احکام شرعی - احکام طهارت/ - استحاضه/ - احکام استحاضه - تطابق با فتوای آیت الله العظمی سیستانی

394 - در استحاضه قلیله باید زن برای هر نماز یک وضو بگیرد و ظاهر فرج راهم اگر خون به آن رسیده ، آب بکشد ( و بنابر احتياط مستحب ...) و بنابر احتیاط واجب پنبه را عوض کند یاآب بکشد.

395 - ( در استحاضه متوسطه بايد بنابر احتياط لازم زن براي نمازهاي خود روزانه يك غسل نمايد و نيز بايد كارهاي استحاضه قليله را كه در مسأله پيش گفته شدانجام دهد، بنابر اين اگر استحاضه قبل از نماز صبح و در همان آن حاصل شود بايدبراي نماز صبح غسل كند و اگر عمدا يا از روي فراموشي براي نماز صبح غسل نكند،بايد براي نماز ظهر و عصر غسل كند و اگر براي نماز ظهر و عصر غسل نكند بايد پيش از نماز مغرب و عشا غسل نمايد چه آن كه خون بيايد يا قطع شده باشد.) اگر پیش از نماز یا در بین نماز، خون استحاضه متوسطه ببیند، بایدبرای آن نماز غسل کند.

396 - در استحاضه کثیره ( بايد بنابر احتياط واجب ، براي هر نماز پنبه و دستمال را عوض كند ياآب بكشد. و لازم است يك غسل براي نماز صبح و يكي براي نماز ظهر و عصر...) علاوه بر کارهای استحاضه متوسطه که در مسأله پیش گفته شد، باید برای هر نماز دستمال را عوض کند، یا آب بکشد و یک غسل برای نماز ظهر و عصر و یکی برای نماز مغرب و عشا به جا آورد، و بین نماز ظهر وعصر فاصله نیندازد. و اگر فاصله بیندازد باید برای نماز عصر دوباره غسل کند. ونیز اگر بین نماز مغرب و عشا فاصله بیندازد، باید برای نماز عشا دوباره غسل نماید. ( اينها همه در صورتي است كه خون پي در پي از پنبه به دستمال برسد. اماچنانچه رسيدن خون از پنبه به دستمال با قدري فاصله باشد كه زن بتواند در آن فاصله يك نماز يا بيشتر بخواند، احتياط لازم آن است كه هرگاه خون از پنبه به دستمال برسد، پنبه ودستمال را عوض كرده و يا آب بكشد و غسل نمايد. بنابر اين اگر زن غسل كرد و نماز ظهر را مثلا خواند ولي قبل از نماز عصر يا در ميان آن ، خون دوباره از پنبه به دستمال رسيد، بايد براي نماز عصر نيز غسل نمايد. ولي چنانچه فاصله به مقداري باشد كه زن بتواند در آن ميان دو نماز يا بيشتر بخواند مثل اين كه بتواندنماز مغرب و عشا را نيز قبل از آن كه خون دوباره به دستمال برسد بخواند، ظاهر آن است كه براي آن نمازها لازم نيست غسل ديگري بكند. و در هر صورت ، اظهر اين است كه در استحاضه كثيره ، غسل از وضو كفايت مي كند.)

397 - اگر خون استحاضه ، پیش از وقت نماز هم بیاید، ( چنانچه زن براي آن خون وضو يا غسل بجا نياورده باشد بايد در موقع نمازوضو يا غسل بجا آورد اگر چه در آن موقع مستحاضه نباشد.) اگر چه زن برای آن خون ، وضو و غسل را انجام داده باشد، بنابر احتیاط واجب باید در موقع نماز وضو و غسل را بجا آورد.

398 - ( مستحاضه متوسطه كه بايد وضو بگيرد و غسل كند، بايد بنابر احتياط لازم غسل را اول بجا آورد و بعد وضو بگيرد. ولي در مستحاضه كثيره اگر بخواهد وضوبگيرد، بايد قبل از غسل وضو بگيرد.) مستحاضه متوسطه و کثیره که باید وضو بگیرد و غسل کند، هر کدام را اول بجا آورد، صحیح است . ولی بهتر آن است که اول وضو بگیرد.

399 - اگر استحاضه قلیله زن ، بعد از نماز صبح متوسطه شود، باید برای نمازظهر و عصر غسل کند. و اگر بعد از نماز ظهر و عصر متوسطه شود، باید برای نمازمغرب و عشا غسل نماید.

400 - اگر استحاضه قلیله یا متوسطه زن بعد از نماز صبح کثیره شود، ( و به اين حال باقي بماند، بايد احكامي را كه در مسأله 396 گفته شد،نسبت به نماز ظهر و عصر، و مغرب و عشا رعايت نمايد.) بایدبرای نماز ظهر و عصر یک غسل ، و برای نماز مغرب و عشا غسل دیگری بجا آورد. و اگربعد از نماز ظهر و عصر کثیره شود، باید برای نماز مغرب و عشا غسل نماید.

401 - ( در مستحاضه كثيره در صورتي كه لازم است ميان غسل و نماز فاصله اي واقع نشود، آن چنان كه در مسأله 396 گذشت ، اگر انجام غسل پيش از داخل شدن وقت نمازباعث وقوع فاصله گردد، آن غسل براي نماز فايده اي ندارد و بايد مستحاضه براي نمازدوباره غسل نمايد، و اين حكم در مستحاضه متوسطه نيز جاري است .) مستحاضه کثیره یا متوسطه اگر پیش از داخل شدن وقت نماز برای نمازغسل کند، غسل او باطل است . بلکه اگر نزدیک اذان صبح برای نماز شب غسل کندو نماز شب را بخواند، احتیاط واجب آن است که بعد از داخل شدن صبح ، دوباره غسل و وضو را بجا آورد.

402 - ( زن مستحاضه قليله و متوسطه براي هر نمازي ...) زن مستحاضه ، برای هر نمازی چه واجب باشد و چه مستحب ، باید وضوبگیرد. و نیز اگر بخواهد نمازی را که خوانده احتیاطا دوباره بخواند، یا بخواهدنمازی را که تنها خوانده است دوباره با جماعت بخواند، باید تمام کارهایی را که برای استحاضه گفته شد انجام دهد. ولی برای خواندن نماز احتیاط و سجده فراموش شده و تشهد فراموش شده ( اگر آنها را بعد از نماز فورا بجا آورد و همچنين براي سجده سهو در هرحال ، لازم نيست كارهاي استحاضه را انجام دهد.) و سجده سهو، اگر آنها را بعد از نماز فورا بجا آورد، لازم نیست کارهای استحاضه را انجام دهد.

403 - زن مستحاضه بعد از آن که خونش قطع شد، فقط برای نماز اولی که می خواند،باید کارهای استحاضه را انجام دهد و برای نمازهای بعد لازم نیست

404 - اگر زن نداند استحاضه او چه قسم است ، موقعی که می خواهد نمازبخواند، ( بايد بنابر احتياط خود را وارسي كند، مثلا مقداري پنبه ...) بنابر احتیاط واجب مقداری پنبه داخل فرج نماید و کمی صبر کند وبیرون آورد و بعد از آن که فهمید استحاضه او کدام یک از آن سه قسم است کارهایی را که برای آن قسم دستور داده شده انجام دهد، ولی اگر بداند تا وقتی که می خواهد نماز بخواند استحاضه او تغییر نمی کند، پیش از داخل شدن وقت هم می تواندخود را وارسی نماید.

405 - زن مستحاضه اگر پیش از آنکه خود را وارسی کند، مشغول نماز شود، چنانچه قصد قربت داشته و به وظیفه خود عمل کرده مثلا استحاضه اش قلیله بوده و به وظیفه استحاضه قلیله عمل نموده ، نماز او صحیح است . و اگر قصد قربت نداشته یاعمل او مطابق وظیفه اش نبوده ، مثل آنکه استحاضه او متوسطه بوده و به وظیفه قلیله رفتار کرده ، نماز او باطل است .

406 - زن مستحاضه اگر نتواند خود را وارسی نماید، باید به آنچه مسلما وظیفه اوست عمل کند، مثلا اگر نمی داند استحاضه او قلیله است یا متوسطه ، باید کارهای استحاضه قلیله را انجام دهد، و اگر نمی داند متوسطه است یا کثیره ، باید کارهای استحاضه متوسطه را انجام دهد. ولی اگر بداند سابقا کدام یک از آن سه قسم بوده ،باید به وظیفه همان قسم رفتار نماید.

407 - اگر خون استحاضه ( در اول ظهورش در باطن باشد و بيرون نيايد...) در باطن باشد و بیرون نیاید، وضو و غسل باطل نمی شود.و اگر بیرون بیاید، هر چند کم باشد، وضو و غسل را به تفصیلی که گذشت باطل می کند.

408 - زن مستحاضه اگر بعد از نماز خود را وارسی کند و خون نبیند اگر چه بداند دوباره خون می آید، با وضویی که دارد می تواند نماز بخواند.

409 - زن مستحاضه اگر بداند از وقتی که مشغول وضو یا غسل شده ، خونی از اوبیرون نیامده و تا بعد از نماز هم خون در داخل فرج نیست و بیرون نمی آید، می تواندخواندن نماز را تأخیر بیندازد.

410 - اگر مستحاضه بداند که پیش از گذشتن وقت نماز به کلی پاک می شود یا به اندازه خواندن نماز، خون بند می آید، باید ( بنابر احتياط لازم ...) صبر کند و نماز را در وقتی که پاک است بخواند.

411 - اگر بعد از وضو و غسل ، خون در ظاهر قطع شود و مستحاضه بداند که اگر نمازرا تأخیر بیندازد، به مقداری که وضو و غسل و نماز را به جا آورد، به کلی پاک می شود، باید ( بنابر احتياط لازم ...) نماز را تأخیر بیندازد و موقعی که به کلی پاک شد، دوباره وضو وغسل را بجا آورد و نماز را بخواند. ( و اگر موقعي كه خون در ظاهر قطع شود، وقت نماز تنگ باشد، لازم نيست وضو و غسل را دوباره بجا آورد، بلكه با وضو و غسلي كه دارد مي تواند نماز بخواند.) و اگر وقت نماز تنگ شد، لازم نیست وضوو غسل را دوباره به جا آورد، بلکه با وضو و غسلی که دارد، می تواند نمازبخواند.

412 - ( مستحاضه كثيره وقتي بكلي از خون پاك شد، اگر بداند از وقتي كه براي نماز پيش مشغول غسل شده ، ديگر خون نيامده ، لازم نيست دوباره غسل نمايد. و در غيراين صورت بايد غسل نمايد، هر چند كليت اين حكم بنابر احتياط است . و اما درمستحاضه متوسطه لازم نيست براي آن كه از خون بكلي پاك شده ، غسل نمايد.) مستحاضه کثیره و متوسطه وقتی به کلی از خون پاک شد باید غسل کند.ولی اگر بداند از وقتی که برای نماز پیش ، مشغول غسل شده دیگر خون نیامده لازم نیست دوباره غسل نماید.

413 - مستحاضه قلیله بعداز وضو، ( و مستحاضه متوسطه بعد ازغسل و وضو، و مستحاضه كثيره بعد ازغسل بايدفورا مشغول نماز شوند، مگر در دو موردي كه در مسأله 397 و 409 به آنها اشاره شد.ولي گفتن اذان و اقامه قبل از نماز اشكال ندارد، و در نماز هم مي تواند كارهاي مستحب ...) و مستحاضه کثیره و متوسطه بعد از غسل ووضو باید فورا مشغول نماز شود، ولی گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهای قبل ازنماز اشکال ندارد. و در نماز هم می تواند کارهای مستحب مثل قنوت و غیر آن را بجاآورد.

414 - ( زن مستحاضه اگر وظيفه اش اين باشد كه ميان وضو يا غسل و نماز فاصله نيندازد ولي مطابق وظيفه اش رفتار نكند، بايد دوباره وضو گرفته يا غسل كند وبلافاصله مشغول نماز شود.) زن مستحاضه اگر بین غسل و نماز فاصله بیندازد، باید دوباره غسل کند و بلافاصله مشغول نماز شود. ولی اگر خون در داخل فضای فرج نیاید، غسل لازم نیست .

415 - اگر خون استحاضه زن جریان داشته باشد و قطع نشود، چنانچه برای او ضررنداشته باشد، ( بايد بعد از غسل از بيرون آمدن خون جلوگيري نمايد و چنانچه كوتاهي كندو خون بيرون آيد اگر نماز خوانده بايد دوباره نماز بخواند بلكه احتياط مستحب آن است كه دوباره غسل كند.) باید پیش از غسل و بعد از آن به وسیله پنبه از بیرون آمدن خون جلوگیری کند. ولی اگر همیشه جریان ندارد، فقط باید بعد از وضو و غسل از بیرون آمدن خون جلوگیری نماید. و چنانچه کوتاهی کند و خون بیرون آید، باید دوباره کسل کند و وضو هم بگیرد و اگر نماز هم خوانده ، باید دوباره بخواند.

416 - اگر در موقع غسل خون قطع نشود، غسل صحیح است . ولی اگر در بین غسل ،استحاضه متوسطه کثیره شود، ( لازم است كه غسل را از سر بگيرد.) واجب است چنانچه مشغول غسل ترتیبی (یا ارتماسی )بوده همان را از سر بگیرد.

417 - ( احتياط مستحب ...) احتیاط واجب آن است که زن مستحاضه در تمام روزی که روزه است ، به مقداری که می تواند از بیرون آمدن خون جلوگیری کند.

418 - ( بعيد نيست غسل شرط صحت روزه ، در مستحاضه كثيره نباشد، همچنان كه بنابر اقوي در مستحاضه متوسطه شرط نيست .) روزه زن مستحاضه ای که غسل بر او واجب می باشد، در صورتی صحیح است که در روز غسلهایی را که برای نمازهای روزش واجب است ، انجام دهد. ونیز بنابر احتیاط واجب باید غسل نماز مغرب و عشای شبی که می خواهد فردای آن راروزه بگیرد بجا آورد. ولی اگر برای نماز مغرب و عشا غسل نکند و برای خواندن نمازشب پیش از اذان صبح غسل نماید و در روز هم غسلهایی را که برای نمازهای روزش واجب است بجا آورد، روزه او صحیح است .

419 - اگر بعد از نماز عصر مستحاضه شود و تا غروب غسل نکند، روزه او صحیح است .

420 - اگر استحاضه قلیله زن پیش از نماز متوسطه یا کثیره شود، باید کارهای متوسطه یا کثیره را که گفته شد انجام دهد. و اگر استحاضه متوسطه ، کثیره شود بایدکارهای استحاضه کثیره را انجام دهد. و چنانچه برای استحاضه متوسطه غسل کرده باشد، فایده ندارد و باید دوباره برای کثیره غسل کند.

421 - اگر در بین نماز، استحاضه متوسطه زن کثیره شود، باید نماز را بشکند وبرای استحاضه کثیره غسل کند ( و كارهاي ديگر آن را انجام دهد و همان نماز را بخواند و بنابر احتياطاستحبابي قبل از غسل وضو بگيرد و اگر براي غسل وقت ندارد لازم است عوض غسل تيمم كند و اگر براي تيمم نيز وقت ندارد بنابر احتياط نماز را نشكند و به همان حال تمام كند ولي لازم است در خارج وقت قضا نمايد و همچنين اگر در بين نمازاستحاضه قليله او متوسطه يا كثيره شود بايد نماز را بشكند و براي استحاضه متوسطه يا كثيره كارهاي آن را انجام دهد.) و وضو بگیرد و کارهای دیگر آن را انجام دهد وهمان نماز را بخواند. و اگر برای هیچ کدام از غسل و وضو وقت ندارد، باید دو تیمم کند، یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو. و اگر برای یکی از آنها وقت ندارد،باید عوض آن تیمم کند و دیگری را بجا آورد. ولی اگر برای تیمم هم وقت ندارد،نمی تواند نماز را بشکند، و باید نماز را تمام کند، و بنابر احتیاط واجب قضانماید. و همچنین است اگر در بین نماز استحاضه قلیله او متوسطه یا کثیره شود.

422 - اگر دربین نماز، خون بند بیاید و مستحاضه نداند که در باطن هم قطع شده یانه ، چنانچه بعد از نماز بفهمد ( به كلي قطع شده بوده ، و وقت ، وسعت اين را داشته باشد كه در حال پاكي نماز را دوباره بخواند، اگر مأيوس از قطع شدن خون نبوده ، بنابر احتياط لازم است بر حسب وظيفه اش وضو گرفته يا غسل نموده و نماز را دوباره بجا آورد.) قطع شده بوده ، باید وضو و غسل و نماز رادوباره بجا آورد.

423 - اگر استحاضه کثیره زن متوسطه شود، باید برای نماز اول ، عمل کثیره وبرای نمازهای بعد، عمل متوسطه را بجا آورد. مثلا اگر پیش از نماز ظهر استحاضه کثیره متوسطه شود، باید برای نماز ظهر غسل کند و برای نماز عصر و مغرب و عشا فقطوضو بگیرد. ولی اگر برای نماز ظهر غسل نکند و فقط به مقدار نماز عصر وقت داشته باشد، باید برای نماز عصر غسل نماید. و اگر برای نماز عصر هم غسل نکند،باید برای نماز مغرب غسل کند. و اگر برای آن هم غسل نکند و فقط به مقدار نمازعشا وقت داشته باشد، باید برای عشا غسل نماید.

424 - اگر پیش از هر نماز خون مستحاضه کثیره قطع شود و دوباره بیاید، برای هر نماز باید یک غسل بجا آورد. ( پايان مسأله در رساله آيةالله سيستاني .) ولی اگر بعد از غسل و پیش از نماز قطع شود، چنانچه وقت تنگ باشد که نتواند غسل کند و نماز را در وقت بخواند، با همان غسل می تواند نماز را بخواند و همین طور است حکم وضو.

425 - اگر استحاضه کثیره قلیله شود، باید برای نماز اول عمل کثیره و برای نمازهای بعد عمل قلیله را انجام دهد. و نیز اگر استحاضه متوسطه قلیله شود، بایدبرای نماز اول ، عمل متوسطه و برای نمازهای بعد عمل قلیله را بجا آورد.

426 - اگر مستحاضه یکی از کارهایی را که بر او واجب می باشد ( ترك كند، نمازش باطل است .) حتی عوض کردن پنبه را ترک کند، نمازش باطل است .

427 - ( مستحاضه قليله يا متوسطه اگر بخواهد...) مستحاضه قلیله اگر بخواهد غیر از نماز کاری انجام دهد، که شرط آن وضوداشتن است ، مثلا بخواهد جایی از بدن خود را به خط قرآن برساند، ( چنانچه بعد از تمام شدن نماز باشد، بايد وضو بگيرد و وضويي كه براي نماز گرفته كافي نيست .) باید وضوبگیرد، و وضویی که برای نماز گرفته کافی نیست ، بنابر احتیاط واجب .

428 - ( مستحاضه اي كه غسلهاي واجب خود را بجا آورده رفتن او در مسجد و توقف در آن و خواندن آيه اي كه سجده واجب دارد و نزديكي شوهر با او حرام است اگر چه كارهاي ديگري را كه براي نماز انجام داد مثل عوض كردن پنبه و دستمال انجام نداده باشد و بعيد نيست كه اين كارها بدون غسل نيز جايز باشد اگر چه احتياط درترك است .) رفتن در مسجد مکه و مدینه و توقف در سایر مساجد و خواندن سوره ای که سجده واجب دارد برای زن مستحاضه اشکال ندارد، ولی نزدیکی شوهر با او بنابراحتیاط واجب در صورتی حلال می شود که غسل کند، اگر چه کارهای دیگری را که برای نماز واجب است ، مثل وضو و عوض کردن پنبه و دستمال انجام نداده باشد.

429 - اگر زن در استحاضه کثیره یا متوسطه بخواهد ( پيش از وقت نماز آيه اي را كه سجده واجب دارد بخواند يا مسجد برود،بنابر احتياط مستحب بايد غسل نمايد. و همچنين است اگر شوهرش بخواهد با اونزديكي كند.) پیش از وقت نماز جایی از بدن خود را به خط قرآن برساند، باید غسل کند و وضو هم بگیرد.

430 - نماز آیات بر مستحاضه واجب است . و باید برای نماز آیات هم کارهایی را که برای نماز یومیه گفته شد، انجام دهد.

431 - هرگاه در وقت نماز یومیه نماز آیات بر مستحاضه واجب شود، اگر چه بخواهد هر دو را پشت سر هم به جا آورد، ( بنابر احتياط لازم نمي تواند هر دو را با يك غسل و وضو بخواند.) باید برای نماز آیات هم تمام کارهایی را که برای نماز یومیه او واجب است ، انجام دهد. و احتیاط واجب آن است که هر دو را با یک غسل و وضو به جا نیاورد.

432 - اگر زن مستحاضه بخواهد نماز قضا بخواند، باید برای هر نماز کارهایی را که برای نماز ادا بر او واجب است بجا آورد. ( و بنابر احتياط نمي تواند براي نماز قضا به كارهايي كه براي نماز اداانجام داده ، اكتفا كند.)

433 - اگر زن بداند خونی که از او خارج می شود خون زخم نیست ( و مردد بين خون استحاضه و حيض و يا نفاس باشد، چنانچه شرعا حكم حيض و نفاس را نداشته باشد، بايد به دستور استحاضه عمل كند. بلكه ...) و شرعا حکم حیض و نفاس را ندارد، بنابر احتیاط واجب باید به دستور استحاضه عمل کند.بلکه اگر شک داشته باشد که خون استحاضه است یا خونهای دیگر، چنانچه نشانه آنهارا نداشته باشد، بنابر احتیاط واجب باید کارهای استحاضه را انجام دهد.