دسته بندی موضوعی احکام شرعی - پرداخت


1-پرداخت اجاره بها
        لزوم پرداخت اجرت گرچه در مدت اجاره استفاه ای از آن نشود
        2196 - هرگاه چیزی را که اجاره داده تحویل دهد، اگرچه مستأجر تحویل نگیرد یاتحویل بگیرد و تا آخر مدت اجاره از آن استفاده نکند، باید مال الاجاره آن رابدهد.

        لزوم پرداخت اجاره به مقدار متعارف در صورت بطلان اجاره
        2198 - اگر بعد از تمام شدن مدت اجاره معلوم شود که اجاره باطل بوده ، مستأجرباید مال الاجاره را به مقدار معمول به صاحب ملک بدهد، مثلا اگر خانه ای را یک ساله به صد تومان اجاره کند بعد بفهمد اجاره باطل بوده ، چنانچه اجاره آن خانه معمولا پنجاه تومان است ، باید پنجاه تومان را بدهد و اگر دویست تومان است ، باید دویست تومان را بپردازد، و نیز اگر بعد از گذشتن مقداری از مدت اجاره معلوم شود که اجاره باطل بوده ، باید اجاره آن مدت را به مقدار معمول به صاحب ملک بدهد.

2-پرداخت بدهى
        لزوم شکستن نماز برای پرداخت بدهی
        1161 - اگر در وسعت وقت مشغول نماز باشد و طلبکار طلب خود را از اومطالبه کند چنانچه بتواند در بین نماز طلب او را بدهد باید در همان حال بپردازدو اگر بدون شکستن نماز دادن طلب او ممکن نیست باید نماز را بشکند و طلب او رابدهد، بعد نماز را بخواند.

        وجوب قبول بدهی بر طلبکار موقع پرداخت
        2274 - اگر در قرضی شرط کنند که در وقت معین آن را بپردازند پیش از رسیدن آن وقت لازم نیست طلبکار قبول کند ولی اگر تعیین وقت فقط برای همراهی با بدهکارباشد چنانچه پیش از آن وقت هم قرض را بدهند باید قبول نماید.

        لزوم پرداخت فوری قرض در صورت مطالبه طلبکار و توانائی پرداخت
        2276 - اگر طلبکار طلب خود را مطالبه کند، چنانچه بدهکار بتواند بدهی خودرا بدهد باید فورا آن را بپردازد و اگر تأخیر بیندازد گناهکار است .

        حکم پرداخت قرضی که قیمت آن کمتر یا بیشتر شود
        2281 - اگر کسی مقداری پول طلا یا نقره قرض کند و قیمت آن کم شود یاچند برابر گردد چنانچه همان مقدار را که گرفته پس بدهد کافی است ولی اگر هر دوبه غیر آن راضی شوند اشکال ندارد.

        استحباب پرداخت همان مالی که قرض کرده در صورت وجود
        2282 - اگر مالی را که قرض کرده از بین نرفته باشد و صاحب مال ، آن رامطالبه کند احتیاط مستحب آن است که بدهکار همان مال را به او بدهد.

        استحباب پرداخت بیشتر از مقدار قرض بدون هیچگونه شرطی
        2283 - اگر کسی که قرض می دهد شرط کند که زیادتر از مقداری که می دهد بگیرد،مثلا یک من گندم بدهد و شرط کند که یک من و پنج سیر بگیرد، یا ده تخم مرغ بدهدکه یازده تا بگیرد ربا و حرام است بلکه اگر قرار بگذارد که بدهکار کاری برای اوانجام دهد یا چیزی را که قرض کرده با مقداری جنس دیگر پس دهد مثلا شرط کند یک تومانی را که قرض کرده با یک کبریت پس دهد ربا و حرام است و نیز اگر با اوشرط کند که چیزی را که قرض می گیرد به طور مخصوص پس دهد مثلا مقداری طلای نساخته به او بدهد و شرط کند که ساخته پس بگیرد باز هم ربا و حرام می باشد ولی اگر بدون این که شرط کند خود بدهکار زیادتر از آنچه قرض کرده پس بدهد اشکال ندارد بلکه مستحب است .

        وجوب رد امانات و پرداخت بدهی و وصیت به آن هنگام بروز نشانه های مرگ
        2700 - وقتی انسان نشانه های مرگ را در خود دید باید فورا امانتهای مردم را به صاحبانش برگرداند و اگر به مردم بدهکار است و موقع دادن آن بدهی رسیده بایدبدهد، و اگر خودش نمی تواند بدهد یا موقع دادن بدهی او نرسیده ، باید وصیت کند و بر وصیت شاهد بگیرد، ولی اگر بدهی او معلوم باشد و اطمینان دارد که ورثه می پردازند وصیت کردن لازم نیست .

3-پرداخت ثمن
        اشکال در معامله اگر خریدار قصد پرداخت پول را نداشته باشد
        2065 - اگر خریدار قصدش این باشد که پول جنس را ندهد معامله اشکال دارد.

        حکم معامله ای که در ذمه است و خریدار بخواهد پول آن را از حرام بدهد
        2066 - اگر خریدار بخواهد پول جنس را بعدا از حرام بدهد و از اول هم قصدش این باشد معامله اشکال دارد، و اگر از اول قصدش این نباشد معامله صحیح است ، ولی باید مقداری را که بدهکار است از مال حلال بدهد.

4-پرداخت خمس
        جواز پرداخت خمس از عین مال یا مال دیگر
        1789 - بنابر احتیاط واجب باید خمس مال حلال مخلوط به حرام را از عین همان مال بدهد. ولی خمسهای دیگر را می تواند از همان چیز بدهد یا به مقدار قیمت خمس که بدهکار است پول بدهد.

        وجوب پرداخت خمس از عین همان مال در مال حلال مخلوط به حرام
        1789 - بنابر احتیاط واجب باید خمس مال حلال مخلوط به حرام را از عین همان مال بدهد. ولی خمسهای دیگر را می تواند از همان چیز بدهد یا به مقدار قیمت خمس که بدهکار است پول بدهد.

        لزوم اجاره از حاکم شرع اگر بخواهد خمس را از جنس دیگر بدهد
        1849 - اگر خمس را از خود مال ندهد و از جنس دیگر بدهد، به احتیاطواجب باید از حاکم شرع اجازه بگیرد و باید به قیمت واقعی آن جنس حساب کند، وچنانچه گرانتر از قیمت حساب کند، اگر چه مستحق به آن قیمت راضی شده باشد بایدمقداری را که زیاد حساب کرده بدهد.

        وظیفه کسی که از مستحق، طلبکار است و بخواهد طلب خود را بابت خمس حساب کند
        1850 - کسی که از مستحق طلبکار است و می خواهد طلب خود را بابت خمس حساب کند، بنابر احتیاط واجب باید خمس را به او بدهد و بعد مستحق بابت بدهی خود به او برگرداند. ولی اگر با اذن حاکم شرع باشد این احتیاط لازم نیست .

        وجوب پرداخت خمس و زکات و مظالم و وصیت به آن هنگام بروز نشانه های مرگ
        2701 - کسی که نشانه های مرگ را در خود می بیند، اگر خمس و زکات و مظالم بدهکاراست ، باید فورا بدهد و اگر نمی تواند، چنانچه از خودش مال دارد، یااحتمال می دهد کسی آنها را ادا نماید، باید وصیت کند، و همچنین است اگر حج بر او واجب باشد.

5-پرداخت زكات
        وجوب پرداخت زکات در صورت مالک شدن پیش از وجوب زکات
        1868 - اگر بعد از مالک شدن درخت خرما و انگور یا زراعت گندم و جو زکات آنها واجب شود، باید زکات آن را بدهد.

        حکم اعطا زکات محصولی از محصول دیگر
        1892 - اگر زکات خرمای خشک یا کشمش بر او واجب باشد نمی تواند زکات آن راخرمای تازه یا انگور بدهد و نیز اگر زکات خرمای تازه یا انگور بر او واجب باشد نمی تواند زکات آن را خرمای خشک یا کشمش بدهد اما اگر یکی از اینها یا چیزدیگری را به قصد قیمت زکات بدهد مانعی ندارد.

        لزوم پرداخت زکات جنس خوب از جنس خوب در محصول مخلوط از خوب و بد
        1895 - اگر گندم و جو و خرما و کشمشی که زکات آنها واجب شده خوب و بد دارد باید زکات هر کدام از خوب و بد را از خود آنها بدهد و یا زکات همه رااز خوب و بد بدهد و به احتیاط واجب زکات همه را از بد نمی تواند بدهد.

        جواز پرداخت زکات گوسفند از پول و جنس دیگر
        1913 - گوسفند پنج نصاب دارد: اول : چهل ، و زکات آن یک گوسفند است ، و تاگوسفند به چهل نرسد زکات ندارد. دوم : صد و بیست و یک ، و زکات آن دو گوسفنداست . سوم : دویست و یک ، و زکات آن سه گوسفند است . چهارم : سی صد و یک ، و زکات آن بنابر احتیاط واجب چهار گوسفند است . پنجم : چهارصد و بالاتر از آن است که باید آنها را صد تا صد تا حساب کند و برای هر صد تای آنها یک گوسفند بدهد، ولازم نیست زکات را از خود گوسفندها بدهد، بلکه اگر گوسفند دیگری بدهد یامطابق قیمت گوسفند پول بدهد کافی است ، ولی اگر بخواهد جنس دیگر بدهد،در صورتی بی اشکال است که برای فقرا بهتر باشد، اگر چه لازم نیست .

        شرائط دادن شتر یا گاو و یا گوسفند پیر یا معیوب و مریض بابت زکات
        1922 - اگر گاو و گوسفند و شتری که دارد، همه مریض یا معیوب یا پیر باشند،می تواند زکات را از خود آنها بدهد. ولی اگر همه سالم و بی عیب و جوان باشند،نمی تواند زکات آنها را مریض یا معیوب یا پیر بدهد، بلکه اگر بعضی از آنها سالم و بعضی مریض ، و دسته ای معیوب و دسته دیگری بی عیب ، و مقداری پیر و مقداری جوان باشند، احتیاط واجب آن است که برای زکات آنها سالم و بی عیب و جوان بدهد.

        جواز تصریح نکردن بزکات بودن چیزی که به فقیر می دهند
        1935 - چیزی را که انسان بابت زکات به فقیر می دهد لازم نیست به او بگوید که زکات است . بلکه اگر فقیر خجالت بکشد، مستحب است به طوری که دروغ نشود به اسم پیشکش بدهد ولی باید قصد زکات نماید.

        حکم چیزی که به کسی به خیال فقر بابت زکات داده می شود
        1936 - اگر به خیال این که کسی فقیر است به او زکات بدهد، بعد بفهمد فقیرنبوده یا از روی ندانستن مسأله به کسی که می داند فقیر نیست زکات بدهد، چنانچه چیزی را که به او داده باقی باشد باید از او بگیرد و به مستحق بدهد و اگر ازبین رفته باشد پس اگر کسی که آن چیز را گرفته می دانسته یا احتمال می داده که زکات است انسان باید عوض آن را از او بگیرد و به مستحق بدهد ولی اگر به غیرعنوان زکات داده نمی تواند چیزی از او بگیرد و باید از مال خودش زکات را به متسحق بدهد و در همه صور می تواند از مال خودش زکات را بدهد و از کسی که گرفته مطالبه نکند

        پرداخت زکات در صورت حضور مستحق هنگام جدا کردن زکات
        1968 - اگر موقعی که زکات را کنار می گذارد مستحقی حاضر باشد بهتر است زکات را به او بدهد مگر کسی را در نطر داشته باشد که دادن زکات به او از جهتی بهتر باشد.

        استحباب آشکارا دادن زکات و پنهان داشتن صدقات
        1974 - بهتر است زکات را آشکار، و صدقه مستحبی را، مخفی بدهند.

        جواز دادن کمتر از 2 مثقال و 15 نخود نقره یا قیمت آن به یک فقیر
        1978 - کسی که 2 مثقال و 15 نخود نقره یا بیشتر، از بابت زکات بدهکاراست می تواند کمتر از 2 مثقال و 15 نخود نقره هم به یک فقیر بدهد و نیز اگر غیرنقره چیز دیگری مثل گندم و جو بدهکار باشد و قیمت آن به 2 مثقال و 15 نخود نقره هم برسد می تواند به یک فقیر کمتر از آن بدهد.

        حکم گرفتن زکات توسط فقیر برای حج و زیارت
        1984 - فقیر می تواند برای رفتن به حج و زیارت و مانند اینها زکات بگیرد، ولی اگر به مقدار خرج سالش زکات گرفته باشد، برای زیارت و مانند آن نمی تواند زکات بگیرد.

        وجوب پرداخت خمس و زکات و مظالم و وصیت به آن هنگام بروز نشانه های مرگ
        2701 - کسی که نشانه های مرگ را در خود می بیند، اگر خمس و زکات و مظالم بدهکاراست ، باید فورا بدهد و اگر نمی تواند، چنانچه از خودش مال دارد، یااحتمال می دهد کسی آنها را ادا نماید، باید وصیت کند، و همچنین است اگر حج بر او واجب باشد.

6-پرداخت فطره
        وجوب پرداخت فطره از مال حلال
        2011 - انسان اگر چه مخارج عیالاتش را از مال حرام بدهد باید فطره آنان را ازمال حلال بدهد.

        عدم جواز پرداخت زکات فطره به یک فقیر به کمتر از صاع
        2018 - احتیاط واجب آن است که به یک فقیر بیشتر از مخارج سالش و کمتراز یک صاع که تقریبا سه کیلو است فطره ندهند.

        عدم جواز پرداخت کمتر از صاع در زکات فطره گرچه قیمتش زیاد باشد
        2019 - اگر از جنسی که قیمتش دو برابر قیمت معمولی آن است مثلا از گندمی که قیمت آن دو برابر قیمت گندم معمولی است نصف صاع که معنای آن در مسأله پیش گفته شد بدهد کافی نیست ، و اگر آن را به قصد قیمت فطره هم بدهد کفایت نمی کند.

        عدم جواز پرداخت یک صاع زکات فطره از دو جنس
        2020 - انسان نمی تواند نصف صاع را از یک جنس مثلا گندم و نصف دیگر آن را ازجنس دیگر مثلا جو بدهد، و اگر آن را به قصد قیمت فطره هم بدهد اشکال دارد، بلکه کافی نیست .

7-پرداخت مظالم
        وجوب پرداخت خمس و زکات و مظالم و وصیت به آن هنگام بروز نشانه های مرگ
        2701 - کسی که نشانه های مرگ را در خود می بیند، اگر خمس و زکات و مظالم بدهکاراست ، باید فورا بدهد و اگر نمی تواند، چنانچه از خودش مال دارد، یااحتمال می دهد کسی آنها را ادا نماید، باید وصیت کند، و همچنین است اگر حج بر او واجب باشد.

8-پرداخت مهر
        جواز جلوگیری از نزدیکی شوهر قبل از پرداخت مهر
        2420 - اگر موقع خواندن عقد دائمی برای دادن مهر مدتی را معین نکرده باشند، زن می تواند پیش از گرفتن مهر از نزدیکی کردن شوهر جلوگیری کند، چه شوهر توانایی دادن مهر را داشته باشد چه نداشته باشد. ولی اگر پیش از گرفتن مهر به نزدیکی راضی شود و شوهر با او نزدیکی کند دیگر نمی تواند بدون عذر شرعی از نزدیکی شوهرجلوگیری نماید.

        وجوب پرداخت مهر اگر چه هنگام عقد قصد داشته باشد نپردازد
        2446 - اگر مرد مهر زن را در عقد معین کند وقصدش این باشد که آن را ندهدعقد صحیح است ولی مهر را باید بدهد.
در باره ما  | تماس با ما |  نظرخواهی | سایت جایگزین
خدمات تلفن همراه
مراجعه: 208,783,630