احکام شرعی - احکام خمس/ - جواهری که به واسطه فرو رفتن در دریا به دست میآید - تطابق با فتوای آیت الله العظمی گلپایگانی

1819 - اگر به واسطه غواصی یعنی فرو رفتن در دریا لؤلؤ و مرجان یا جواهر دیگری که با فرو رفتن در دریا بیرون می آید بیرون آورند، روییدنی باشد، یا معدنی ،چنانچه بعد از کم کردن مخارجی که برای بیرون آوردن آن کرده اند، قیمت آن به 18 نخود طلا برسد، باید خمس آن را بدهند، چه در یک دفعه آن را از دریا بیرون آورده باشند ( يا بنابر احتياط لازم در چند دفعه آنچه بيرون آمده از يك جنس باشد يااز چند جنس ، يك نفر آن را بيرون آورده باشد يا چند نفر. (توضيح : آيةالله گلپايگاني هم مانند اكثر حضرات آيات عبارت " كه با فرو رفتن در دريا بيرون مي آيد " را ندارد.)) یا در چند دفعه ، آنچه بیرون آمده از یک جنس باشد یا از چندجنس ، ولی اگر چند نفر آن را بیرون آورده باشند هر کدام آنان که قیمت سهمش به 18 نخود طلا برسد فقط او باید خمس بدهد.

1820 - اگر بدون فرو رفتن در دریا به وسیله اسبابی جواهر بیرون آورد وبعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده قیمت آن به 18 نخود طلا برسد بنابراحتیاط خمس آن واجب است . ولی اگر از روی آب دریا یا از کنار دریا جواهربگیرد، در صورتی باید خمس آن را بدهد ( كه به تنهايي يا با منفعتهاي ديگر كسب او، از مخارج سالش زيادبيايد.) که این کار شغلش باشد و از مخارج سالش به تنهایی یا با منفعتهای دیگر زیاد بیاید.

1821 - ( در ماهي و حيوانات ديگري كه انسان با فرو رفتن و يا بدون فررفتن دردريا مي گيرد، اگربه حد نصاب برسد، احتياط لازم خمس دادن است بدون كم كردن مخارج سال ، و اگر به حد نصاب نرسد در صورتي كه صرف مؤنه سال نشود بنابر احتياط واجب بايد خمس آن را بدهد.) خمس ماهی و حیوانات دیگری که انسان بدون فرو رفتن در دریا می گیرددر صورتی واجب است که برای کسب بگیرد و به تنهایی یا با منفعتهای دیگرکسب او از مخارج سالش زیادتر باشد.

1822 - اگر انسان بدون قصد این که چیزی از دریا بیرون آورد در دریا فرو رود واتفاقا جواهری به دستش آید در صورتی که قصد کند که آن چیز ملکش باشد ( بنابر احتياط واجب اگر به حد نصاب باشد بدون كم كردن مؤنه سال بايدخمس آن را بدهد.)باید خمس آن را بدهد.

1823 - اگر انسان در دریا فرو رود و حیوانی را بیرون آورد و در شکم آن جواهری پیدا کند که قیمتش هیجده نخود طلا یا بیشتر باشد چنانچه آن حیوان مانند صدف باشد که نوعا در شکمش جواهر است ، باید خمس آن را بدهد، و اگر اتفاقا جواهربلعیده باشد ( در صورتي خمس آن واجب است كه به تنهايي يا با منافع ديگر كسب ازمخارج سالش زيادتر باشد.) احتیاط آن است که حکم گنج را در آن جاری کنند.

1824 - اگر در رودخانه های بزرگ مانند دجله و فرات فرو رود و جواهری بیرون آورد، چنانچه در آن رودخانه جواهر عمل می آید باید خمس آن را بدهد.

1825 - اگر در آب فرو رود و مقداری عنبر بیرون آورد که قیمت آن 18 نخودطلا یا بیشتر باشد باید خمس آن را بدهد و چنانچه از روی آب یا از کنار دریابه دست آورد اگر قیمت آن به مقدار 18 نخود طلا هم نرسد ( بنابر احتياط واجب بايد خمس آن را بدهد.) در صورتی که این کار کسبش باشد و به تنهایی یا با منفعتهای دیگر او از مخارج سالش زیاد بیایدباید خمس آن را بدهد.

1826 - کسی که کسبش غواصی یا بیرون آوردن معدن است اگر خمس آنها را بدهد وچیزی از مخارج سالش زیاد بیاید لازم نیست دوباره خمس آن را بدهد.

1827 - اگر بچه ای معدنی را بیرون آورد یا مال حلال مخلوط به حرام داشته باشدیا گنجی پیدا کند یا به واسطه فرو رفتن در دریا جواهری بیرون آورد ولی او بایدخمس آنها را بدهد.