجنة حق و النار حق و ان الساعة آتیة لا ریب فیها و ان الله یبعث من فی القبور" پس بگوید: "افهمت یا فلان " و بجای فلان اسم میت را بگوید.پس از آن بگوید: "ثبتک الله بالقول الثابت و هداک الله الی صراط مستقیم عرف الله بینک و بین اولیائک فی مستقر من رحمته " پس بگوید: "اللهم جاف الارض عن جنبیه واصعد بروحه الیک و لقه منک برهانا اللهم عفوک عفوک ".

3-بلنداى قبر
        استحباب بلند بودن قبر از زمین به اندازه چهار انگشت
        630 - خوب است به امید این که مطلوب پروردگار است ، قبر را مربع یا مربع مستطیل بسازند و به اندازه چهار انگشت از زمین بلند کنند و نشانه ای روی آن بگذارند که اشتباه نشود و روی قبر آب بپاشند. و بعد از پاشیدن آب کسانی که حاضرند، دستها را بر قبر بگذارند و انگشتها را باز کرده در خاک فرو برند و هفت مرتبه سوره مبارکه "انا انزلناه " بخوانند و برای میت طلب آمرزش کنند و این دعارا بخوانند: "اللهم جاف الارض عن جنبیه و اصعد الیک روحه و لقه منک رضوانا واسکن قبره من رحمتک ما تغنیه به عن رحمة من سواک ".

4-در قبر گذاردن ميت
        استحباب سربرهنه و پابرهنه بودن کسی که میت را در قبر می گذارد
        629 - خوب است به امید اینکه مطلوب پروردگار است کسی که میت را در قبرمی گذارد با طهارت و سر برهنه و پا برهنه باشد، و از طرف پای میت از قبربیرون بیاید، و غیر از خویشان میت کسانی که حاضرند با پشت دست خاک بر قبربریزند و بگویند: "انا لله و انا الیه راجعون ". اگر میت زن است کسی که با اومحرم می باشد او را در قبر بگذارد، و اگر محرمی نباشد خویشانش او را در قبربگذارند.

        استحباب طهارت برای کسی که میت را در قبر می گذارد
        629 - خوب است به امید اینکه مطلوب پروردگار است کسی که میت را در قبرمی گذارد با طهارت و سر برهنه و پا برهنه باشد، و از طرف پای میت از قبربیرون بیاید، و غیر از خویشان میت کسانی که حاضرند با پشت دست خاک بر قبربریزند و بگویند: "انا لله و انا الیه راجعون ". اگر میت زن است کسی که با اومحرم می باشد او را در قبر بگذارد، و اگر محرمی نباشد خویشانش او را در قبربگذارند.

5-دفن در قبر
        جایز نبودن دفن میت در قبر مرده دیگر اگر موجب نبش شود
        623 - دفن میت در قبر مرده دیگر، اگر موجب نبش شود، جایز نیست .

6-زيارت قبور
        استحباب وضو برای زیارت اهل قبور
        322 - مستحب است انسان برای نماز میت و زیارت اهل قبور و رفتن به مسجدو حرم امامان علیهم السلام وضو بگیرد، و همچنین برای همراه داشتن قرآن و خواندن ونوشتن آن و نیز برای مس حاشیه قرآن و برای خوابیدن ، وضو گرفتن مستحب است و نیزمستحب است کسی که وضو دارد دوباره وضو بگیرد. و اگر برای یکی از این کارهاوضو بگیرد هر کاری را که باید با وضو انجام داد، می تواند بجا آورد، مثلا می تواندبا آن وضو نماز بخواند.

7-ساختن قبر
        استحباب ساختن قبر به شکل مربع یا مربع مستطیل
        630 - خوب است به امید این که مطلوب پروردگار است ، قبر را مربع یا مربع مستطیل بسازند و به اندازه چهار انگشت از زمین بلند کنند و نشانه ای روی آن بگذارند که اشتباه نشود و روی قبر آب بپاشند. و بعد از پاشیدن آب کسانی که حاضرند، دستها را بر قبر بگذارند و انگشتها را باز کرده در خاک فرو برند و هفت مرتبه سوره مبارکه "انا انزلناه " بخوانند و برای میت طلب آمرزش کنند و این دعارا بخوانند: "اللهم جاف الارض عن جنبیه و اصعد الیک روحه و لقه منک رضوانا واسکن قبره من رحمتک ما تغنیه به عن رحمة من سواک ".

        استحباب محکم ساختن قبر
        633 - مستحب است انسان در مرگ خویشان مخصوصا در مرگ فرزند صبر کند و هروقت میت را یاد می کند "انا لله و انا الیه راجعون " بگوید. و برای میت قرآن بخواند، و سر قبر پدر و مادر از خداوند حاجت بخواهد و قبر را محکم بسازد که زود خراب نشود.

8-قبر امامزاده
        حرمت شکافتن قبر امامزاده ها و شهدا و علما و صلحا برای همیشه
        642 - نبش قبر امامزاده ها و شهدا و علما و صلحا اگر چه سالها بر آن گذشته باشد، در صورتی که زیارتگاه باشد، حرام است . بلکه اگر زیارتگاه هم نباشد،بنابر احتیاط واجب نباید آن را نبش کرد.

9-قبر پدر
        استحباب طلب حاجت بر سر قبر پدر و مادر
        633 - مستحب است انسان در مرگ خویشان مخصوصا در مرگ فرزند صبر کند و هروقت میت را یاد می کند "انا لله و انا الیه راجعون " بگوید. و برای میت قرآن بخواند، و سر قبر پدر و مادر از خداوند حاجت بخواهد و قبر را محکم بسازد که زود خراب نشود.

10-قبر پيامبر
        صحت نماز اگر جلوتر از قبر پیامبر یا امام نماز بخواند
        884 - انسان باید رعایت ادب را بکند، و جلوتر از قبر پیغمبر و امام علیه السلام نماز نخواند. چنانچه نماز خواندن بی احترامی باشد، حرام است ولی نماز باطل نیست .

        نهی از نماز جلوتر از قبر پیعمبر یا امام علیه السلام
        884 - انسان باید رعایت ادب را بکند، و جلوتر از قبر پیغمبر و امام علیه السلام نماز نخواند. چنانچه نماز خواندن بی احترامی باشد، حرام است ولی نماز باطل نیست .

11-قبر پيامبرص
        جواز نماز خواندن جلوتر یا برابر قبر پیامبر و ائمه ع اگر دیواری بین او و قبر مطهر باشد
        885 - اگر در نمازی چیزی مانند دیوار بین او و قبر مطهر باشد که بی احترامی نشود اشکال ندارد، ولی فاصله شدن صندوق شریف و ضریح و پارچه ای که روی آن افتاده ،کافی نیست .

12-قبر شهيد
        حرمت شکافتن قبر امامزاده ها و شهدا و علما و صلحا برای همیشه
        642 - نبش قبر امامزاده ها و شهدا و علما و صلحا اگر چه سالها بر آن گذشته باشد، در صورتی که زیارتگاه باشد، حرام است . بلکه اگر زیارتگاه هم نباشد،بنابر احتیاط واجب نباید آن را نبش کرد.

13-قبر صالحان
        حرمت شکافتن قبر امامزاده ها و شهدا و علما و صلحا برای همیشه
        642 - نبش قبر امامزاده ها و شهدا و علما و صلحا اگر چه سالها بر آن گذشته باشد، در صورتی که زیارتگاه باشد، حرام است . بلکه اگر زیارتگاه هم نباشد،بنابر احتیاط واجب نباید آن را نبش کرد.

14-قبر عالم
        حرمت شکافتن قبر امامزاده ها و شهدا و علما و صلحا برای همیشه
        642 - نبش قبر امامزاده ها و شهدا و علما و صلحا اگر چه سالها بر آن گذشته باشد، در صورتی که زیارتگاه باشد، حرام است . بلکه اگر زیارتگاه هم نباشد،بنابر احتیاط واجب نباید آن را نبش کرد.

15-قبر مادر
        استحباب طلب حاجت بر سر قبر پدر و مادر
        633 - مستحب است انسان در مرگ خویشان مخصوصا در مرگ فرزند صبر کند و هروقت میت را یاد می کند "انا لله و انا الیه راجعون " بگوید. و برای میت قرآن بخواند، و سر قبر پدر و مادر از خداوند حاجت بخواهد و قبر را محکم بسازد که زود خراب نشود.

16-قبر مسلمان
        حرمت شکافتن قبر مسلمان مگر آنکه بدنش از بین رفته و خاک شده باشد
        641 - نبش قبر مسلمان یعنی شکافتن قبر او اگر چه طفل یا دیوانه باشد، حرام است . ولی اگر بدنش از بین رفته و خاک شده باشد، اشکال ندارد.

17-قبرستان كفار
        ممنوعیت دفن مسلمان در قبرستان کفار و دفن کافر در قبرستان مسلمانان
        620 - دفن مسلمان در قبرستان کفار و دفن کافر در قبرستان مسلمانان جایزنیست .

18-قبرستان مسلمين
        حرمت دفن کسی که معلوم نیست مسلمان است در قبرستان مسلمانان
        109 - کسی که معلوم نیست مسلمان است یا نه پاک می باشد، ولی احکام دیگر مسلمانان را ندارد، مثلا نمی تواند زن مسلمان بگیرد و نباید در قبرستان مسلمانان دفن شود.

        ممنوعیت دفن مسلمان در قبرستان کفار و دفن کافر در قبرستان مسلمانان
        620 - دفن مسلمان در قبرستان کفار و دفن کافر در قبرستان مسلمانان جایزنیست .

19-قبور ائمه
        صحت نماز اگر جلوتر از قبر پیامبر یا امم نماز بخواند
        884 - انسان باید رعایت ادب را بکند، و جلوتر از قبر پیغمبر و امام علیه السلام نماز نخواند. چنانچه نماز خواندن بی احترامی باشد، حرام است ولی نماز باطل نیست .

        نهی از نماز جلوتر از قبر پیغمبر یا امام عیله السلام
        884 - انسان باید رعایت ادب را بکند، و جلوتر از قبر پیغمبر و امام علیه السلام نماز نخواند. چنانچه نماز خواندن بی احترامی باشد، حرام است ولی نماز باطل نیست .

20-قبور ائمه ع
        جواز نماز خواندن جلوتر یا برابر قبر پیامبر و ائمه ع اگر دیواری بین او و قبر مطهر باشد
        885 - اگر در نمازی چیزی مانند دیوار بین او و قبر مطهر باشد که بی احترامی نشود اشکال ندارد، ولی فاصله شدن صندوق شریف و ضریح و پارچه ای که روی آن افتاده ،کافی نیست .

21-ميت در قبر
        لزوم خواباندن میت در قبر به پهلوی راست بطوریکه جلو بدن او رو به قبله باشد
        615 - میت را باید در قبر به پهلوی راست طوری بخوابانند که جلوی بدن او رو به قبله باشد.

        کیفیت در قبر خواباندن زن کافره که بچه در شکم او مرده باشد و بچه محکوم به اسلام باشد
        619 - اگر زن کافره بمیرد و بچه در شکم او مرده باشد، چنانچه پدر بچه مسلمان باشد، باید زن را در قبر به پهلوی چپ پشت به قبله بخوابانند که روی بچه به طرف قبله باشد. بلکه اگر هنوز روح هم به بدن او داخل نشده باشد، بنابراحتیاط واجب باید به همین دستور عمل کنند.

        استحباب باز کردن گره های کفن و قرار دادن صورت میت بر خاک
        628 - خوب است به امید آنکه مطلوب پروردگار باشد قبر را به اندازه قدانسان متوسط گود کنند ومیت را در نزدیکترین قبرستان دفن نمایند مگر آنکه قبرستان دورتر از جهتی بهتر باشد مثل آنکه مردمان خوب در آنجا دفن شده باشند یا مردم برای فاتحه اهل قبور بیشتر به آنجا می روند و نیز جنازه را در چند ذرعی قبرزمین بگذارند و تا سه مرتبه کم کم نزدیک ببرند و در هر مرتبه زمین بگذارند وبردارند و در نوبت چهارم وارد قبر کنند و اگر میت مرد است در دفعه سوم طوری زمین بگذارند که سر او طرف پایین قبر باشد و در دفعه چهارم از طرف سر واردقبر نمایند و اگر زن است در دفعه سوم طرف قبله قبر بگذارند و به پهنا وارد قبرکنند و در موقع وارد کردن پارچه ای روی قبر بگیرند و نیز جنازه را به آرامی ازتابوت بگیرند و وارد قبر کنند و دعاهایی که دستور داده شده پیش از دفن و موقع دفن بخوانند و بعد از آنکه میت را در لحد گذاشتند گره های کفن را باز کنند وصورت میت را روی خاک بگذارند و بالشی از خاک زیر سر او بسازند و پشت میت خشت خام یا کلوخی بگذارند که میت به پشت برنگردد و پیش از آنکه لحد رابپوشانند دست راست را به شانه راست میت بزنند و دست چپ را به قوت بر شانه چپ میت بگذارند و دهان را نزد یک گوش او ببرند و به شدت حرکت دهند و سه مرتبه بگویند : "اسمع افهم یا فلان بن فلان ". و بجای فلان ، اسم میت و پدرش رابگویند. مثلا اگر اسم او محمد و اسم پدرش علی است ، سه مرتبه بگویند: "اسمع افهم یا محمد بن علی ". پس از آن بگویند: "هل انت علی العهد الذی فارقتنا علیه من شهادة ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا صلی الله علیه و آله عبده ورسوله و سید النبیین و خاتم المرسلین و ان علیا امیر المؤمنین و سید الوصیین وامام افترض الله طاعته علی العالمین و ان الحسن و الحسین و علی بن الحسین و محمدبن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمدو الحسن بن علی و القائم الحجة المهدی صلوات الله علیهم ائمه المؤمنین و حجج الله علی الخلق اجمعین و ائمتک ائمة هدی بک ابرار یا فلان بن فلان " و بجای فلان بن فلان اسم میت و پدرش را بگوید. و بعد بگوید: "اذا اتاک الملکان المقربان رسولین من عند الله تبارک و تعالی و سئلاک عن ربک و عن نبیک و عن دینک و عن کتابک و عن قبلتک و عن ائمتک فلا تخف و لا تحزن و قل فی جوابهما الله ربی ومحمد صلی الله علیه و آله نبیی و الاسلام دینی و القرآن کتابی و الکعبة قبلتی وامیر المؤمنین علی بن ابی طالب امامی و الحسن بن علی المجتبی امامی و الحسین بن علی الشهید بکربلا امامی و علی زین العابدین امامی و محمد الباقر امامی و جعفرالصادق امامی و موسی الکاظم امامی و علی الرضا امامی و محمد الجواد امامی و علی الهادی امامی و الحسن العسکری امامی و الحجة المنتظر امامی هؤلاء صلوات الله علیهم اجمعین ائمتی و سادتی و قادتی وشفعائی بهم اتولی و من اعدائهم اتبرءفی الدنیا و الاخره ثم اعلم یا فلان بن فلان " بجای فلان بن فلان اسم میت و پدرش رابگوید. بعد بگوید: "ان الله تبارک و تعالی نعم الرب و ان محمد صلی الله علیه وآله نعم الرسول و ان علی بن ابی طالب و اولاده المعصومین الائمة الاثنی عشر نعم الائمة و ان ما جاء به محمد صلی الله علیه و آله حق و ان الموت حق و سؤال منکر ونکیر فی القبر حق و البعث حق و النشور حق و الصراط حق و المیزان حق و تطایرالکتب حق و ان الجنة حق و النار حق و ان الساعة آتیة لا ریب فیها و ان الله یبعث من فی القبور" پس بگوید: "افهمت یا فلان " و بجای فلان اسم میت را بگوید.پس از آن بگوید: "ثبتک الله بالقول الثابت و هداک الله الی صراط مستقیم عرف الله بینک و بین اولیائک فی مستقر من رحمته " پس بگوید: "اللهم جاف الارض عن جنبیه واصعد بروحه الیک و لقه منک برهانا اللهم عفوک عفوک ".

        استحباب درست کردن بالشی از خاک زیر سر میت
        628 - خوب است به امید آنکه مطلوب پروردگار باشد قبر را به اندازه قدانسان متوسط گود کنند ومیت را در نزدیکترین قبرستان دفن نمایند مگر آنکه قبرستان دورتر از جهتی بهتر باشد مثل آنکه مردمان خوب در آنجا دفن شده باشند یا مردم برای فاتحه اهل قبور بیشتر به آنجا می روند و نیز جنازه را در چند ذرعی قبرزمین بگذارند و تا سه مرتبه کم کم نزدیک ببرند و در هر مرتبه زمین بگذارند وبردارند و در نوبت چهارم وارد قبر کنند و اگر میت مرد است در دفعه سوم طوری زمین بگذارند که سر او طرف پایین قبر باشد و در دفعه چهارم از طرف سر واردقبر نمایند و اگر زن است در دفعه سوم طرف قبله قبر بگذارند و به پهنا وارد قبرکنند و در موقع وارد کردن پارچه ای روی قبر بگیرند و نیز جنازه را به آرامی ازتابوت بگیرند و وارد قبر کنند و دعاهایی که دستور داده شده پیش از دفن و موقع دفن بخوانند و بعد از آنکه میت را در لحد گذاشتند گره های کفن را باز کنند وصورت میت را روی خاک بگذارند و بالشی از خاک زیر سر او بسازند و پشت میت خشت خام یا کلوخی بگذارند که میت به پشت برنگردد و پیش از آنکه لحد رابپوشانند دست راست را به شانه راست میت بزنند و دست چپ را به قوت بر شانه چپ میت بگذارند و دهان را نزد یک گوش او ببرند و به شدت حرکت دهند و سه مرتبه بگویند : "اسمع افهم یا فلان بن فلان ". و بجای فلان ، اسم میت و پدرش رابگویند. مثلا اگر اسم او محمد و اسم پدرش علی است ، سه مرتبه بگویند: "اسمع افهم یا محمد بن علی ". پس از آن بگویند: "هل انت علی العهد الذی فارقتنا علیه من شهادة ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا صلی الله علیه و آله عبده ورسوله و سید النبیین و خاتم المرسلین و ان علیا امیر المؤمنین و سید الوصیین وامام افترض الله طاعته علی العالمین و ان الحسن و الحسین و علی بن الحسین و محمدبن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمدو الحسن بن علی و القائم الحجة المهدی صلوات الله علیهم ائمه المؤمنین و حجج الله علی الخلق اجمعین و ائمتک ائمة هدی بک ابرار یا فلان بن فلان " و بجای فلان بن فلان اسم میت و پدرش را بگوید. و بعد بگوید: "اذا اتاک الملکان المقربان رسولین من عند الله تبارک و تعالی و سئلاک عن ربک و عن نبیک و عن دینک و عن کتابک و عن قبلتک و عن ائمتک فلا تخف و لا تحزن و قل فی جوابهما الله ربی ومحمد صلی الله علیه و آله نبیی و الاسلام دینی و القرآن کتابی و الکعبة قبلتی وامیر المؤمنین علی بن ابی طالب امامی و الحسن بن علی المجتبی امامی و الحسین بن علی الشهید بکربلا امامی و علی زین العابدین امامی و محمد الباقر امامی و جعفرالصادق امامی و موسی الکاظم امامی و علی الرضا امامی و محمد الجواد امامی و علی الهادی امامی و الحسن العسکری امامی و الحجة المنتظر امامی هؤلاء صلوات الله علیهم اجمعین ائمتی و سادتی و قادتی وشفعائی بهم اتولی و من اعدائهم اتبرءفی الدنیا و الاخره ثم اعلم یا فلان بن فلان " بجای فلان بن فلان اسم میت و پدرش رابگوید. بعد بگوید: "ان الله تبارک و تعالی نعم الرب و ان محمد صلی الله علیه وآله نعم الرسول و ان علی بن ابی طالب و اولاده المعصومین الائمة الاثنی عشر نعم الائمة و ان ما جاء به محمد صلی الله علیه و آله حق و ان الموت حق و سؤال منکر ونکیر فی القبر حق و البعث حق و النشور حق و الصراط حق و المیزان حق و تطایرالکتب حق و ان الجنة حق و النار حق و ان الساعة آتیة لا ریب فیها و ان الله یبعث من فی القبور" پس بگوید: "افهمت یا فلان " و بجای فلان اسم میت را بگوید.پس از آن بگوید: "ثبتک الله بالقول الثابت و هداک الله الی صراط مستقیم عرف الله بینک و بین اولیائک فی مستقر من رحمته " پس بگوید: "اللهم جاف الارض عن جنبیه واصعد بروحه الیک و لقه منک برهانا اللهم عفوک عفوک ".

        استحباب قرار دادن خشت خام یا کلوخی در پشت میت در قبر
        628 - خوب است به امید آنکه مطلوب پروردگار باشد قبر را به اندازه قدانسان متوسط گود کنند ومیت را در نزدیکترین قبرستان دفن نمایند مگر آنکه قبرستان دورتر از جهتی بهتر باشد مثل آنکه مردمان خوب در آنجا دفن شده باشند یا مردم برای فاتحه اهل قبور بیشتر به آنجا می روند و نیز جنازه را در چند ذرعی قبرزمین بگذارند و تا سه مرتبه کم کم نزدیک ببرند و در هر مرتبه زمین بگذارند وبردارند و در نوبت چهارم وارد قبر کنند و اگر میت مرد است در دفعه سوم طوری زمین بگذارند که سر او طرف پایین قبر باشد و در دفعه چهارم از طرف سر واردقبر نمایند و اگر زن است در دفعه سوم طرف قبله قبر بگذارند و به پهنا وارد قبرکنند و در موقع وارد کردن پارچه ای روی قبر بگیرند و نیز جنازه را به آرامی ازتابوت بگیرند و وارد قبر کنند و دعاهایی که دستور داده شده پیش از دفن و موقع دفن بخوانند و بعد از آنکه میت را در لحد گذاشتند گره های کفن را باز کنند وصورت میت را روی خاک بگذارند و بالشی از خاک زیر سر او بسازند و پشت میت خشت خام یا کلوخی بگذارند که میت به پشت برنگردد و پیش از آنکه لحد رابپوشانند دست راست را به شانه راست میت بزنند و دست چپ را به قوت بر شانه چپ میت بگذارند و دهان را نزد یک گوش او ببرند و به شدت حرکت دهند و سه مرتبه بگویند : "اسمع افهم یا فلان بن فلان ". و بجای فلان ، اسم میت و پدرش رابگویند. مثلا اگر اسم او محمد و اسم پدرش علی است ، سه مرتبه بگویند: "اسمع افهم یا محمد بن علی ". پس از آن بگویند: "هل انت علی العهد الذی فارقتنا علیه من شهادة ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا صلی الله علیه و آله عبده ورسوله و سید النبیین و خاتم المرسلین و ان علیا امیر المؤمنین و سید الوصیین وامام افترض الله طاعته علی العالمین و ان الحسن و الحسین و علی بن الحسین و محمدبن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمدو الحسن بن علی و القائم الحجة المهدی صلوات الله علیهم ائمه المؤمنین و حجج الله علی الخلق اجمعین و ائمتک ائمة هدی بک ابرار یا فلان بن فلان " و بجای فلان بن فلان اسم میت و پدرش را بگوید. و بعد بگوید: "اذا اتاک الملکان المقربان رسولین من عند الله تبارک و تعالی و سئلاک عن ربک و عن نبیک و عن دینک و عن کتابک و عن قبلتک و عن ائمتک فلا تخف و لا تحزن و قل فی جوابهما الله ربی ومحمد صلی الله علیه و آله نبیی و الاسلام دینی و القرآن کتابی و الکعبة قبلتی وامیر المؤمنین علی بن ابی طالب امامی و الحسن بن علی المجتبی امامی و الحسین بن علی الشهید بکربلا امامی و علی زین العابدین امامی و محمد الباقر امامی و جعفرالصادق امامی و موسی الکاظم امامی و علی الرضا امامی و محمد الجواد امامی و علی الهادی امامی و الحسن العسکری امامی و الحجة المنتظر امامی هؤلاء صلوات الله علیهم اجمعین ائمتی و سادتی و قادتی وشفعائی بهم اتولی و من اعدائهم اتبرءفی الدنیا و الاخره ثم اعلم یا فلان بن فلان " بجای فلان بن فلان اسم میت و پدرش رابگوید. بعد بگوید: "ان الله تبارک و تعالی نعم الرب و ان محمد صلی الله علیه وآله نعم الرسول و ان علی بن ابی طالب و اولاده المعصومین الائمة الاثنی عشر نعم الائمة و ان ما جاء به محمد صلی الله علیه و آله حق و ان الموت حق و سؤال منکر ونکیر فی القبر حق و البعث حق و النشور حق و الصراط حق و المیزان حق و تطایرالکتب حق و ان الجنة حق و النار حق و ان الساعة آتیة لا ریب فیها و ان الله یبعث من فی القبور" پس بگوید: "افهمت یا فلان " و بجای فلان اسم میت را بگوید.پس از آن بگوید: "ثبتک الله بالقول الثابت و هداک الله الی صراط مستقیم عرف الله بینک و بین اولیائک فی مستقر من رحمته " پس بگوید: "اللهم جاف الارض عن جنبیه واصعد بروحه الیک و لقه منک برهانا اللهم عفوک عفوک ".

        اسحباب درست کردن بالشی از خاک زیر سر میت
        628 - خوب است به امید آنکه مطلوب پروردگار باشد قبر را به اندازه قدانسان متوسط گود کنند ومیت را در نزدیکترین قبرستان دفن نمایند مگر آنکه قبرستان دورتر از جهتی بهتر باشد مثل آنکه مردمان خوب در آنجا دفن شده باشند یا مردم برای فاتحه اهل قبور بیشتر به آنجا می روند و نیز جنازه را در چند ذرعی قبرزمین بگذارند و تا سه مرتبه کم کم نزدیک ببرند و در هر مرتبه زمین بگذارند وبردارند و در نوبت چهارم وارد قبر کنند و اگر میت مرد است در دفعه سوم طوری زمین بگذارند که سر او طرف پایین قبر باشد و در دفعه چهارم از طرف سر واردقبر نمایند و اگر زن است در دفعه سوم طرف قبله قبر بگذارند و به پهنا وارد قبرکنند و در موقع وارد کردن پارچه ای روی قبر بگیرند و نیز جنازه را به آرامی ازتابوت بگیرند و وارد قبر کنند و دعاهایی که دستور داده شده پیش از دفن و موقع دفن بخوانند و بعد از آنکه میت را در لحد گذاشتند گره های کفن را باز کنند وصورت میت را روی خاک بگذارند و بالشی از خاک زیر سر او بسازند و پشت میت خشت خام یا کلوخی بگذارند که میت به پشت برنگردد و پیش از آنکه لحد رابپوشانند دست راست را به شانه راست میت بزنند و دست چپ را به قوت بر شانه چپ میت بگذارند و دهان را نزد یک گوش او ببرند و به شدت حرکت دهند و سه مرتبه بگویند : "اسمع افهم یا فلان بن فلان ". و بجای فلان ، اسم میت و پدرش رابگویند. مثلا اگر اسم او محمد و اسم پدرش علی است ، سه مرتبه بگویند: "اسمع افهم یا محمد بن علی ". پس از آن بگویند: "هل انت علی العهد الذی فارقتنا علیه من شهادة ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و ان محمدا صلی الله علیه و آله عبده ورسوله و سید النبیین و خاتم المرسلین و ان علیا امیر المؤمنین و سید الوصیین وامام افترض الله طاعته علی العالمین و ان الحسن و الحسین و علی بن الحسین و محمدبن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمدو الحسن بن علی و القائم الحجة المهدی صلوات الله علیهم ائمه المؤمنین و حجج الله علی الخلق اجمعین و ائمتک ائمة هدی بک ابرار یا فلان بن فلان " و بجای فلان بن فلان اسم میت و پدرش را بگوید. و بعد بگوید: "اذا اتاک الملکان المقربان رسولین من عند الله تبارک و تعالی و سئلاک عن ربک و عن نبیک و عن دینک و عن کتابک و عن قبلتک و عن ائمتک فلا تخف و لا تحزن و قل فی جوابهما الله ربی ومحمد صلی الله علیه و آله نبیی و الاسلام دینی و القرآن کتابی و الکعبة قبلتی وامیر المؤمنین علی بن ابی طالب امامی و الحسن بن علی المجتبی امامی و الحسین بن علی الشهید بکربلا امامی و علی زین العابدین امامی و محمد الباقر امامی و جعفرالصادق امامی و موسی الکاظم امامی و علی الرضا امامی و محمد الجواد امامی و علی الهادی امامی و الحسن العسکری امامی و الحجة المنتظر امامی هؤلاء صلوات الله علیهم اجمعین ائمتی و سادتی و قادتی وشفعائی بهم اتولی و من اعدائهم اتبرءفی الدنیا و الاخره ثم اعلم یا فلان بن فلان " بجای فلان بن فلان اسم میت و پدرش رابگوید. بعد بگوید: "ان الله تبارک و تعالی نعم الرب و ان محمد صلی الله علیه وآله نعم الرسول و ان علی بن ابی طالب و اولاده المعصومین الائمة الاثنی عشر نعم الائمة و ان ما جاء به محمد صلی الله علیه و آله حق و ان الموت حق و سؤال منکر ونکیر فی القبر حق و البعث حق و النشور حق و الصراط حق و المیزان حق و تطایرالکتب حق و ان الجنة حق و النار حق و ان الساعة آتیة لا ریب فیها و ان الله یبعث من فی القبور" پس بگوید: "افهمت یا فلان " و بجای فلان اسم میت را بگوید.پس از آن بگوید: "ثبتک الله بالقول الثابت و هداک الله الی صراط مستقیم عرف الله بینک و بین اولیائک فی مستقر من رحمته " پس بگوید: "اللهم جاف الارض عن جنبیه واصعد بروحه الیک و لقه منک برهانا اللهم عفوک عفوک ".

22-نبش قبر
        حرمت شکافتن قبر مسلمان مگر آنکه بدنش از بین رفته و خاک شده باشد
        641 - نبش قبر مسلمان یعنی شکافتن قبر او اگر چه طفل یا دیوانه باشد، حرام است . ولی اگر بدنش از بین رفته و خاک شده باشد، اشکال ندارد.

        حرمت شکافتن قبر امامزاده ها و شهدا و علما و صلحا برای همیشه
        642 - نبش قبر امامزاده ها و شهدا و علما و صلحا اگر چه سالها بر آن گذشته باشد، در صورتی که زیارتگاه باشد، حرام است . بلکه اگر زیارتگاه هم نباشد،بنابر احتیاط واجب نباید آن را نبش کرد.

        جواز شکافتن قبر اگر برای ثابت شدن حقی لازم باشد بدن میت را ببینند
        643 - شکافتن قبر در چند مورد حرام نیست : اول : آنکه میت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند

        جواز شکافتن قبر و انتقال میت اگر بترسند دشمن یا حیوان او را بیرون آورد
        643 - شکافتن قبر در چند مورد حرام نیست : اول : آنکه میت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند

        لزوم الحاق قسمتی از بدن میت که با او دفن نشده است به طوری که بدن میت دیده نشود
        643 - شکافتن قبر در چند مورد حرام نیست : اول : آنکه میت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند

        لزوم شکافتن قبر اگر زن حامله با بچه زنده دفن شده باشد
        643 - شکافتن قبر در چند مورد حرام نیست : اول : آنکه میت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند

        لزوم شکافتن قبر اگر غسل یا کفن میت درست انجام نشده باشد
        643 - شکافتن قبر در چند مورد حرام نیست : اول : آنکه میت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند

        لزوم شکافتن قبر اگر میت بی غسل یا بی کفن دفن شده باشد
        643 - شکافتن قبر در چند مورد حرام نیست : اول : آنکه میت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند

        لزوم شکافتن قبر اگر میت در زمین غصبی دفن شود
        643 - شکافتن قبر در چند مورد حرام نیست : اول : آنکه میت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند

        لزوم شکافتن قبر اگر میت را رو به قبله نگذاشته باشند
        643 - شکافتن قبر در چند مورد حرام نیست : اول : آنکه میت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند

        لزوم شکافتن قبر اگر کفن میت یا چیزی که با او دفن شده است غصبی باشد
        643 - شکافتن قبر در چند مورد حرام نیست : اول : آنکه میت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند

        لزوم شکافتن قبر و انتقال میت اگر در جائی دفن شده باشد که بی احترامی به اوست
        643 - شکافتن قبر در چند مورد حرام نیست : اول : آنکه میت در زمین غصبی دفن شده باشد و مالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند

23-نشان گذارى بر قبر
        استحباب نشانه گذاردن بر قبر تا اشتباه نشود
        630 - خوب است به امید این که مطلوب پروردگار است ، قبر را مربع یا مربع مستطیل بسازند و به اندازه چهار انگشت از زمین بلند کنند و نشانه ای روی آن بگذارند که اشتباه نشود و روی قبر آب بپاشند. و بعد از پاشیدن آب کسانی که حاضرند، دستها را بر قبر بگذارند و انگشتها را باز کرده در خاک فرو برند و هفت مرتبه سوره مبارکه "انا انزلناه " بخوانند و برای میت طلب آمرزش کنند و این دعارا بخوانند: "اللهم جاف الارض عن جنبیه و اصعد الیک روحه و لقه منک رضوانا واسکن قبره من رحمتک ما تغنیه به عن رحمة من سواک ".

24-نماز بين قبور
        کراهت نماز در مقابل قبر و روی قبر و بین دو قبر و در قبرستان
        898 - نماز خواندن در چند جا مکروه است و از آن جمله است : حمام ، زمین نمکزار، مقابل انسان ، مقابل دری که باز است ، در جاده و خیابان و کوچه اگر برای کسانی که عبور می کنند زحمت نباشد. و چنانچه زحمت باشد حرام ولی نمازباطل نیست ، مقابل آتش و چراغ ، در آشپزخانه و هر کجا که کوره آتش باشد،مقابل چاه و چاله ای که محل بول باشد، روبروی عکس و مجسمه چیزی که روح دارد،مگر آنکه روی آن پرده بکشند، در اطاقی که جنب در آن باشد، در جایی که عکس باشداگر چه روبروی نمازگزار نباشد، مقابل قبر، روی قبر، بین دو قبر، در قبرستان .

25-نماز در قبرستان
        کراهت نماز در مقابل قبر و روی قبر و بین دو قبر و در قبرستان
        898 - نماز خواندن در چند جا مکروه است و از آن جمله است : حمام ، زمین نمکزار، مقابل انسان ، مقابل دری که باز است ، در جاده و خیابان و کوچه اگر برای کسانی که عبور می کنند زحمت نباشد. و چنانچه زحمت باشد حرام ولی نمازباطل نیست ، مقابل آتش و چراغ ، در آشپزخانه و هر کجا که کوره آتش باشد،مقابل چاه و چاله ای که محل بول باشد، روبروی عکس و مجسمه چیزی که روح دارد،مگر آنکه روی آن پرده بکشند، در اطاقی که جنب در آن باشد، در جایی که عکس باشداگر چه روبروی نمازگزار نباشد، مقابل قبر، روی قبر، بین دو قبر، در قبرستان .

26-نماز روى قبر
        کراهت نماز در مقابل قبر و روی قبر و بین دو قبر و در قبرستان
        898 - نماز خواندن در چند جا مکروه است و از آن جمله است : حمام ، زمین نمکزار، مقابل انسان ، مقابل دری که باز است ، در جاده و خیابان و کوچه اگر برای کسانی که عبور می کنند زحمت نباشد. و چنانچه زحمت باشد حرام ولی نمازباطل نیست ، مقابل آتش و چراغ ، در آشپزخانه و هر کجا که کوره آتش باشد،مقابل چاه و چاله ای که محل بول باشد، روبروی عکس و مجسمه چیزی که روح دارد،مگر آنکه روی آن پرده بکشند، در اطاقی که جنب در آن باشد، در جایی که عکس باشداگر چه روبروی نمازگزار نباشد، مقابل قبر، روی قبر، بین دو قبر، در قبرستان .

27-نماز مقابل قبر
        فضیلت نماز خواندن زن در خانه بلکه در صندوقخانه و اطاق عقب
        894 - برای زنها نمازخواندن در خانه ، بلکه در صندوقخانه و اطاق عقب بهتر است ، ولی اگر بتوانند کاملا خود را از نامحرم حفظ کنند بهتر است درمسجد نماز بخوانند.

        کراهت نماز در مقابل قبر و روی قبر و بین دو قبر و در قبرستان
        898 - نماز خواندن در چند جا مکروه است و از آن جمله است : حمام ، زمین نمکزار، مقابل انسان ، مقابل دری که باز است ، در جاده و خیابان و کوچه اگر برای کسانی که عبور می کنند زحمت نباشد. و چنانچه زحمت باشد حرام ولی نمازباطل نیست ، مقابل آتش و چراغ ، در آشپزخانه و هر کجا که کوره آتش باشد،مقابل چاه و چاله ای که محل بول باشد، روبروی عکس و مجسمه چیزی که روح دارد،مگر آنکه روی آن پرده بکشند، در اطاقی که جنب در آن باشد، در جایی که عکس باشداگر چه روبروی نمازگزار نباشد، مقابل قبر، روی قبر، بین دو قبر، در قبرستان .