وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السّلَامُ عِنْدَ الشّدّةِ وَ الْجَهْدِ وَ تَعَسّرِ الْأُمُورِ
وقتی که سختى روى مى داد:
خداوندا مرا مکلّف به تکلیفى ساخته اى که خودت از من به آن کار تواناترى،
و
قدرتت بر آن و بر من بیش از قدرت من است،
پس چنانم کن که موجب
رضاى تو از من باشد،
و از من آنچه را که موجب رضاى توست برگیر آن گونه که به سلامت من لطمه اى نزند.
خداوندا،
مرا طاقت بر سختى و مشقت،
و شکیبایى بر بلا،
و قدرت بر تنگدستى
نیست،
پس روزیم را منع مکن،
و مرا به خلق خود وامگذار،
بلکه خود به تنهایى نیازم را برآور،
و خودت کارساز من باش،
و به چشم محبت به من بنگر،
و در
همه امورم مصالح مرا در نظر گیر،
زیرا اگر مرا به خود واگذارى در کارم
فرومانم،
و به کارى که مصلحت من در آن است نپردازم،
و اگر مرا به بندگانت واگذارى
روى درهم کشند،
و اگر به اقوامم حوالت دهى محرومم سازند،
و اگر عطا کنند
عطایى اندک و پردردسر دهند،
و بر من منّت بسیار گذارند،
و بیش از حد نکوهشم نمایند،
پس اى خداوند،
به فضلت بى نیازم کن،
و به بزرگیت مرتبه ام بلند گردان،
و به عطاى گسترده ات
دستم را گشاده ساز،
و به رحمتت در کلّ امور کفایتم کن.
بارخدایا بر محمد و آلش درود
فرست،
و مرا از حسد برهان،
و از معصیت بازدار،
و
از آنچه حرام است پرهیزم ده،
و مرا بر گناهان جرأت مده،
و خواستم
را به خود متوجه کن،
و بر آنچه بر من وارد مى کنى شادیم ده،
و آنچه را
روزى من کرده اى و به من بخشیده اى و انعام فرموده اى برکت ده،
و در همه احوال
مرا محفوظ و حراست شده و عیب پوشیده و دست نایافتنى و پناه و امان داده شده قرار ده.
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست،
و آنچه از طاعت براى خود یا فردى
از بندگانت بر من واجب نموده اى مرا بر انجامش
موفق دار،
و اگر بدنم از انجامش ناتوان باشد،
و نیرویم از آن سست
آید،
و قدرتم بر آن نرسد،
و مال و منالم گنجایش آن را نداشته باشد،
خواه آن را به یاد داشته باشم یا از یاد برده باشم،
و آن - اى خداى من - از چیزهایى باشد که به حساب من گذاشته اى
و من از آن غفلت کرده ام،
پس به عطاى عظیمت و رحمت واسعه ات آن را از سوى من ادا کن،
که تو خداى توانگر و کریمى،
بدان گونه که چیزى از آن طاعت برعهده من نماند
تا بدین سبب روزى که به لقاى تو مى رسم از خوبى هایم کم کنى،
یا بر سیّئاتم
بیفزایى اى پروردگار من.
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست،
و رغبت و میلى
روزى من کن که عمل براى تو را محض آخرتم انجام دهم،
بدانگونه که صدق این رغبت را در
قلبم بیابم،
و بى رغبتى نسبت به دنیاى زودگذر بر دلم چیره شود،
آن سان که از سر شوق به
حسنات برخیزم،
و به سبب بیم و خوف از سیّئات در امان مانم.
و نورى به من ببخش که در پرتو آن در بین مردم زندگى کنم،
و با فروغش در هر نوع ظلمتى راه یابم،
و انوارش دل مرا از شک و شبهه پاک کند.
بارخدایا بر
محمد و آلش درود فرست،
و ترس و وحشت اندوه عذاب،
و شوق وعده ثواب را
روزیم ساز،
تا لذّت آنچه را که تو را براى آن مى خوانم،
و اندوه چیزى را که از آن
به تو پناه مى برم بیابم.
الهى تو آنچه دنیا و آخرتم را اصلاح کند
مى دانى،
پس به حوائجم به دیده رحمت بنگر.
خداوندا بر محمد
و آلش درود فرست،
و چون در اداى شکر نعمتهایت در زمان آسایش و سختى و
سلامت و بیمارى کوتاهى ورزم حق شناسى روزیم کن تا
مسرّت خاطر و آرامش قلب خود را در
اداى وظیفه نسبت به تو به وقت ترس و ایمنى،
و خشم و رضا،
و سود و زیان بیابم.
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست،
و سینه ام را از بیمارى حسد سلامت ده به طورى که بر هیچ کدام
از آفریدگان تو بر نعمتى که به فضلت عنایت مى کنى حسد نبرم،
و هیچ یک
از نعمت هاى تو را در دین یا دنیا،
عافیت یا
تقوا،
فراخى یا راحتى،
بر هیچ یک از بندگانت نبینم مگر آنکه بهتر از آن را
به لطف تو و از سوى تو اى خداى بى شریک آرزو کنم.
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست،
و مرا خوددارى از گناهان،
و پرهیز از لغزشها در
دنیا و آخرت،
و در حال خشنودى و خشم روزى کن،
به طورى که
در هر دو حال یکسان بوده،
به طاعت تو مشغول باشم،
و در حق دوستان و دشمنانت
رضاى تو را بر غیر رضا و طاعت تو ترجیح دهم،
تا دشمنم از
جور و ستمم ایمن باشد،
و دوستم از اینکه منحرف از حق و به هواى نفس او
متمایل شوم نومید گردد،
و مرا از آنان قرار ده که تو را در حال آسایش چنان به اخلاص مى خوانند که
درماندگان مخلص مى خوانند،
همانا که تو ستوده و بزرگوارى.