احکام تبیان - پاسخ رهبری معظم به سوالات شرعی - عبارتهاى وقف

2030 - آیا شرکت کنندگان در مجالس عزاداری و اهالی منطقه ای که حسینیه برای آنان تأسیس شده، حق دخالت در تفسیرفقرات و قفنامه را دارند؟
ج. برای فهم مفاد وقف نامه، در صورتی که اجمال یا ابهام داشته باشند، باید به شواهد و قرائن حالیه و مقالیه و یا به عرفمراجعه کرد و کسی حق ندارد آن ها را از طرف خودش تفسیر به رأی کند .

2031 - اگر مکانی برای تعلیم و تحصیل علوم دینیه وقف شده باشد، آیا با وجود طلاب مشغول به تحصیل در آن مکان، جایزاست افراد عادی و مسافران از امکانات آن جا استفاده نمایند؟
ج. اگر آن مکان وقف خصوص طلاب علوم دینی و یا به منظور تدریس و تحصیل علوم دینی در آن باشد، جایز نیست دیگران ازآن جا استفاده کنند .

2032 - عبارت زیر در وقف نامه ای آمده است:»در صیغه وقف شرط شده که هیأتی از عموم اهالی به عنوان هیأت امناءانتخاب شود.« آیا این عبارت دلالت بر تعیین انتخاب کنندگان می کند؟ و بر فرض عدم دلالت بر تعیین انتخاب کنندگان، حقانتخاب هیأت امناء با چه کسانی است؟
ج. ظاهر عبارت مذکور، لزوم مشارکت عموم اهالی در انتخاب هیأت امناء می باشد. به هر حال، اگر واقف در وقفش انتخابكننده یا انتخاب كنندگانِ هیأت امنا را معین نكرده باشد، در صورتی كه وقف متولّی خاصی داشته باشد، انتخاب هیأت امنا بااوست و در صورتی كه چند متولّی خاص داشته باشد كه با هم اختلاف نظر داشته باشند یا اصلاً از طرف واقف متولّی تعییننشده باشد، باید در این مسأله به حاكم شرع رجوع ود .

2033 - اگر وصف »ارشد و اصلح« در تولیت فرزند ذکوری که از جهت سنی در بین موقوف علیهم از همه بزرگتر است، شرطباشد، آیا اثبات رشد و صالح بودن هم واجب است یا این که مجرّد بزرگتر بودن او از جهت سنی باعث می شود که اصل بر اصلحو ارشد بودن او گذاشته شود؟
ج. باید همه شروط تصدّی تولیت احراز شود .

2034 - شخصی املاک خود را برای مجالس عزاداری حضرت اباعبداﷲ الحسین (ع) در ایام محرّم و غیر آن وقف کرده است وبعد از خودش فرزندان خود را تا ابد، متولّی آن قرار داده و ثلث منافع املاک را هم برای متولّی قرار داده است، اگر در زمانیواقف، اولاد مذکر و مؤنّث از طبقه اوّل و دوّم و سوّم داشته باشد، آیا تولیت وقف برای همه آنان به طور مشترک است و حقتولیت بین آنان تقسیم می شود؟ و بر فرض تقسیم بین همه آنان، آیا بین فرزندان مذکر و مؤنّث به طور مساوی تقسیم میشود یا با تفاوت؟
ج. اگر قرینه ای که دلالت بر ترتیب بر حسب طبقات ارث و تقدیم نسل سابق بر لاحق بکند، وجود نداشته باشد، همه طبقاتموجود در هر زمانی به طور مشترک و مساوی متولّی وقف هستند و حق تولیت بدون آن که تفاوتی بین مذکر و مونّث باشد، بهطور مساوی بین آنان تقسیم می شود .

2035 - اگر واقف، تولیت وقف را بعد از خودش برای مطلق علما و مجتهدین قرار دهد، آیا یکی از علمایی که مجتهد نیستحق دارد امور تولیت را در اختیار بگیرد؟
ج. تا زمانی که احراز نشود که مقصود واقف از علما خصوص مجتهدین است، تولیت وقف توسط عالم دینی اشکال نداردهرچند حائز رتبه اجتهاد نباشد .