احکام تبیان - پاسخ رهبری معظم به سوالات شرعی - احكام مبطلات روزه

795 - آیا تبعیت از اهل سنت در وقت افطار روزه در مراسم عمومی و مجالس رسمی و غیر آن، جایز است؟ اگر مکلّفتشخیص دهد که این متابعت از موارد تقیه نیست و دلیلی برای التزام به آن وجود ندارد، وظیفه اش چیست؟
ج. تبعیت از دیگران در افطار روزه بدون احراز دخول وقت افطار، جایز نیست، و اگر از موارد تقیه باشد افطار جایز است، ولیروزه آن روز قضا دارد، و جایز نیست به طور اختیاری افطار نماید مگر بعد از آن که داخل شدن شب و پایان یافتن روز را با یقینحسی و یا با حجت شرعی احراز نماید .

796 - اگر روزه دار باشم و مادرم مرا وادار به خوردن غذا یا نوشیدن کند، آیا روزه ام باطل می شود؟
ج. خوردن و آشامیدن روزه را باطل می کند، هرچند بر اثر درخواست و اصرار شخص دیگری باشد .

797 - اگر چیزی به زور وارد دهان روزه دار شود و یا سر او به همان صورت داخل آب گردد، آیا روزه اش باطل می شود؟ اگروادار به باطل کردن روزه اش شود، مثلاً به او بگویند که اگر روزه ات را نخوری، ضرری به خودت یا مالت وارد می سازیم، او همبرای دفع این ضرر غذا بخورد، آیا روزه اش صحیح است؟
ج. روزه شخص روزه دار با داخل شدن چیزی در حلقش بدون اختیار و یا با فرو بردن سرش به همان صورت به زیر آب باطلنمی شود، ولی اگر خودش بر اثر اکراه دیگری مرتکب مفطری شود، روزه اش باطل خواهد شد .

798 - اگر روزه دار جاهل باشد به این که تا به حدّ ترخّص نرسیده، نباید قبل از زوال افطار کند، و قبل از حدّ ترخّص به ایناعتبار که مسافر است، افطار نماید، روزه این شخص چه حکمی دارد؟ آیا قضا بر او واجب است یا حکم دیگری دارد؟
ج. در فرض مرقوم، روزه اش باطل است و باید آن را قضا کند لکن اگر از حکم مسأله، غافل بوده کفّاره ندارد .

799 - هنگامی که مبتلا به بیماری زکام بودم، مقداری از اخلاط سر و سینه در دهانم جمع شده بود که به جای بیرونانداختن، آن را فرو بردم، آیا روزه ام صحیح است یا خیر؟ در بعضی از روزهای ماه مبارک رمضان در منزل یکی از اقوام بودم کهبر اثر زکام و خجالت و حیا مجبور شدم با خاک، تیمّم بدل از غسل واجب بکنم و تا نزدیک ظهر غسل نکردم. این کار برای چندروز تکرار شد، آیا روزه ام در آن روزها صحیح است یا خیر؟
ج. فرو بردن اخلاط سر و سینه ضرری به روزه نمی رساند، ولی اگر به فضای دهان رسیده باشد بنا بر احتیاط واجب باید از فروبردن آن خودداری نماید، و اما ترک غسل جنابت قبل از طلوع فجرِ روزی که می خواهید روزه بگیرید و انجام تیمّم بدل از غسلبه جای آن، اگر به خاطر عذر شرعی باشد و یا تیمّم در آخر وقت و به خاطر تنگی آن باشد، موجب بطلان روزه نیست و روزه شمابا تیمّم صحیح است. در غیر این صورت، روزه شما در آن روزها باطل است .

800 - من در معدن آهن کار می کنم که طبیعت آن اقتضا می کند هر روز داخل معدن شده و در آن کار کنم و هنگاماستفاده از ابزار کار غبار وارد دهانم می شود، بقیه ماه های سال هم به همین صورت بر من می گذرد، تکلیف من چیست؟ آیاروزه من در این حالت صحیح است؟
ج. فرو بردن غبار غلیظ هنگام روزه بنا بر احتیاط واجب موجب باطل شدن آن است و باید از آن پرهیز نمود، ولی مجرد داخلشدن غبار در دهان و بینی بدون این که به حلق برسد، روزه را باطل نمی کند .