عنوان : وضع حوزه ها در قديم ، تبليغات بر اساس معنويات
نوع : سخنراني
تاریخ شمسی : صبح 2 شهريور 1362
تاریخ قمری : 15 ذي القعده 1403
مکان : تهران ، جماران
جلد : 18
متن :
بسم الله الرحمن الرحيم
تقويت فقه و اهتمام به مسائل ديگر در حوزه ها
آمار و مطالبي كه فرموديد اميد بخش است . در قديم حوزه ها محصور شده بود درچار ديواري كه كسي نمي توانست از آن بيرون بيايد. تبليغات سوء به صورتي بود كه اگرطلبه اي مي خواست حرفش را بزند و در فكر تشكيلات باشد، مورد طعن قرار مي گرفت .هميشه صحبت "نظم در بي نظمي است " مورد تاييد بود. همه بايد متاسف باشيم كه اين انقلاب دير پيروز شد. اگر اين انقلاب سي سال پيش پيروز مي شد، وضع حوزه ها غير ازاين بود. البته روحانيت خوب عمل كرد و فقه اسلام را كه فقه جعفري است بامجاهدت هاي زياد زنده نگاه داشت ، ولي بالاخره محصور شده بودند در همان جهت فقهي ، ولي همان را خوب عمل كردند. اشكال به ما اين بود كه به غير از مسائل عبادي فقه هيچ كاري نمي كرديم . حوزه ها در زمينه هاي ديگر حركتي نداشتند. تازه علماي بزرگ هم منبر نمي رفتند و تبليغي كه اساس كار است انجام نمي دادند. وضع فلسفه هم به صورت امروز نبود. آقاي شاه آبادي (1) - رحمه الله عليه - مي گفت ، مرحوم آقاميرزاعلي اكبر يزدي كه يكي از فلاسفه بزرگ و مردي عالم و صادق و پرهيزگار بود وقتي فوت كرد(2) شخصي براي تعريف از او در منبر گفت ، خودم ديدم كه او قرآن مي خواند.وضعحوزه ها اينگونه بود. علوم رياضي يا ساير علوم يا نبود يا كم بود. اصولا كسي به اين فكرنبود كه چه چيزهايي باشد و چه چيزهايي نباشد. حركت در حوزه ها نبود. حوزه كسي رابه عنوان مبلغ اعزام نمي كرد. البته افراد، خودشان براي تبليغ مي رفتند ولي حوزه كسي رانمي فرستاد. اعزام به خارج كه در ذهن ها نبود و هيچ كس هم فكر نمي كرد كه امكان داردكسي را به خارج فرستاد. ولي بحمدالله امروز در حوزه ها اين مسائل حل شده است . من باز عرض مي كنم كه فقه را نبايد فراموش كرد. فقه به همان صورتي كه بوده است بايدباشد. "فقه جواهري " بايد تقويت شود. بايد حوزه ها وقت وافرشان را صرف فقه و اصول و فلسفه و مباحثه كنند زيرا فقه در راس دروس است ، ولي مسائل ديگر هم مهم است كه بايد به آنها عمل شود.
صدور انقلاب با تبليغ بر اساس معنويت
وضع تبليغات بايد متناسب با نيازها و وضع حوزه ها باشد. بايد آقايان توجه داشته باشند، هميشه دنبال مسائل واقعي بروند. كتاب هايي را كه مي خواهيد منتشر كنيد، حتمابدهيد عده اي از فضلا بخوانند و نظر دهند و خودتان دقيقا بررسي كنيد. اعزام مبلغ ازامور بسيار لازم است كه بايد با دقت عمل شود. ما كه مي گوييم مي خواهيم انقلابمان راصادر كنيم ، نمي خواهيم با شمشير باشد بلكه مي خواهيم با تبليغ باشد. ما مي خواهيم تبليغات گسترده اي را كه كمونيست ها و ديگران بر ضد اسلام مي كنند، با تبليغات صحيح خنثي كنيم ، و بگوييم كه اسلام همه چيز دارد. اسلام مثل مسيحيت كنوني نيست . از اول نقشه بود كه اسلام را مثل مسيحيت كه در كليسا محبوس است ، در مدرسه ها محبوس كنند. متاسفانه خودمان به اين نوع تفكر كمك كرديم . به زبان آوردن كلمه "سياست "جرم بود براي اينكه ، القا كرده بودند كه سياست مال منحرفين است . اصولا اساس اسلام از سياست است . به وسيله پيغمبر اسلام و پس از آن تا مدت ها حكومت تشكيل داده مي شد، و آنها تمام امور سياسي را در دست مي گرفتند، لكن در زمان ما كلمه و لغت سياست را نمي شد به كار برد. شما يادتان نيست در قديم وضع خاصي بود. فلسفه وعرفان ، كفر مطلق بود، و اينكه فضلا زبان خارجي بدانند كه بتوانند در خارج تبليغ كنند درحد كفر بود، و واقعا فكرها عقب افتاده بود. اگر ما همه زبان ها را براي تبليغ اسلام بدانيم عبادتي بزرگ است . ما با زبان اينجا كه نمي توانيم براي مردم امريكا و ساير كشورهامسائل اسلام را بگوييم . امروز اسلام در اكثر كشورها مطرح است .
اميدوارم كه شما بتوانيد اسلام را براي مردم جهان عرضه كنيد. ان شاءالله خداوند به شما اجر دهد. البته تبليغات بايد بر اساس معنويات باشد، معنويات اساس اسلام است .سعي كنيد معنويات را زياد كنيد واز تشريفات تا آنجا كه مقدور است بكاهيد. همه اش درفكر درست كردن سالن و ساختمان نباشيد بلكه در فكر معنويات اسلام باشيد.
انتشار نيافتن مطالب خلاف از شهر قم
توجه داشته باشيد كتاب ها و چيزهاي ديگري كه از قم منتشر مي شود غير ازكتاب هايي است كه در ساير شهرها منتشر مي شود. قم شهر علم و اسلام است . اگر خطايي از قم منتشر شود در دنيا علم مي شود. اين موضوع هم بايد مورد توجه باشد كه از قم چيزخلافي منتشر نشود. خداوند به همه شما توفيق دهد.
والسلام عليكم و رحمه الله
پانویس :
1- آقاي ميرزا محمدعلي شاه آبادي ، از بزرگان ، علما و عرفاي صد ساله اخير. او مهمترين استاد عرفان امام خميني و سخت مورد تجليل و تعظيم ايشان بود. وي به سال 1369 ه . ق . "1329 ه . ش . " در تهران درگذشته است .
2- وي در اوائل تاسيس حوزه علميه قم به سال 1343 ه . ق . در آن شهر درگذشته است .
کوچکتر