دسته بندی موضوعی احکام شرعی - کیفیت

نرم افزارهای رایگان تلفن همراهبازی و سرگرمیقرآنمفاتیحنهج البلاغهصحیفه سجادیهاوقات شرعیمسائل شرعیگنجینه معنویحتم قرآن کریمشجره نامه خانوادگیآشپزیمناسبت هاالحان قرآنصحیفه نور امام خمینی رهپنل عضویت

1-كيفيت اذان
        زیاد فاصله نینداختن بین جمله های اذان و اقامه
        920 - بین جمله های اذان و اقامه باید خیلی فاصله نشود. و اگر بین آنها بیشتر ازمعمول فاصله بیندازد، باید دوباره آن را از سر بگیرد.

        حرمت اذان و اقامه گفتن با صدای آوازه خوانان
        921 - اگر در اذان و اقامه صدا را در گلو بیندازد، چنانچه غنا شود یعنی به طور آوازه خوانی که در مجالس لهو و بازیگری معمول است اذان و اقامه را بگویدحرام است ، و اگر غنا نشود مکروه می باشد.

        فاصله زیاد نینداختن بین اذان و اقامه و بین آن دو و نماز
        933 - باید بین اذان و اقامه فاصله ندهد. و اگر بین آنها به قدری فاصله دهدکه اذانی را که گفته اذان این اقامه حساب نشود، مستحب است دوباره اذان و اقامه را بگوید. و نیز اگر بین اذان و اقامه و نماز به قدری فاصله دهد که اذان و اقامه آن نماز حساب نشود، مستحب است دوباره برای آن نماز اذان و اقامه بگوید.

2-كيفيت اقامه
        زیاد فاصله نینداختن بین جمله های اذان و اقامه
        920 - بین جمله های اذان و اقامه باید خیلی فاصله نشود. و اگر بین آنها بیشتر ازمعمول فاصله بیندازد، باید دوباره آن را از سر بگیرد.

        حرمت اذان و اقامه گفتن با صدای آوازه خوانان
        921 - اگر در اذان و اقامه صدا را در گلو بیندازد، چنانچه غنا شود یعنی به طور آوازه خوانی که در مجالس لهو و بازیگری معمول است اذان و اقامه را بگویدحرام است ، و اگر غنا نشود مکروه می باشد.

        فاصله زیاد نینداختن بین اذان و اقامه وبین آن دو و نماز
        933 - باید بین اذان و اقامه فاصله ندهد. و اگر بین آنها به قدری فاصله دهدکه اذانی را که گفته اذان این اقامه حساب نشود، مستحب است دوباره اذان و اقامه را بگوید. و نیز اگر بین اذان و اقامه و نماز به قدری فاصله دهد که اذان و اقامه آن نماز حساب نشود، مستحب است دوباره برای آن نماز اذان و اقامه بگوید.

3-كيفيت تكفين
        جواز پوشاندن سر و صورت میت با کفن هر چند در حال احرام مرده باشد
        583 - کسی که برای حج یا عمره احرام بسته ، اگر بمیرد باید مثل دیگران کفن شود،و پوشاندن سر و صورتش اشکال ندارد.

4-كيفيت تيمم
        استحباب تکاندن دست از گرد و غبار تیمم قبل از کشیدن به پیشانی و دستها
        698 - مستحب است چیزی که بر آن تیمم می کند، گردی داشته باشد که به دست بماند. و بعد از زدن دست بر آن ، مستحب است دست را بتکاند که گرد آن بریزد.

        واجبات چهارگانه در تیمم
        700 - در تیمم چهار چیز واجب است : اول : نیت . دوم : زدن کف دو دست با هم بر چیزی که تیمم به آن صحیح است . سوم : کشیدن کف هر دو دست به تمام پیشانی و دو طرف آن از جایی که موی سر می روید تا ابروها و بالای بینی ، و بنابر احتیاط واجب باید دستها روی ابروها هم کشیده شود. چهارم : کشیدن کف دست چپ به تمام پشت دست راست و بعد از آن کشیدن کف دست راست به تمام پشت دست چپ .

        تفاوت نداشتن تیمم بدل از غسل با تیمم بدل از وضو
        701 - تیمم بدل از غسل و بدل از وضو با هم فرقی ندارند.

        بطلان تیمم اگر قسمتی از پیشانی یا پشت دستها را مسح نکند
        702 - اگر مختصری از پیشانی و پشت دستها را هم مسح نکند، تیمم باطل است ، چه عمدا مسح نکند یا مسأله را نداند یا فراموش کرده باشد. ولی دقت زیاد هم لازم نیست و همین قدر که بگویند تمام پیشانی و پشت دست مسح شده ، کافی است .

        لازم نبودن مسح بین انگشتان در تیمم
        703 - برای آنکه یقین کند تمام پشت دست را مسح کرده ، باید مقداری بالاتراز مچ را هم مسح نماید. ولی مسح بین انگشتان لازم نیست .

        لزوم مسح مقدار بالاتر از مچ برای اطمینان از اینکه تمام پشت دست را مسح کرده است
        703 - برای آنکه یقین کند تمام پشت دست را مسح کرده ، باید مقداری بالاتراز مچ را هم مسح نماید. ولی مسح بین انگشتان لازم نیست .

        لزوم مسح پیشانی و پشت دستها از بالا به پایین
        704 - پیشانی و پشت دستها را باید از بالا به پایین مسح نماید و کارهای آن را باید پشت سر هم بجا آورد و اگر بین آنها به قدری فاصله دهد که نگویند تیمم می کند، باطل است .

        کیفیت تیمم اگر پیشانی یا پشت دستها یا کف دستها زخم بوده و بسته باشد
        708 - اگر پیشانی یا پشت دستها زخم است و پارچه یا چیز دیگری را که بر آن بسته ، نمی تواند باز کند، باید دست را روی آن بکشد. و نیز اگر کف دست زخم باشدو پارچه یا چیز دیگری را که بر آن بسته نتواند باز کند، باید دست را با همان پارچه به چیزی که تیمم به آن صحیح است بزند و به پیشانی و پشت دستها بکشد.

5-كيفيت حنوط
        استحباب کافور مالیدن به پیشانی میت در وهله اول
        586 - در حنوط میت ، مراعات ترتیب بین اعضای سجود لازم نیست . اگر چه مستحب است اول کافور را به پیشانی میت بمالند.

        جواز حنوط کردن در بین کفن و بعد از آن
        587 - بهتر آن است که میت را پیش از کفن کردن ، حنوط نمایند. اگر چه در بین کفن کردن و بعد از آن هم ، مانعی ندارد.

        فضیلت حنوط پیش از کفن کردن
        587 - بهتر آن است که میت را پیش از کفن کردن ، حنوط نمایند. اگر چه در بین کفن کردن و بعد از آن هم ، مانعی ندارد.

6-كيفيت دفن
        وجوب دفن میت بطوریکه بوی او بیرون نیاید و حیوانات بدنش را بیرون نیاورند
        613 - واجب است میت را طوری در زمین دفن کنند که بوی او بیرون نیاید ودرندگان هم نتوانند بدنش را بیرون آورند. و در صورتی که ترس درنده ونزدیک شدن انسانی که از بوی میت اذیت شود در بین نباشد، اقوی کفایت تنهاعنوان دفن در زمین است ، اگر چه احتیاط مستحب آن است که گودی قبر به همان اندازه مذکور در بالا باشد. و اگر ترس آن باشد که جانور، بدن او را بیرون آورد،باید قبر را با آجر و مانند آن محکم کنند.

7-كيفيت ركوع
        لزوم خم شدن به اندازه ای که دست به زانو برسد بعد از قرائت
        1022 - در هر رکعت بعد از قرائت باید به اندازه ای خم شود که بتواند دست را به زانو بگذارد، و این عمل را رکوع می گویند.

        صحت رکوع بدون گذاردن دستها بر زانو
        1023 - اگر به اندازه رکوع خم شود ولی دستها را به زانو نگذارد اشکال ندارد.

8-كيفيت غسل
        لزوم شستن موهای کوتاهی که جزء بدن محسوب می شود و همچنین موهای بلند در غسل
        379 - در غسل باید موهای کوتاهی را که جزو بدن حساب می شود، بشوید وبنابر احتیاط شستن موهای بلند هم لازم می باشد.

9-كيفيت نماز عيد
        کیفیت نماز عید فطر و عید قربان
        1519 - نماز عید فطر و قربان دو رکعت است که در رکعت اول بعد از خواندن حمدو سوره باید پنج تکبیر بگوید، و بعد از هر تکبیر یک قنوت بخواند و بعداز قنوت پنجم تکبیری بگوید و به رکوع رود و دو سجده بجا آورد و برخیزد، و دررکعت دوم چهار مرتبه تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر قنوت بخواند و تکبیر پنجم را بگوید و به رکوع رود و بعد از رکوع دو سجده کند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد

10-كيفيت نماز ميت
        لزوم ایستادن و قصد قربت و تعیین میت به هنگام نماز بر او
        603 - نماز میت را باید ایستاده و با قصد قربت بخواند. و در موقع نیت ، میت را معین کند، مثلا نیت کند نماز می خوانم بر این میت قربة الی الله .

        جواز نشسته نماز خواندن بر میت اگر کسیکه بتواند ایستاده بخواند نباشد
        604 - اگر کسی نباشد که بتواند نماز میت را ایستاده بخواند، می شود نشسته بر اونماز خواند.

        کیفیت خواندن نماز میت و تکبیرهای پنجگانه آن
        608 - نماز میت پنج تکبیر دارد و اگر نماز گزار پنج تکبیر به این ترتیب بگویدکافی است : بعد از نیت و گفتن تکبیر اول بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله ". و بعد از تکبیر دوم بگوید: "اللهم صل علی محمد و آل محمد". وبعد از تکبیر سوم بگوید: "اللهم اغفر للمؤمنین و المؤمنات ". و بعد از تکبیرچهارم اگر میت مرد است بگوید: "اللهم اغفر لهذا المیت " و اگر زن است بگوید:"اللهم اغفر لهذه المیت " و بعد تکبیر پنجم را بگوید. و بهتر است بعد از تکبیراول بگوید: "اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و اشهد ان محمدا عبده ورسوله ارسله بالحق بشیرا و نذیرا بین یدی الساعة". و بعد از تکبیر دوم بگوید:"اللهم صل علی محمد و آل محمد و بارک علی محمد و آل محمد و ارحم محمدا و آل محمدکافضل ما صلیت و بارکت و ترحمت علی ابراهیم و آل ابراهیم انک حمید مجید و صل علی جمیع الانبیاء و المرسلین و الشهداء و الصدیقین و جمیع عباد الله الصالحین ". و بعد از تکبیر سوم بگوید: "اللهم اغفر للمؤمنین و المؤمنات والمسلمین و المسلمات الاحیاء منهم و الاموات تابع بیننا و بینهم بالخیرات انک مجیب الدعوات انک علی کل شی ء قدیر". و بعد از تکبیر چهارم اگر میت مرداست بگوید: "اللهم ان هذا عبدک و ابن عبدک و ابن امتک نزل بک و انت خیرمنزول به اللهم انا لا نعلم منه الا خیرا و انت اعلم به منا اللهم ان کان محسنافزد فی احسانه و ان کان مسیئا فتجاوز عنه و اغفر له اللهم اجعله عندک فی اعلی علیین و اخلف علی اهله فی الغابرین و ارحمه برحمتک یا ارحم الراحمین ". وبعد تکبیر پنجم را بگوید. ولی اگر میت زن است بعد از تکبیر چهارم بگوید: "اللهم ان هذه امتک و ابنة عبدک و ابنة امتک نزلت بک و انت خیر منزول به اللهم انا لانعلم منها الا خیرا و انت اعلم بها منا اللهم ان کانت محسنة فزد فی احسانها و ان کانت مسیئة فتجاوز عنها و اغفر لها اللهم اجعلها عندک فی اعلی علیین و اخلف علی اهلها فی الغابرین و ارحمها برحمتک یا ارحم الراحمین ".

        لزوم پی در پی بودن تکبیرها و دعاها در نماز میت
        609 - باید تکبیرها و دعاها را طوری پشت سر هم بخواند که نماز از صورت خودخارج نشود.

11-كيفيت نماز آيات
        ترکیب نماز آیات از دو رکعت و هر رکعت 5 رکوع
        1507 - نماز آیات دو رکعت است و در هر رکعت پنج رکوع دارد، و دستور آن این است که انسان بعد از نیت ، تکبیر بگوید و یک حمد و یک سوره تمام بخواند و به رکوع رود و سر از رکوع بردارد، دوباره یک حمد و یک سوره بخواند، باز به رکوع رود تا پنج مرتبه ، و بعد از بلند شدن از رکوع پنجم دو سجده نماید و برخیزد ورکعت دوم را هم مثل رکعت اول بجا آورد و تشهد بخواند و سلام دهد.

        جواز تقسیم یک سوره به 5 قسمت و خواندن یک قسمت آن قبل از هر رکوع نماز آیات
        1508 - در نماز آیات ممکن است انسان بعد از نیت و تکبیر و خواندن حمد،َیه های یک سوره را پنج قسمت کند و یک آیه یا بیشتر از آن را بخواند وبه رکوع رود و سر بردارد و بدون این که حمد بخواند قسمت دوم همان سوره را بخواندو به رکوع رود و همین طور تا پیش از رکوع پنجم سوره را تمام نماید، مثلا به قصدسوره "قل هو الله احد" بسم الله الرحمن الرحیم بگوید و به رکوع رود، بعد بایستد وبگوید: "قل هو الله احد" دوباره به رکوع رود و بعد از رکوع بایستد و بگوید: "الله الصمد" باز به رکوع رود و بایستد و بگوید: "لم یلد و لم یولد" و برود به رکوع بازهم سربردارد و بگوید: "و لم یکن له کفوا احد" و بعد از آن به رکوع پنجم رود و بعداز سربرداشتن ، دو سجده کند و رکعت دوم را هم مثل رکعت اول بجا آورد و بعد ازسجده دوم ، تشهد بخواند و نماز را سلام دهد.

        جواز قرائت یک سوره کامل قبل از رکوع در رکعت اول و تقسیم یک سوره به 5 قسمت در رکعت دوم نماز آیات
        1509 - اگر در یک رکعت از نماز آیات پنج مرتبه حمد و سوره بخواند و در رکعت دیگر یک حمد بخواند و سوره را پنج قسمت کند، مانعی ندارد.

        تفاوت و تشابه نماز آیات و نماز یومیه
        1510 - چیزهایی که در نماز یومیه واجب و مستحب است ، در نماز آیات هم واجب و مستحب می باشد، ولی در نماز آیات مستحب است به جای اذان و اقامه سه مرتبه به قصد امید ثواب بگویند: "الصلاة".

        استحباب سمع الله لمن حمده پس از رکوع پنجم و دهم بدون تکبیر
        1511 - مستحب است بعد از رکوع پنجم و دهم بگوید "سمع الله لمن حمده " و نیزپیش از رکوع و بعد از آن تکبیر بگوید، ولی بعد از رکوع پنجم و دهم ، گفتن تکبیر مستحب نیست .

        استحباب قنوت پیش از رکوع دوم و چهارم و ششم و هشتم و دهم
        1512 - مستحب است پیش از رکوع دوم و چهارم و ششم و هشتم و دهم قنوت بخواند،و اگر فقط یک قنوت پیش از رکوع دهم بخواند، کافی است .

12-كيفيت نهى ازمنكر
        عدم جواز ارتکاب معصیت برای جلوگیری از معصیت
        2816 - جایز نیست برای جلوگیری از معصیت ، ارتکاب معصیت ، مثل فحش و دروغ واهانت . مگر آنکه معصیت ، از چیزهایی باشد که مورد اهتمام شارع مقدس باشد و راضی نباشد به آن به هیچ وجه ، مثل قتل نفس محترمه . در این صورت باید جلوگیری کند به هر نحو ممکن است .

        لزوم جلوگیری از معصیت هر چند با جدا کردن عاصی از محل و یا آلت معصیت
        2820 - اگر جلوگیری از معصیت توقف داشته باشد بر این که دست معصیت کاررا بگیرد، یا او را از محل معصیت بیرون کند، یا در آلتی که به آن معصیت می کندتصرف کند، جایز است بلکه واجب است عمل کند.

        لزوم جلوگیری از معصیت هر چند جداکردن عاصی از محل و یا آلت معصیت
        2820 - اگر جلوگیری از معصیت توقف داشته باشد بر این که دست معصیت کاررا بگیرد، یا او را از محل معصیت بیرون کند، یا در آلتی که به آن معصیت می کندتصرف کند، جایز است بلکه واجب است عمل کند.

13-كيفيت وضوء
        وجوب شستن صورت و دستها و مسح جلوی سر و روی پاها هنگام وضو
        236 - در وضو واجب است صورت و دستها را بشویند و جلوی سر و روی پاها را مسح کنند.