نهج البلاغه - خطبه : 226 - نکوهش دنیا

226-  و من خطبة له (علیه السلام) فی التنفیر من الدنیا :
دَارٌ بِالْبَلَاءِ مَحْفُوفَةٌ وَ بِالْغَدْرِ مَعْرُوفَةٌ لَا تَدُومُ أَحْوَالُهَا وَ لَا یَسْلَمُ نُزَّالُهَا أَحْوَالٌ مُخْتَلِفَةٌ وَ تَارَاتٌ مُتَصَرِّفَةٌ الْعَیْشُ فِیهَا مَذْمُومٌ وَ الْأَمَانُ مِنْهَا مَعْدُومٌ وَ إِنَّمَا أَهْلُهَا فِیهَا أَغْرَاضٌ مُسْتَهْدَفَةٌ تَرْمِیهِمْ بِسِهَامِهَا وَ تُفْنِیهِمْ بِحِمَامِهَا وَ اعْلَمُوا عِبَادَ اللَّهِ أَنَّکُمْ وَ مَا أَنْتُمْ فِیهِ مِنْ هَذِهِ الدُّنْیَا عَلَى سَبِیلِ مَنْ قَدْ مَضَى قَبْلَکُمْ مِمَّنْ کَانَ أَطْوَلَ مِنْکُمْ أَعْمَاراً وَ أَعْمَرَ دِیَاراً وَ أَبْعَدَ آثَاراً أَصْبَحَتْ أَصْوَاتُهُمْ هَامِدَةً وَ رِیَاحُهُمْ رَاکِدَةً وَ أَجْسَادُهُمْ بَالِیَةً وَ دِیَارُهُمْ خَالِیَةً وَ آثَارُهُمْ عَافِیَةً فَاسْتَبْدَلُوا بِالْقُصُورِ الْمَشَیَّدَةِ وَ النَّمَارِقِ الْمُمَهَّدَةِ الصُّخُورَ وَ الْأَحْجَارَ الْمُسَنَّدَةَ وَ الْقُبُورَ اللَّاطِئَةَ الْمُلْحَدَةَ الَّتِی قَدْ بُنِیَ عَلَى الْخَرَابِ فِنَاؤُهَا وَ شُیِّدَ بِالتُّرَابِ بِنَاؤُهَا فَمَحَلُّهَا مُقْتَرِبٌ وَ سَاکِنُهَا مُغْتَرِبٌ بَیْنَ أَهْلِ مَحَلَّةٍ مُوحِشِینَ وَ أَهْلِ فَرَاغٍ مُتَشَاغِلِینَ لَا یَسْتَأْنِسُونَ بِالْأَوْطَانِ وَ لَا یَتَوَاصَلُونَ تَوَاصُلَ الْجِیرَانِ عَلَى مَا بَیْنَهُمْ مِنْ قُرْبِ الْجِوَارِ وَ دُنُوِّ الدَّارِ وَ کَیْفَ یَکُونُ بَیْنَهُمْ تَزَاوُرٌ وَ قَدْ طَحَنَهُمْ بِکَلْکَلِهِ الْبِلَى وَ أَکَلَتْهُمُ الْجَنَادِلُ وَ الثَّرَى وَ کَأَنْ قَدْ صِرْتُمْ إِلَى مَا صَارُوا إِلَیْهِ وَ ارْتَهَنَکُمْ ذَلِکَ الْمَضْجَعُ وَ ضَمَّکُمْ ذَلِکَ الْمُسْتَوْدَعُ فَکَیْفَ بِکُمْ لَوْ تَنَاهَتْ بِکُمُ الْأُمُورُ وَ بُعْثِرَتِ الْقُبُورُ هُنالِکَ تَبْلُوا کُلُّ نَفْسٍ ما أَسْلَفَتْ وَ رُدُّوا إِلَى اللَّهِ مَوْلاهُمُ الْحَقِّ وَ ضَلَّ عَنْهُمْ ما کانُوا یَفْتَرُونَ .

خطبه ای است از آن حضرت (علیه السلام): در این نیایش به نفرت مردم از دنیا

این دنیا خانه ای است پیچیده در بلا و معروف به فریبکاری، حالات متنوع آن دوامی ندارد و ساکنانش سالم از حوادث آن نباشند. (در این دنیا) احوال گوناگون است و تغییرات دگرگون کننده در جریان. عیش در آن مورد توبیخ و امان در آن معدوم است. جز این نیست که اهل این دنیا نشانه گاه هایی برای نشانه شدن هستند که نصب و هدف گیری شده اند. دنیا با تیرهای خود آنان را نشانه می رود و با مرگی که همواره در حال سرازیز شدن به سوی آن مردم است، آنان را می میراند. و بدانید ای بندگان خداوندی، شما و آن موقعیت که شما در آن قرار گرفته اید همان راه در پیش دارید که آنان که پیش از شما از این دنیا گذشته اند، درنوردیدند و رفتند، از آن کسانی که عمری طولانی تر از شما داشتند و سرزمینی آبادتر و آثاری باعظمت تر. صداهای آنان خاموش گشت و بادهای کبر و غرورشان فرو نشست و بدن هایشان در زیر خاکها پوسیدن گرفت و سرزمین هایشان خالی و آثارشان از روی زمین محو گشت. آن در خاک رفتگان، کاخ های محکم و بالش های پیراسته را تبدیل به صخره ها و سنگهای متکی به هم کردند و گورهای هموار شده که جایگاه دربرگیرنده بدن های مردگان در آنها بود. قبرهایی که ارکان آنها برای خرابی بنا شده و بنایش با خاک محکم گشت. جایگاه های آن گورها به هم نزدیک است، ولی ساکنان آنها با یکدیگر غریب و بیگانه، میان اهل یک محله که از یکدیگر وحشت دارند و اهل فراغتی که مشغول به اهوال برزخند. با وطن ها انس نمی گیرند و با همسایگان پیوند همسایگی ندارند با این که بسیار نزدیک به هم هستند و قرب همسایگی دارند. چگونه میان آنان دیداری صورت خواهد گرفت در حالی که پوسیدگی با سینه سنگین خود، بدن های آنان را آرد کرده و سنگ و خاک آنان را خورده است. گویی شما هم به سوی همان سرنوشت می روید که آنان رفتند و همان خوابگاه که آنان را دربرگرفته است، شما را هم گرو خواهد گرفت و همان زمین امانتدار که گذشتگان را جای داده، شما را هم در آغوش خود جای خواهد داد. حال شما چگونه خواهد بود موقعی که کارها و شوون حیات دنیوی و برزخی شما به پایان برسد و قبرها باز شود و مردگان بیرون آیند. (در این هنگام است که هر کسی آنچه را که جلوتر از مرگ خود فرستاده است، خواهد یافت و به سوی خدا که مولای بر حق آنان است برگردانده می شوند و آن افتراء (شرک) که در زندگی دنیوی به خدا می زدند، گم گشت.