نهج البلاغه - نامه : 12 - وصیت به معقل بن قیس الریاحی

12-  و من وصیة له ( علیه السلام ) وصى بها معقل بن قیس الریاحی حین أنفذه إلى الشام فی ثلاثة آلاف مقدمة له :
اتَّقِ اللَّهَ الَّذِی لَا بُدَّ لَکَ مِنْ لِقَائِهِ وَ لَا مُنْتَهَى لَکَ دُونَهُ وَ لَا تُقَاتِلَنَّ إِلَّا مَنْ قَاتَلَکَ وَ سِرِ الْبَرْدَیْنِ وَ غَوِّرْ بِالنَّاسِ وَ رَفِّهْ فِی السَّیْرِ وَ لَا تَسِرْ أَوَّلَ اللَّیْلِ فَإِنَّ اللَّهَ جَعَلَهُ سَکَناً وَ قَدَّرَهُ مُقَاماً لَا ظَعْناً فَأَرِحْ فِیهِ بَدَنَکَ وَ رَوِّحْ ظَهْرَکَ فَإِذَا وَقَفْتَ حِینَ یَنْبَطِحُ السَّحَرُ أَوْ حِینَ یَنْفَجِرُ الْفَجْرُ فَسِرْ عَلَى بَرَکَةِ اللَّهِ فَإِذَا لَقِیتَ الْعَدُوَّ فَقِفْ مِنْ أَصْحَابِکَ وَسَطاً وَ لَا تَدْنُ مِنَ الْقَوْمِ دُنُوَّ مَنْ یُرِیدُ أَنْ یُنْشِبَ الْحَرْبَ وَ لَا تَبَاعَدْ عَنْهُمْ تَبَاعُدَ مَنْ یَهَابُ الْبَأْسَ حَتَّى یَأْتِیَکَ أَمْرِی وَ لَا یَحْمِلَنَّکُمُ شَنَآنُهُمْ عَلَى قِتَالِهِمْ قَبْلَ دُعَائِهِمْ وَ الْإِعْذَارِ إِلَیْهِمْ .

وصیتی است از آن حضرت (علیه السلام):

 با این سخنان معقل بن قیس ریاحی را توصیه فرمود موقعی که او را با سه هزار تن در مقدمه ای برای لشکرش فرستاد.

برای خدایی تقوی بورز که چاره ای جز دیدارش نداری و پایانی جز پیشگاهش برای هستی تو نیست.
 با کسی جنگ مکن مگر آنکه با تو بجنگند. در خنکی بامدادان و ساعات شامگاهان حرکت کن. مردم را در سایه گاه ها فرود آورد و در حرکت آنان را به زحمت نینداز.
 در آغاز شب حرکت نکن، زیراخداوند آن موقع را برای آرامش قرار داده و برای توقف، نه کوچ کردن، مقرر فرموده است. در آن موقع بدن خود را راحت ساز و پشت بارکش ها را آسوده نما. و هنگامی که آماده شدی و سحرگاه گسترده شد، یا صبحگاه سر برآورد، در سایه برکت خداوندی حرکت کن. وقتی که با دشمن ملاقات می کنی، در وسط یارانت قرار بگیر و به دشمن چنان نزدیک مباش، نزدیک شدن کسی که می خواهد جنگ را شعله ور بسازد. و آن اندازه هم از دشمن فاصله مگیر که گمان کنند تو هم از هجوم و صولت دشمن می ترسی. تا آنگاه که امر من به تو برسد و کینه توزی با آنان تو را به کشتار آنان وادار نکند پیش از آنکه آنان را به اسلام دعوت کنی و عذر را برای آنان امکان پذیر بسازی.