در حنوط و نماز میّت
علامه مجلسي در زادالمعاد در باب نماز ميّت فرموده آنچه كه مُلخّصش اين است اين نماز واجب است بر همه مسلمانان كه علم به فوت شخصي به هم رسانند و اگر يكي از ايشان بجا آورد از ديگران ساقط مي شود و واجب است نماز بر شيعه اثني عشري كه بالغ باشد بي خلاف و اشهر و اقوي آن است كه بر طفلي كه شش سالش تمام شده باشد نماز واجب است و ظاهراً به قصد قربت اكتفا مي توان كرد و كمتر از شش ماهه را اگر زنده متولّد شده باشد بعضي سُنّت دانسته اند و بعضي بدعت و احوط نماز نكردن است و سزاوارترين مردم به نماز ميّت وارث او است بنا بر مشهور و شوهر اَوْلي است به زن خود و واجبست كه نماز گذارنده رو به قبله بايستد و سر جنازه به جانب راست او باشد و ميّت بر پشت خوابيده باشد و در اين نماز طهارت از حدث شرط نيست و جنب و حايض و بي وضو اين نماز را مي توانند كرد و سنّت است كه با وضو باشد و اگر آب بهم نرسد يا مانعي داشته باشد يا وقت تنگ باشد سنّت است كه تيمم كند و ظاهر بعضي احاديث است كه بدون عذر نيز تيمّم مستحب است و سنّت است كه پيش نماز برابر ميان مرد بايستد و سينه زن بنابر مشهور و سنّت است كه كفش را بكَنَند و واجب است كه نيّت نماز كنند و پنج تكبير بگويند و سنّت است كه در هر تكبير دستها را بردارند تا محاذي گوشها و مشهور آن است كه بعد از تكبير اوّل بگويند:
اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلا اللَّهُ وَ اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ
گواهی دهم که نیست معبودی جز خدا و گواهی دهم که محمّد رسول خدا است
و بعد از تكبير دوّم بگويد:
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد
و بعد از تكبير سوم بگويند:
اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنينَ وَالْمُؤْمِناتِ
خدایا بیامرز مردان و زنان با ایمان را
و بعد از تكبير چهارم بگويند:
اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِهذَا الْمَيِّتِ
خدایا بیامرز این مرده را
و تكبير پنجم را بگويند و فارغ شوند مجزي است و موافق مشهور بهتر آن است كه چنين كند بعد از نيّت بگويد:
اَللَّهُ اَكْبَرُ اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اللَّهُ وَحْدَهُ لاشَريكَ لَهُ وَ اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً
خدا بزرگتر است گواهی دهم که نیست معبودی جز خدای یگانه که شریک ندارد و گواهی دهم که محمّد
عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ اَرْسَلَهُ بِالْحَقِّ بَشيراً وَ نَذيراً بَيْنَ يَدَيِ السّاعَةِ
بنده و رسول او است که به حق او را فرستاده نوید ده و ترساننده است در پیشاپیش قیامت
پس بگويد:
اللَّهُ اَكْبَرُ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ بارِكْ عَلي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
خدا بزرگتر است خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد و برکت ده بر محمّد و آل محمّد
وَارْحَمْ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ كَاَفْضَلِ ما صَلَّيْتَ وَ بارَكْتَ وَ تَرَحَّمْتَ عَلي
و رحم کن بر محمّد و آل محمّد همانند بهترین درود و برکت و رحمتی که فرستادی بر
اِبْرهيمَ وَ آلِ اِبْرهيمَ اِنَّكَ حَميدٌ مَجيدٌ وَ صَلِّ عَلي جَميعِ الْاَنْبِيآءِ وَالْمُرْسَلينَ
ابراهیم و آل ابراهیم که تویی ستوده و بزرگوار و درود فرست بر تمام پیمبران و مرسلین
پس بگويد:
اَللَّهُ اَكْبَرُ اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنينَ وَالْمُؤْمِناتِ وَالْمُسْلِمينَ
خدا بزرگتر است خدایا بیامرز مومنین و مومنات را و مردان و
وَالْمُسْلِماتِ الْاَحْيآءِ مِنْهُمْ وَالْاَمْواتِ تابِعْ بَيْنَنا وَ بَيْنَهُمْ بِالْخَيْراتِ اِنَّكَ
زنان مسلمان را زندگانشان و مردگانشان را و پیوست کن میان ما و آنها به خیرات که تو
مُجيبُ الدَّعَواتِ اِنَّكَ عَلي كُلِّشَيْئٍ قَديرٌ
اجابت کننده دعاهایی و بر هر چیز توانایی
پس بگويد:
اللَّهُ اَكْبَرُ اَللّهُمَّ اِنَّ هذا
خدا بزرگتر است خدایا همانا این
عَبْدُكَ وَابْنُ عَبْدِكَ وَابْنُ اَمَتِكَ نَزَلَ بِكَ وَ اَنْتَ خَيْرُ مَنْزُولٍ بِهِ اَللّهُمَّ اِنّا لا نَعْلَمُ
بنده تو و فرزند بنده تو و فرزند کنیز تو است که بر تو درآمده و تو بهترین میزبانی خدایا ما جز
مِنْهُ اِلاّ خَيْراً وَ اَنْتَ اَعْلَمُ بِهِ مِنّا اَللّهُمَّ اِنْ كانَ مُحْسِناً فَزِدْ في اِحْسانِهِ وَ اِنْ
خوبی از او سراغ نداریم و تو داناتری به حال او از ما خدایا اگر او نیکوکار است پس بیفزا در احسان او و اگر
كانَ مُسَّيئاً فَتَجاوَزْ عَنْهُ وَاغْفِرِ لَهُ اَللّهُمَّ اجْعَلْهُ عِنْدَكَ في اَعْلا عِلِّيّينَ وَاخْلُفْ
بدکار است پس از او درگذر و او را بیامرز خدایا او را قرار ده در نزد خود در بالاترین جایگاهها و جانشین او باش
عَلي اَهْلِهِ فِي الْغابِرينَ وَارْحَمْهُ بِرَحْمَتِكَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ
بر خاندانش در میان سایر زندگان و رحم کن بر او به رحمت خودت ای مهربانترین مهربانان
پس بگويد:
اللَّهُ اَكْبَرُ
خدا بزرگتر است
و فارغ مي شود و اگر ميت زن باشد مي گويد:
اَللّهُمَّ اِنَّ هذِهِ اَمَتُكَ وَابْنَةُ عَبْدِكَ نَزَلَتْ
خدایا این کنیز تو و دختر کنیز تو است که بر تو وارد شده
بِكَ وَ اَنْتَ خَيْرُ مَنْزوُلٍ بِهِ اَللّهُمَّ اِنّا لا نَعْلَمُ مِنْها اِلاّ خَيْراً وَ اَنْتَ اَعْلَمُ بِهامِنّا
و تو بهترین میزبانی خدایا ما از این زن جز نیکی سراغ نداریم و تو خود داناتری به او از ما
اَللّهُمَّ اِنْ كانَتْ مُحْسِنَةً فَزِدْ في اِحْسانِها وَ اِنْ كانَتْ مُسيئةً فَتَجاوَزْ عَنْها
خدایا اگر نیکوکار است در احسانش بیفزا و اگر بدکار است از او درگذر
وَاغْفِرْ لَها اَللّهُمَّ اجْعَلْها عِنْدَكَ في اَعْلا عِلِّييّنَ وَاخْلُفْ عَلي اَهْلِها فِي
و بیامرز او را
خدایا او را در بلندترین جایگاهها قرارده و جانشین بر خاندانش باش در
الْغابِرينَ وَارْحَمْها بِرَحْمَتِكَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ
سایر بازماندگان و رحم کن بر او به رحمت خود ای مهربانترین مهربانان
و اگر ميّت مستضعف باشد بگويد:
اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِلَّذينَ تابُوا وَاتَّبَعُوا سَبيلَكَ وَقِهِمْ عَذابَ الْجَحيمِ
خدایا بیامرز آنانکه توبه کردند و پیروی از راه تو نمودند و نگاهشان دار از عذاب دوزخ
و اگر ميّت طفل نابالغ باشد بگويد:
اَللّهُمَّ اجْعَلْهُ لِاَبَوَيْهِ وَ لَنا سَلَفاً وَ فَرَطاً وَ اَجْراً
خدایا قرار ده او را برای پدر و مادرش و برای ما گذشته و ذخیره و مزدی